Zimbabve: Redaktələr arasındakı fərq

[[1888]]-ci ildə İngilis Cecil Rods mədən işlətmə imtiyazı əldə etdi. Bunun qurduğu İngilis "Cənubi Afrika" şirkəti [[1889]]-cu ildən [[1923]]-cü ilə qədər ölkədə siyasi və iqtisadi idarəni əlində saxladı. Rods [[1923]]-cü ildə Cənubi Rodeziyada (bugünki Zimbabve) siyasi iqtidarı ağdərili azlığa verən [[konstitusiya]] qəbul edərək muxtar bir müstəmləkə kimi [[İngiltərə]]nin nəzarətinə keçirdi. [[1953]]-cü ildə Cənubi və Şimali Rodeziya (indiki [[Zambiya]]) və Niyasaland (indiki [[Malavi]]) Rodeziya və Niyasaland Federasiyasını quraraq birləşdilər. Federasiya [[1963]]-cü ildə dağıldı. [[1964]]-cü ildə Şimal Rodeziya və Niyasaland ağdərililərin idarəsində müstəqilliklərini qazandılar.

[[1953]]-cü ildə Zimbabve [[Cənubi Rodeziya]] və Nyaslənd Federasiyasında birləşir. Ancaq 10 il sonra federasiya dağılır. [[11 noyabr]] [[1965]]-ci ildə Baş nazir İan D. Smit təktərəfli olaraq Rodeziyanın müstəqilliyini elan etdi. [[Birləşmiş Krallıq]] buna qarşı çıxdı və [[BMT]] vasitəsiylə iqtisadi sanksiyalar tətbiq edildi. Məsələn, Rodeziyaya gəmiylə neft ixracına embarqo qoyuldu. Bununla birlikdə bir miqdar neft və benzin [[Cənubi Afrika]]dan və [[Mozambik]]dən ölkəyə idxal edilirdi. May [[1968]]-ci ildə [[BMT Təhlükəsizlik Şurası]] ticarət embarqosu qoydurdu. Britaniyanın[[Böyük Britaniya|Britaniya]]nın təzyiqlərinə baxmayaraq, [[Mart]] [[1970]]-ci ildə ölkə respublika elan edildi. [[1972]]-ci ilin dekabrında afrikalılar ağ rəhbərliyə qarşı partizan döyüşü başlatdılar. [[1978]]-ci ilin ortasına qədər altı mindən artıq əsgər və vətəndaş müharibədə öldürüldü. Rodeziya qruplaşmaları partizanları məğlub etdi. [[1978]]-ci ildə iqtidar zəncilərin keçənə qədər idarə Simit və üç tanınmış zənci liderin əlində olmaqla razılaşma imzalandı.

[[21 aprel]] [[1979]]-cu ildə ölkənin hər kəsə səs vermə haqqının verildiyi ilk ümumi seçkidə zəncilərin qələbə qazandığı parlament fəaliyyətə başladı. [[Böyük Britaniya|Birləşmiş KrallığınKrallığ]]ın Tetçer hökuməti [[1979]]-cu ildə Zimbabve ilə münasibətlərini normal hala gətirmək üçün səy göstərməyə başladı. Zimbabve nəhayət [[18 aprel]] [[1980]]-ci ildə tam müstəqilliyinə qovuşdu. Seçkilər nəticəsində 70-ci illərdə azadlıq müharibəsində ad çıxarmış [[Robert Muqabe]] hakimiyyətə gəlir. İndiki vaxtda da dövlət başçısı olan Muqabe, [[1993]]-cü ildə müxtəlif qarışıqlıqlara baxmayaraq rəhbərlikdə qalmağı bacardı.<ref>[http://deyerler.org/81304-cenubi-afrika-respublikasi-zimbabve.html [[Cənubi Afrika Respublikası]] - Zimbabve]</ref>

390 min 759&nbsp;km² ərazisi olan Zimbabve 8 əyalətdən ibarətdir. Tipik kənd ölkəsi olan Zimbabvedə 12 milyonluq əhalinin ([[2007]]-ci il məlumatına əsasən) 80 faizi kəndlərdə yaşayır. Əhalinin 96 faizini yerli afrikalılar, 3 faizini ağlar, 1 faizini isə asiyalılar təşkil edir. Rəsmi dövlət dili [[ingilis dili]] olsa da, əhalinin böyük qismi yerli dillərdə danışır. Əhalinin 45 faizi yazıb-oxumağı bacarır. İkipalatalı parlamentin yuxarı palatasında (Senat) 40, aşağı palata-Nümayəndələr Məclisinin isə 100 üzvü var. Senatın 10, Nümayəndələr Məclisinin isə 20 üzvü prezident tərəfindən təyin olunur. [[Robert Muqabe]] Zimbabveni tipik diktatura ölkəsinə çevirib. Zimbabve [[Afrika]]da işsizliyin və kasıblığın ən yüksək həddə olduğu ölkələrdən biridir. Bu ölkədə hər 100 adamdan 85-i işsizdir, inflyasiyanın səviyyəsi isə dünyada ən yüksək həddədir. Eyni zamanda Zimbabve dolları dünyanın ən ölü valyutası hesab olunur. Ölkədə bir çörək bir milyard Zimbabve dollarına satılır. Beynəlxalq təşkilatlar dəfələrlə bu [[Afrika]] ölkəsindəki vəziyyəti kəskin şəkildə tənqid ediblər. Artıq 30 ildən çoxdur ölkəni idarə edən [Robert Muqabe]] təzyiqlərə baxmayaraq hakimiyyətdən imtina etmək istəmir. Dünyanın ən yaşlı prezidenti olan Muqabenin 2018-ci il prezident seçkilərində də namizədliyinin irəli sürüləcəyi açıqlanıb.<ref>{{cite news|title=36 ilin prezidenti 92 yaşlı Muqabe yenə namizəddir|url=http://news.lent.az/news/262804|accessdate=17 dekabr 2016|work=lent.az}}</ref> Zimbabve bir qayda olaraq dünyada iqtisadi, siyasi azadlıqlarla bağlı hesabatlarda sonuncu yerləri tutur.<ref>[http://www.musavat.com/new/G%C3%BCnd%C9%99m/114079-AZ%C6%8FRBAYCANIN_S%C4%B0YAHI_%E2%80%9CYOLDA%C5%9EI%E2%80%9D-_Z%C4%B0MBABVE AZƏRBAYCANIN SİYAHI “YOLDAŞI” ZİMBABVE]</ref>