QİÇS: Redaktələr arasındakı fərq

Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Teqlər: Mobil redaktə Mobil tətbiqetmə vasitəsilə redaktə Android tətbiqi ilə edilmiş redaktə
k tənzimləmə
Sətir 15:
| eMedicineTopic = 253
}}
'''Qazanılmış İmmun Çatışmazlığı Sindromu''' ({{LangDil-en|Acquired Immune Deficiency Syndrome}}) - İİV (İnsanda İmmunçatışmazlığı Virusu) [[infeksiya]]sı fonunda inkişaf edən və CD4+ [[limfosit]]lərinin (leykosit növü) azalması ilə xarakterizə olunan, mahiyyəti etibarilə İİV infeksiyasının son mərhələsi. QİÇS-in təzahür formaları özünü çoxsaylı opportunistik yoluxucu və qeyri-yoluxucu xəstəliklərlə biruzə verir. Sadə şəkildə desək, bu virusa yoluxmuş insanların immun-müdafiə sistemi kəskin zəifləyir və onlar bir çox [[xəstəlik]]lərə asanlıqla tutulurlar. Bu xəstəliklər [[ölüm]]lə nəticələnir.
 
Qeyd: HİV(İİV) pozitiv olmanız QİÇS olmanız demək deyil. Vaxtında aşkarlanıb müalicə aldığınız tədqirdə bu xəstəliyə qalib gəlmiş olarsınız. HİV ÖLÜMCÜL DEYİL! Xroniki xəstəlikdir (misal üçün: şəkər xəstəliyi kimi) sizi ömür boyu tərk etmir amma effektiv müalicə və sağlam həyat tərziniz olduğu tədqirdə bu xəstəliyi latent səviyyədə yəni simpton səviyyəsində saxlamağınız mümkündür.
Sətir 73:
 
== HIV-dən müdafiə üsulları ==
[[ImageŞəkil:Red Ribbon.svg|right|thumb|QİÇS-lə mübarizə rəmzi qırmızı lent]]
* Qorunmadan [[cinsi əlaqə]]yə girilməməlidir. [[Prezervativ]]in möhkəm olmasına diqqət edilməli, prezervativ zərər verə biləcəyi üçün [[vazelin]] kimi [[neft]] əsaslı sürüşkənləşdiricilər istifadə edilməməlidir. Qadın və kişi prezervativi və ya iki kişi prezervativi birlikdə istifadə edilməməlidir. Bu, sürtünməni artırdığına görə prezervativin cırılmasına səbəb ola bilər.
* Qan köçürülməsi zamanı, QİÇS testi edilməmiş qan qəti şəkildə istifadə edilməməlidir.
Sətir 79:
* HIV pozitiv olan şəxs testin nəticəsini öyrəndikdən sonra qətiyyən qan bağışlamamalıdır.
* HIV-li sperma mayesi, genital maye və qanın yaralı bir bölgəyə təmasının qarşısı alınmalıdır.
* Virus yoluxmasının qarşısını almaq üçün açıq yaralar sarğı ilə bağlanılmalıdır.
 
== İİV-infeksiyasının profilaktikası ==
Sətir 163:
 
== Dəstək mərkəzləri ==
Bütün dünyada HIV/QİÇS proqramları xəstəliyin qarşısının alınması, müalicə, qulluq və dəstək başlıqları altında aparılır. HIV/QİÇS son illərdə xəstəliyin müalicəsində qeydə alınan inkişaf sayəsində, nizamlı müalicə tələb edən bir xəstəliyə çevrilmişdir, HİV-ə yoluxmuş insanların sağlam həyat sürmələri mümkün hala gəlmişdir. Ancaq HIV/QİÇS ilə əlaqədar sosial önyarqılar HIV diaqnozu və müalicəsini çətinləşdirir. HIV-ə yoluxmuş şəxslərin diaqnozu qəbul etməsi, psixoloji problemlərin öhdəsindən gəlməsi və müalicəni qəbul edib uyğun bir şəkildə davam etdirməsi və qısaca "HİV ilə həyat"a keçməsi üçün dəstək işləri son dərəcə əhəmiyyətlidir.
 
Azərbaycanda İİV/QİÇS-lə bağlı fəaliyyət göstərən 39 Könüllü Müayinə və Məsləhət məntəqələrinə müraciət edən hər bir şəxs ekspress-test müayinəsindən keçə bilər. Burada müayinədən əvvəl və müayinədən sonra məsləhətləşmələr aparılır, İİV-infeksiyası və ondan qorunma haqqında məlumat verilir, informasiya materialları və qoruyucu vasitələr paylanır.
 
Könüllü Müayinə və Məsləhət məntəqələrində İİV-ə müayinə pulsuz, anonim və məxfi qaydada aparıla bilər.
 
Bu ünvanlarda yerləşən Könüllü Müayinə və Məsləhət məntəqələrində '''''pulsuz və anonim''''' qaydada İİV-lə bağlı müayinədən keçmək olar:
 
{| class="wikitable"
Sətir 333:
|}
 
'''Respublika QIÇS-lə Mübarizə Mərkəzi'''
 
'''İş qrafiki: 1-5 günlər (9:00-15:00) , 6-cı gün (9:00- 12:00) İstirahət günü: Bazar'''
Sətir 359:
 
== HİV(İİV) pozitiv olan şəxsin evlənməsi ==
HİV(İİV) olan bir şəxs evlənə bilməsində heçbir qanuni qadağa yoxdur. Sadəcə hər iki tərəf bunu bilməlidir ( 2015-ci ildən icbari tibbi müayinə nəticəsində artıq bu tip xəstəliklər bilinməkdədir) Lakin evlənərkən bəzi şərtlərə əməl etmək lazımdır. Evlənərkən cinsi əlaqə zamanı mütləq qorunmaq vacibdir (prezervativ vasitəsilə) Qorunmadığı tədqirdə xəstəlik partnyora keçə bilməkdədir. Hər iki tərəf İİV xəstəsi olarsa bu zamanda qorunmaq vacibdir çünki hər iki insanda bu xəstəlik başqa cür ola bilər və cinsi əlaqə zamanı bu viruslar qovuşa və ağır nəticələrə səbəb ola bilər.
 
İİV(HİV) pozitiv olmanız həyatın sonu deyildir! Müalicə olduğu tədqirdə yaşamınıza olduğu kimi davam edə bilərsiniz.