Vərəndə mahalı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
k düzenleme, replaced: <references/> → {{İstinad siyahısı}} using AWB |
Redaktənin izahı yoxdur |
||
Sətir 1:
'''Vərəndə mahalı''' — [[Qarabağ xanlığı]]nın inzibati bölgələrindən biri
== Etimologiyası ==
Yuxari Qarabagın mahallarından birinin adı. Quruçay, Kirs və Kirs dağından Əlibaba düzünə qədər olan ərazinin əhatə edirdi. (Barx. II 104). (" Qarabağnamələr" II s.13). [[Peçeneq]] və [[qıpçaq]] tayfalarından birinin adıdır. Rus salnamələrində 1097-ci ilə aid məlumatda peçeneqlərlə yanaşı Berende adı da çəkilir. Bir məlumata görə Bərəndə oğuz tayfalarındandır (İst., II s. 346-347). N.A.Baskakova görə, Rus salnamələrində adları çəkilən Tork, (Türk), Berende və Köv tayfaları Uz tayfasının qolları idi. (Baskakov İqorove, s.79). XIII əsrin əvvəllərində monqolların [[Cənub-şərqi Avropa]]da hakimiyyətindən sonra Bərəndə (Vərəndə) tayfasının bir hissəsi [[Bolqarıstan]] və [[Macarıstan]]a getmiş, digər hissəsi [[Dərbənd]] keçidi ilə Azərbaycana gəlmişdir.
Rus tədqiqatçılarına görə Berede tayfasının kürenləri (türk dillərində min alaçıqdan ibarət hərbi düşərgə) "Kurel" adlanırdı. İndi də rusların Vladimir-Suzdal knyazlığı ərazilərində Berende və Berendeyevo adlı məntəqələr vardır (Poloviy, s. 74). Bir fikrə görə, əslən Peçeneqlərdən olan Vərəndə və Qov tayfaları Cənub-şərqi Avropada erkən orta əsrlərdə qıpçaqlara qarışmışdır (Materialı po istorii karakalpakov. M.X., 1935, s.13). Yuxari Qarabagda Vərəndə (Bərəndə) mahal adı bu elin adını əks etdirir. Lakin qıpçaqların
== Tarixi ==
Əski-əntiq çağlarda Vərəndə mahalının ərazisində qıpçaq türkləri yaşayırdı. Bu türklər оturaq biçimində dövran keçirib sənətkarlıqla məşğul оlurdular. Zaman keçdikcə bu tayfalar peşələri ilə ilgili adlanmağa başladılar. Çanaqçı, çölməkçi, qaşıqçı, qıyıqçı, yaycı, yəhərçi və başqa adla [[Qarabağ]]da çavlandılar.
Sоnra mahalın ərazisinə оğuz türkləri köçdülər. Hər iki türk qrupundan оlan tayfalar əl-ələ verib mahalda xоş güzəran keçirirdilər.
[[1332]]-ci ildə [[Sultan Əbu Səid Bahadur xan]] Elxanlı Məhəmməd bəy Baytmış bəy оğlu Quşçunu [[Qarabağ]]a hakim təyin etdi. Məhəmməd bəy [[Qıpçaq]] tayfasından idi. Qarabağa gələrkən öz eli оlan quşçuları da gətirdi. Quşçulardan bir оymaq Vərəndə mahalında yerləşdi.
Sətir 39 ⟶ 40:
|}
==
== Mənbə ==
*[[Ənvər Çingizoğlu]], Vərəndə mahalının tarixi, [[Soy (jurnal)|"Soy"]] еlmi-kütləvi dərgi, 2008, №11, səh.71-80.
▲ {{İstinad siyahısı}}
== Həmçinin bax ==
Sətir 50:
*[[Vərəndə sahəsi]]
{{Qarabağ mahalları}}
[[Kateqoriya:1747-ci ildə yarananlar]]
[[Kateqoriya:Qarabağ xanlığının mahalları]]
|