Dərbənd qalasının işğalı: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
Teqlər: Mobil redaktə Mobil veb redaktə |
||
Sətir 33:
== Daxili vəziyyət ==
1789-cu ildə Quba xanı Fətəli xanın vəfatından sonra böyük oğlu Əhməd xanlıq taxtına əyləşdi. Fətəli xanın hakimiyyətinin son illərində Quba xanlığı ilə münasibəti yaxşılaşmış Şəki xanlığı ilə ixtilaf yenidən gücləndi və Məhəmmədhəsən xan Əhməd xana qarşı çıxdı. Əhməd xana qarşı təkbaşına mübarizə aparmağın çətinliyini anlayan Şəki xanı bu işdə şamaxılılardan istifadə etməyi qərara aldı.<ref>{{harvnb|Mustafazadə|2005|p=165}}</ref>
Keçmiş Şamaxı xanı Məhəmmədsəidin oğlanları Əsgər bəy və Qasım bəy, Ağası xanın oğlu Mustafa bəy Fətəli xanın ölümünü eşidərək geri qayıtdılar, əvvəlcə Qarabağa, sonra isə Şamaxıya gəldilər. Şəkili Məhəmmədhəsən xan onları silahlandırdı, Yeni Şamaxının hakimi olmuş Hacı Məhəmməd Əli xanın oğlu Manaf bəyi də öz dəstəsinə qoşub, Şamaxıya hücum etdi. Əhməd xan onların qarşısını almaq iqtidarında olmadığını görüb Qubaya çəkildi.<ref name="Bakikhanov169">{{cite book |last=Bakıxanov |first=Abbasqulu ağa |title=Gülüstani-İrəm |date=1926 |location=Bakı |page=169}}</ref><ref>{{cite book |last=Fərzəlibəyli |first=Şahin Fazil|title=Quba xanlığı|date=2001 |location=Bakı |page=106}}</ref> Məhəmmədhəsən xan Şamaxıda sərkərlərin hakimiyyətini bərpa etdi. Ağsunun idarəsi isə Manaf bəyə verildi. Bir müddət sonra, sərkərlər Ağsunu aldılar və Manaf bəy öldürüldü. Məhəmmədsəid xanın oğlu Əsgər Şamaxı xanı elan olundu. Ağası xanın oğlu Mustafa bəy isə Əlvənddə Kotev adlı yerdə möhkəmləndi.<ref name="Bakikhanov169"/>
1791-ci ildə Əhməd xanla bakılı II Mirzə Məhəmməd xan arasında narazılıq yarandı. Əhməd xana bac verməyi vəd edən Məhəmmədqulu ağanın təhriki ilə Əhməd xan Səlyana göndərmək adı ilə Bakıya bir qədər qoşun yolladı. Məhəmmədqulu ağa Bakıya gəldi və qısa vuruşmadan sonra hakimiyyəti ələ aldı. Devrilmiş II Mirzə Məhəmməd xan Qubaya göndərildi. Lakin Bakıda hakimiyyəti ələ alan Məhəmmədqulu xan Əhməd xana xərac verməkdən imtina etdi. Əhməd xan peşman olub yenidən II Mirzə Məhəmməd xanı hakimiyyətə gətirmək istəsə də, buna nail ola bilmədi.<ref name="Bakikhanov170">{{cite book |last=Bakıxanov |first=Abbasqulu ağa |title=Gülüstani-İrəm |date=1926 |location=Bakı |page=170}}</ref> Manaf xanın qətlinə görə sərkərlərə qəzəblənən şəkili Məhəmmədhəsən xan Əhməd xanla sülh bağladı və Şamaxını geri qaytarmaqda ona kömək edəcəyini vəd eydi. Əhməd xan və Məhəmmədhəsən xan Ağsuya yaxınlaşıb şəhəri mühasirəyə aldılar, Əsgər xan Məhəmmədhəsən xanın qoşununda olan muzdlu dağıstanlı döyüşçülərə 5000 tümən göndərib onların şəhər ətrafından getmələrinə nail oldu. Müvəffəqiyyət qazanmağa inamı qalmayan Əhməd xan və Məhəmmədhəsən xan Ağsu ətrafını tərk etdilər.<ref name="Bakikhanov170"/>
Bundan bir qədər sonra Əhməd xan Qubada vəfat etdi. Onun Səlyan naibi olan 13 yaşlı qardaşı Şeyxəli Qubaya gəlib xan taxtına yiyələndi və öz yerinə yeddi yaşlı qardaşı Həsən ağanı təyin etdi.<ref>{{cite book |last=Bakıxanov |first=Abbasqulu ağa |title=Gülüstani-İrəm |date=1926 |location=Bakı |page=171}}</ref>
== Arxa plan ==
== Yürüşə hazırlıq ==
| |||