Xalid Əliyev
Xalid Əli Ağa oğlu Əliyev (7 fevral 1949[1], Əmircan[1] – 2 dekabr 2019[1])— AMEA Zoologiya İnstitutunun Quru onurğasızları laboratoriyasının müdiri, biologiya elmləri doktoru.
Xalid Əliyev | |
---|---|
Xalid Əli Ağa oğlu Əliyev | |
Doğum tarixi | 7 fevral 1949[1] |
Doğum yeri | Əmircan, Bakı şəhəri, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | 2 dekabr 2019[1] (70 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı |
SSRİ→ Azərbaycan |
Elm sahələri | biologiya, zoologiya |
Elmi dərəcəsi | biologiya elmləri doktoru |
İş yeri | AMEA |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universiteti |
Tanınmış yetirməsi | Mahir Məhərrəmov |
Mükafatları | AMEA Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı |
Həyatı
redaktəXalid Əli Ağa oğlu Əliyev 1949-cu ildə Bakı səhəri Əmircan qəsəbəsində anadan olmuşdur. 1967-ci ildə M. Əzizbəyov adına Azərbaycan Neft və Kimya institutuna daxil olmuş və 1973-cü ildə S. M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin biologiya fakültəsini bitirmişdir. 1973–1975-ci illərdə Sovet Ordusu sıralarında vzvod komandiri vəzifəsində leytenant rütbəsində xidmətdə olmuşdur. 1975-ci ildən AMEA Zoologiya İnstitutunda işləyir. 1977-ci ildə "Entomologiya" ixtisası üzrə AMEA Zoologiya İnstitutunun əyani aspirantı olmuş, 1986-cı ildə "Azərbaycanın Kiçik Qafqaz biogeosenozlarının arıkimilərii" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını (Bakı), 2013-cü ildə isə "Azərbaycanın arıkimiləriı" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını (Bakı) müdafiə etmişdir. 1980–1986-cı illərdə "Entomologiya" laboratoriyasında laborant, kiçik elmi işçi, elmi işçi, 1987–1993-cü Zoologiya institutun elmi katibi olmuş, 1993-cü ildən hal-hazıra qədər Araxnologiya laboratoriyası müdiri vəzifəsində işləyir.
Elmi fəaliyyəti
redaktəX. Ə. Əliyev institutda işlədiyi dövrdə AMEA-nın və keçmiş SSRİ EA proqramlarına daxil olan bir neçə elmi tədqiqat mövzularının yerinə yetirilməsində iştirak etmişdir. Onun tərəfindən Azərbaycanın əksər qoruğlarının sancan pərdəqanadlıları və laboratoriya əməkdaşları ilə hörümçəkkimiləri tədqiq olunmuşdur. Azərbaycan faunası üçün 642 növ arıkimi müəyyən edilib ki, onlardan 154 növ Qafqaz, 88 növ Cənubi Qafqaz və 64 növ Azərbaycan faunası üçün yenidir. Əvvəllər nəməlum olan, arıkimilərin yuva paraziti 2 növ mutillid arı (Mutillidae fəsiləsi) — Dentilla cretica növünün dişisi və Dasylabris shelkovnikovi növünün erkəyi təsvir edilmişdir. Ilk dəfə 642 növ arıkiminin uçuş fenologiyası müəyyən edilmiş və həmçinin növlərin qida əlaqələri öyrənilmişdir. İlk dəfə Azərbaycanın arıkimilər faunasının formalaşma tarixi araşdırılmış və onların faunistik kompleksləri müəyyən edilmişdir. X. Ə. Əliyev Dağıstan (1989-cu il), Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Tacikistan, Türkmənistana (1991-ci il) beynəlxalq ekspedisiyalarda iştirak etmişdir. O, 2005, 2010-cu illərdə alman həmkarlarının dəvəti ilə iki dəfə 3 ay Almaniya Entomologiya institutunda və bir ay Ştutgart Təbii Tarixi muzeyində (2014-cü il) olmuş və tədqiqatlar aparmışdır. Hal- hazırda Zoologiya institutunun Araxnologiya laboratoriyası müdiri vəzifəsində çalışır.
Mükafatları
redaktə- AMEA Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı
Kitabları və monoqrafiyaları
redaktə- Azərbaycan SSR-in Qırmızı Kitabı // kollektiv əsər , Bakı, İşıg,1089, s.173–180
- Azərbaycanın heyvanət aləmi // kollektiv əsər, Bakı,1996, 2 cild, s.315–328
- Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı // kollektiv əsər, 2 nəşr, Bakı,2013, s.25–29
Elmi əsərləri
redaktə- X. A. Aлиев. О фауне шмелей (Hymenoptera, Bombus) Ленкоранской зоны Азербайджана (Зуванд).//Мат.науч. сессии энтомол. Аз-на, Баку, 1978, с.18
- X. Ə. Əliyev. Zolaqlı arılar. J. "Azərbaycan təbiəti", № 3, 1980, s.26–27
- X. A. Aлиев. К познанию фауны пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) восточных районов Малого Кавказа Азербайджана. // Материалы научной конференции аспирантов АН Азерб.ССР,2 книга, 1980, с.32–35
- X. A. Aлиев. Энтомофауна Кубинского лесного массива. / Агасиев Ш.М., Мирзоева Н.Б., Мамедова Т.Г., Драполюк И.С.// Ж. "Лесное хозяйство" , М.,1983, 1, с.64–65
- X. A. Aлиев. Материалы по фауне и экологии пчелиных семейства Melittidae (Hymenoptera, Apoidea) Малого Кавказа Азербайджана.// Изв.АН Азерб.ССР, № 6,1983, с.61–63
- X. A. Aлиев. Трофическая связь пчелиных с некоторыми растениями. // Материалы симпозиума "Полезные насекомые и их охрана в Азербайджане", Баку, Элм, 1983, c. 23–24
- X. Ə. Əliyev. Arıkimilər. / Əhmədova V. Ə. // Zəhmətçinin kənd təqvimi, Bakı, 1983, 75 s.
- X. A. Aлиев. К фауне и зоогеографии шмелей (Hymenoptera, Apoidea, Bombus) Малого Кавказа на территории Азербайджана // Бюлл.Москов.об-ва испытателей природы, Москва, 1984, т.89, вып.6, с.35–40
- X. A. Aлиев. Пчелиные опылители люцерны в предгорной зоне Малого Кавказа Азербайджана. / Матер.3 респуб. Науч.-практ. Конф.молодых ученых по с.-х.-ву, Баку, 1984, с.319
- X. Ə. Əliyev. Danadişi. / Salmanov A., Səmədov Q. // J. "Elm və həyat", № 4, 1984, s 12–14
- X. A. Aлиев. Кормовая база пчелиных./ Ахмедова В.А. // Календарь сельского труженика, Баку, 1985, c. 57–58
- X. A. Aлиев. Первая находка Anthidium superbum Radoskowski, 1875 (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae) //"Вестник зоологии", Киев, 1985, 3, 88c.
- Kh. A. Aliyev. The subgenus Micrandrena Ashmead, 1899 of Andrena Fabricius, 1775 in the Caucasus Minor of Soviet Azerbaijan (Hymenoptera, Apoidea, Andrenidae). // Senckenbergiana biol. Frankfurt am Main, 65,(3/6), 1985, p. 211–213
- Kh. A. Aliyev. Contribution tj the fauna of Colletes Latreille, 1802 (Hymenoptera, Apoidea, Colletidae) in Soviet Azerbaijan. // Senckenbergiana biol. Frankfurt am Main, 65,(3/6), 1985, p. 205–210
- X. A. Aлиев. Фауна и экология пчелиных сем. Colletidae(Hymenoptera, Apoidea) Малого Кавказа на территории Азербайджана. // Бюлл.Москов.об-ва испытателей природы, Москва, 1985, т.90, вып.5, с.45–52
- X. A. Aлиев. Редкие виды пчелиных галиктид (Hymenoptera, Halictidae) фауны СССР. // Вестник зоологии, Киев, № 5, 1986, 26c.
- X. A. Aлиев. К зоогеографии шмелей (Hymenoptera, Apoidea, Bombus) Талыша. // Мат. Закавказ. Конф. По энтомологии, Ереван, 1986, c. 23–24
- Kh. A. Aliyev. On the fauna of the bee genus Anthidium Fabr. of the Azerbaijan SSR, Caucasus (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). // Spixiana, 9, 3, Munchen, 1986, p. 271–274
- Kh. A. Aliyev. A synopsis of the bee genus Hylaeus Fabricius 1793 of Soviet Azerbaijan (Insecta:Hymenoptera:Apoidea:Colletidae). // Senckenbergiana biol. Frankfurt am Main, 66,(4/6), 1986, p. 261–269
- X. A. Aлиев. Шмель Порчинского. // В кн.: "Красная книга Азербайджана", Баку, 1989, c. 173–174
- X. A. Aлиев. Шмель Млокосевича. // В кн.: "Красная книга Азербайджана", Баку, 1989, c. 177–178
- X. A. Aлиев. Шмель Дагестанский. // В кн.: "Красная книга Азербайджана", Баку, 1989, c. 175–176
- X. A. Aлиев. Шмель Персидский //В кн.: "Красная книга Азербайджана", Баку, 1989, c. 179–180
- X. A. Aлиев. Зоогеографические комплексы пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) Малого Кавказа в пределах Азербайджана. // Изв. АН Азербайджана, № 3, 1989, с.54–61
- X. A. Aлиев. Пчелиные Хосровского заповедника. // Тбилиси, Тр.11 Закавказской конференции энтомологов, 1989, c. 27–28
- X. A. Aлиев. Материалы к фауне пчелиных рода Andrena (Hymenoptera, Apoidea, Andrenidae) Азербайджана. // Изв. АН Азербайджана, № 4–6, 1993, с.92–96
- X. A. Aлиев. Жалящие перепончатокрылые. //"Животный мир Азербайджана", Баку, т.2, 1996, c. 315–328
- Kh. A. Aliyev. Bees genus Hylaeus Fabricius, 1793 of Azerbaijan (Hymenoptera, Apoidea, Colletidae). // 20 Int. Cong. Entomol., Fierenze, 1996, 97 pp.
- X. A. Aлиев. Пчелиные рода Lasioglossum (Hymenoptera, Apoidea, Halictidae) Азербайджана. / Гусейнзаде Г.А. // Мат.науч.конф. "Изучение и охрана животного мира", Баку, 1997, с.177–180
- Kh. A. Aliyev. The aculeate Hymenoptera in the collection of the Institute Zoology of the Academy of Science of Azerbaijan, Baku, Part 1 : The mutillid wasps (Mutillidae). / Lelej A. S. // Russian Entomol. J., Moscou, 7(1–2), 1998, p. 43–50
- Kh. A. Aliyev. The aculeate Hymenoptera in the collection of the Institute Zoology of the Academy of Science of Azerbaijan, Baku, Part 2: Wasps of the family Pompilidae. // Russian Entomol. J., Moscou, 8(3), 1999, p. 197–199
- X. A. Aлиев. К фауне пчелиных рода Andrena (Hymenoptera, Andrenidae) Малого Кавказа Азербайджана./ Аскерзаде Х.З. // Известия АН Азербайджана, серия биолог. Наук, № 1–6,Баку, 1999, с.43–46 .
- X. A. Aлиев. Пчелиные рода Nomia Latreille,1804 Hymenoptera, Apoidea, Halictidae) в коллекции Института зоологии АН Азербайджана. / Гусейнзаде Г.А., Аскерзаде Х.З. // Изв.АН Азербайджана, сер.биол.наук, Баку, № 3, 2000,с.57–61.
- X. A. Aлиев. Шмели (Insecta, Hymenoptera, Bombus) ландшафтов Азербайджана. // Международная конф.посвященная Международному году гор "Проблемы устойчивого развития горных регионов",Тбилиси, 2002, с.87–88
- X. A. Aлиев. Пчелиные рода Nomada (Hymenoptera, Apoidea, Anthophoridae) Большого Кавказа Азербайджана. // 4 Международная конференция "Биологическое разнообразие Кавказа", Махачкала, Россия, 2002, c. 65–67.
- X. A. Aлиев. К фауне пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) Апшеронского полуострова. // 4 Международная конференция "Биологическое разнообразие Кавказа", Махачкала, 2002, c. 266–267
- X. A. Aлиев. Об уникальности наземных членистоногих Талыша. // "Bilgi" dərgisi, Bakı, 2003, s.105–108
- X. Ə. Əliyev İsmayıllı qoruğunun hörümçəklər faunasının öyrənilməsinə dair. / Hüseynov E. F., Sneqovaya N. Y. // Azərbaycan zooloqlar cəmiyyətinin 1-ci qurultayının materialları, Bakı, 2003, s.191–195.
- Kh. A. Aliyev. Spiders (Arachnida:Araneae) of Azerbaijan. 3. The fauna of Nakhchivan\ J. "Arthropoda Selecta", Moscow, 2004, 13(3), p. 135–139 (Marusik Y. M., Guseynov E. F.)
- X. A. Aлиев. Фаунистические комплексы пчелиных Малого Кавказа на территории Азербайджана . // Проблемы горных территории, Нальчик, 2004, с.17–24
- X. A. Aлиев. Экологическая характеристика пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) Малого Кавказа на территории Азербайджана. // "Биологическое разнообразие Кавказа" Труды 3-ей Международной конференции, т.1, Нальчик, 2004, с.61–67
- X. A. Aлиев. К познанию фауны пчелиных семейства Andrenidae (Hymenoptera, Apoidea) Апшеронского полуострова. // "Bilgi" dərgisi, Bakı, 2004, 2, s.39–44
- X. A. Aлиев. Влияние экологических факторов на размеры скорпионов / Гусейнов Э.Ф., Топчиева Ш.А. // "Ekologiya, fəlsəfə, mədəniyyət" elmi məqələlər məcmuəsi, 38-ci buraxılış, Bakı, 2004, s.154–155.
- X. Ə. Əliyev. Fauna. Onurğasızların biomüxtəlifliyi / Azərbaycan Respublikasının Biomüxtəliflik üzrə Ölkə Tədqiqatı. Bioloji Müxtəliflik Konvensiyası üzrə Birinci Milli Mərüzə, Bakı, 2004, s.42,44–45,124–126
- X. A. Aлиев. Сравнение пищи пауков (Araneae) и скорпионов (Scorpiones). / Гусейнов Э.Ф., Топчиева Ш.А. // "Ekologiya, fəlsəfə, mədəniyyət" elmi məqalələr məcmuəsi, 38-i buraxılış, Bakı, 2004, s. 25–26
- X. Ə. Əliyev. Fauna. Onurğasızların biomüxtəlifliyi. // Azərbaycan Respublikasının Biomüxtəliflik üzrə Ölkə Tədqiqatı Bioloji Müxtəliflik Konvensiyası üzrə Birinci Milli Məruzə, 2004, s. 42, 44–45, 124–126.
- X. A. Aлиев. К познанию фауны пчелиных семейства Halictidae (Hymenoptera, Apoidea) Апшеронского полуострова. / Гусейнзаде Г.А., Алиев А.В.// Кавказский энтомологический бюллетень, Ростов-на-Дону, Россия, № 2, 2005, с.26–37
- X. A. Aлиев. История изучения жалящих перепончатокрылых (Insecta, Hymenoptera, Aculeata) в Закавказье. / Камарли В.П. // "Bilgi" dərgisi, Bakı, 2005, 2, s.31–38
- X. A. Aлиев. Пчелиные Пиркулинского заповедника. / Гусейнзаде Г.А., Камарли В.П. // Известия НАН Азербайджана, № 3–4, Баку, 2005, с.69–78
- Kh. A. Aliyev. On the ecology of bumble bees (Hymenoptera, Apoidea, Bombus) of Talysh region (Azerbaijan). // BeitragezurEntomologie, Berlin< 55 (2005), 2, p. 279–288
- X. A. Aлиев. Жалящие перепончатокрылые (Hymenoptera, Aculeata) Исмаилинского заповедника./ Камарли В.П., Гусейнзаде Г.А. // Труды Института зоологии НАН Азербайджана,т.28, Баку, 2, "Элм", 2006, с. 77–87.
- X. A. Aлиев. К познанию фауны пчелиных семейства Halictidae (Hymenoptera, Apoidea) Нахичеванской Автономной Республики. / Гусейнзаде Г.А., Магеррамов М.М. // Кавказский энтомологический бюллетень, Ростов-на-Дону, Россия, т.2, вып.3, 2007, c. 251–256
- X. A. Aлиев. К изучению рода Anthophora (Hymenoptera, Apoidea, (Hymenoptera, Anthophoridae) Нахчыванской Автономной Республики. / Магеррамов М.М. // "Горные экосистемы и их компоненты" матер. междун. конфер. Москва: Товарищество научных изданий КМК, 2007, ч.1, 38–41
- X. A. Aлиев. Пчелиные рода Andrena Fabricius, 1775 (Hymenoptera, Andrenidae) Большого Кавказа на территории Азербайджана. / Юнусов Т.М. //"Горные экосистемы и их компоненты" матер. междун. конфер. Москва: Товарищество научных изданий КМК, 2007, ч.1, c. 42–46
- X. A. Aлиев. Пчелиные – опылители нектароносов в Азербайджане. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, I cild, Bakı, 2008, c. 198–203
- X. Ə. Əliyev. Азярбайcанын Бюйцк Гафгаз яразисиндя йайылан Андрена cинсиня (Щйменоптера, Апоидае, Андренидае) мянсуб арыкимиляр. ЫI щисся. Micrandrena, Graecandrena, Aciandrena, Cordandrena, Aenandrena, Parandrenella, Brachyandrena, Biareolina, Poliandrena йарымcинсляри. / Yunusov T. M. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, I cild, Bakı, 2008, s.220–227
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikasında yayılmış Tetralonia və Amegilla cinslərinin (Hymenoptera, Apoidea, Anthophoridae) arıkimiləri. / Məhərrəmov M. M. // AMEA Naxçıvan Bəlməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, № 2, 2008, s.71–76
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikasında yayılmış Ammobatoides, Habropoda, Paramegilla, Heliophilla, Melecta və Thyreus cinslərinin (Hymenoptera, Apoidea, Anthophoridae) arıkimiləri. / Məhərrəmov M. M. // AMEA Naxçıvan Bəlməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, № 2, 2009, s. 228–233
- Kh. A. Aliyev. Arthropoda of the Hirkan Corridor and Hirkan National ParkI Red List Update. / Atakishiyeva A. M., Gadjiyeva S. A., Huseynzade G. A., Huseynov E. F., Mammadova T. G.// Status and protection of globally threatened species in the Caucasus, Tbilisi, 2009, p. 179–182
- X. Ə. Əliyev. Азярбайcанын Бюйцк Гафгаз яразисиндя йайылан Андрена cинсиня (Щйменоптера, Апоидае, Андренидае) мянсуб арыкимиляр. ЫЫЫ щисся. Щоландрена, Опандрена, Зонанлрена, Таениандрена, Меландрена йарымcинсляри. / YunusovT. M. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, II cild, Bakı, 2010, s. 426–432
- X. A. Aлиев. Пчелы рода Жоелиохйс Латреилле, 1809 (Щйменоптера, Апоидеа, Меэажщилидае) Азербайджана. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, II cild, Bakı, 2010, s. 432–437
- Kh. A. Aliyev. Beitrag zur Bienenfauna Azerbaidschans 1. Die Gattung Colletes Latreille, 1802. / Kirschey T. // Insecta, Heft 12, 2010, p. 33–36
- X. A. Aлиев. Пчелы родов Ceratina Latreille, 1802 и Xylocopa Latreille, 1802 (Hymenoptera, Apoidea, Anthophoridae) Азербайджана. // Кавказский энтомологический бюллетень, т.6, вып.1, Ростов-на-Дону, 2010, c. 109–111
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikasında yayılmış Nomada Scopoli, 1770 cinsinə mənsub (İsecta, Hymenoptera, Apoidea, Apidae) arıların öyrənilməsinə dair faunistik araşdırma. / Məhərrəmov M. M. // Araz hövzəsi. I Beynəlxalq parazitar xəstəliklər simpoziumu, Naxçıvan, 2011, s. 121–126
- X. A. Aлиев. К изучению пчелиных рода Osmia Panzer,1806 (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae) Нахчыванской Автономной Республики, Азербайджан. / Магеррамов М.М. // ХII Международная конференция " Биологическое разнообразие Кавказа". Махачкала. 2010, c. 276–278.
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikasında yayılmış Anthidinii tribasının arıkimiləri (Hymenoptera, Apoidea, Megachilidae). / Məhərrəmov M. M. // AMEA-nın Naxçıvan bölməsinin Xəbərləri, Təbiət və texniki elmlər seriyası, № 2, 2010, s. 185–189
- Kh. A. Aliyev. The aculeate Hymenoptera in the collection of the Institute of Zoology of the National Academy of Sciences of Azerbaijan, Baku. Part 3: Bees of the genus Nomada (Hymenoptera, Anthophoridae). // Кавказский энтомологический бюллетень, т.8, вып.2, Ростов-на-Дону, 2011, c. 219–225
- X. A. Aлиев. Пчелиные (Hymenoptera, Apoidea) опылители люцерны в Азербайджане. / Камарли В.П. // Материалы докладов Международной научно-практической конференции " Современные проблемы биологии и экологии". Махачкала.2011, c. 117–119
- X. A. Aлиев. Пчелиные (Apoidea) опылители плодово-ягодных и технических культур в Азербайджане. / Камарли В.П. // Известия Педагогического Университета. Баку.№ 1.2011, c. 57–60
- X. A. Aлиев. Малоизвестные и редкие виды пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) для Азербайджана. / Камарли В.П. // Материалы докладов Всероссийской научно-практической конференции "Биологические музеи :роль и место в научно-образовательном пространстве". Махачкала.2011, c.73–78
- X. A. Aлиев. Пчелиные (Hymenoptera, Apoidea) эндемики Кавказа и Азербайджана. / Камарли В.П. // Труды Института зоологии.Баку.т.29.2011, c. 318–328
- X. A. Aлиев. Трофические связи пчелиных семейства Colletidae (Hymenoptera, Apoidea) в Азербайджане. / Камарли В.П.// Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, II cild, № 2, Bakı, 2012, s. 73–77.
- X. Ə. Əliyev. Azərbaycanda "Məxməri qarışqalar" (Mutillidae) fəsiləsinə mənsub arıların öyrənilməsinə dair. / Nəbiyeva X. Ə. // Azərbaycan Zooloqlar Cəmiyyətinin əsərləri, I cild, № 1, Bakı, 2012, s. 182–186
- X. Ə. Əliyev. Torpaq arılarının (Hymenoptera, Andrenidae Apoidea) yaşayış yerlərinə təsiri. / Yunusov T. M. // Sumqayıt Dövlət Universitetinin Elml xəbərləri, tədiət və texniki elmlər bölməsi, Cild 12, N 2, Sumqayıt, 2012, s.76–78.
- X. A. Aлиев. Пчелиные в агроценозах Ленкоранской зоны Азербайджана. / Камарли В.П. // 14 Международная конференция " Биологическое разнообразие Кавказа и юга России " Махачкала. 2012, c. 112–113
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikası faunasında yayılmış Halictus Latreille,1804 (Hymenoptera, Apoidea, Halictus) cinsinə mənsub arı növlərinin öyrənilməsinə dair. / Məhərrəmov M. M. // AMEA-nın Naxcıvan bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası. Cild 8, № 4, 2012, s.239–235
- X. Ə. Əliyev. Azərbaycanda yol arıları (Pompilidae) fəsiləsinə mənsub arıların öyrənilməsinə dair. / Musayeva Z. Y. // Zoologiya institutunun əsərləri. Cild 30, № 1, 2012, s. 192–195
- X. A. Aлиев. Роль пчелиных в биогеоценозах и их средообразующая деятельность в ландшафтах Азербайджана. / Камарли В.П. // Материалы Всероссийской научно-практической конференции с международным участием ,, Биоразнообразие и рациональное использование природных ресурсов,, Махачкала, 2013, c. 74–76
- X. Ə. Əliyev. Azərbaycanın Andrenidae (Hymenoptera, Apoidea) fəsiləsi arıkimilərinin trofik əlaqələri və uçuş fenologiyası. / Hüseynzadə G. A., Qəmərli V. P. // Azərbaycan zoologlar cəmiyyətinin əsərləri. Cild 5, № 2, 2013, s. 48–53
- X. Ə. Əliyev. Azərbaycanın Böyuk Qafqaz biogeosenozlarında arıkimilərin (Hymenoptera, Apoidea) rolu. / Yunusov T. M. // Azərbaycan zoologlar cəmiyyətinin əsərləri. Cild 5, № 2, 2013, s.126–129
- X. A. Aлиев. Фенология летной активности пчелиных в Азербайджане. / Камарли В.П., Гусейнзаде Г.А. // Azərbaycan zoologlar cəmiyyətinin əsərləri. Cild 5, № 2, 2013, c. 153–163
- X. A. Aлиев. Распространение пчелиных (Hymenoptera, Apoidea) по природным областям Азербайджана. / Камарли В.П. // Azərbaycan zoologlar cəmiyyətinin əsərləri. Cild 5, № 2, 2013, s. 164–174
- X. Ə. Əliyev. Fars zolaqlı arısı. //Azərbaycan Respublikası Qırmızı Kitabı. Fauna. II nəşr, 2013, 25 s.
- X. Ə. Əliyev. Qüvvətli antofora. // Azərbaycan Respublikası Qırmızı Kitabı. Fauna. II nəşr, 2013, 26 s.
- X. Ə. Əliyev. Ayıpəncəsi antoforası. // Azərbaycan Respublikası Qırmızı Kitabı. Fauna. II nəşr, 2013, 27 s.
- X. Ə. Əliyev. Ağnöqtəli andrena. // Azərbaycan Respublikası Qırmızı Kitabı. Fauna. II nəşr, 2013, 28 s.
- X. A. Aлиев. Фауна и экология пчелиных семейства Megachilidae (Hymenoptera, Apoidea) Нахичеванской Автономной Республики / Магеррамов М.М.,Байрамов А. // Кавказский Энтомологический Бюллетень, Ростов –на-Дону, 2014, 10(1), c. 143–150
- X. A. Aлиев. Распространение и роль членистоногих – вредителей колоний Apis mellifera на пасеках Большого Кавказа в Азербайджане. / Рубцова Л.Е., Ханбекова Е.М., Асланов О.Х., Гусейнов Э.Ф., Снеговая Н.Ю. // Труды об-ва зоологов, Баку, 2014, т.6 № 1, c. 210–219.
- X. Ə. Əliyev. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Colletidae (Hymenoptera, Apoidea) fəsiləsinin arıkimilərinin taksonomiyası və ekologiyası. / Maharramov M. M. // AMEA Naxçıvan Bölməsinin Xəbərləri. Təbiət və texniki elmlər seriyası, 2014, cild 10, № 2, 197 −205.
- Kh. A. Aliyev. Contribution on the study of Eucera Scopoli (Hymenoptera:Apidae) from Nakhchivan Autonomous Republic (Azerbaijan). / Maharramov M. M. // Stuttgarter Beitrage zur Naturkunde A, Neue Serie 8, Stuttgart, 2015, p. 247–250
- X. Ə. Əliyev. İsmayıllı rayonun İvanovka kolxozunun toxumluq yonca əkinlərində arıkimilərin (Hymenoptera, Apoidea) növ tərkibi və sayı. / Hüseynzadə G. A., Qəmərli V. P. // Azərbaycan Zoologlar cəmiyyətinin Əsərləri, Bakı, 2015, cild 7, № 2, s. 71–74
- X. A. Aлиев. Таксономический спектр пчелиных (Hymenoptera:Apoidea) Нахчыванской Автономной Республики Азербайджана. / Магеррамов М.М., Байрамов A. // Вестник Алтайского государственного аграрного университета № 12 (134), 2015, c. 77–84
- Kh. A. Aliyev. A preliminary list of Andrena subgenera (Hymenoptera:Andrenidae) of Iran, with five new records. / S. Allahverdi, A. Nadimi, A. Afshari // Journal of Insect Biodiversity and Systematics. 2015,1(1), p. 61–75