Xanlı, Xanlu və ya Xalu tayfasıİranda yaşayan kiçik türk tayfalarından biri.[1]

Xanlı tayfası
Ümumi sayı
50-150 ailə (XX əsrin ortalarında)
Yaşadığı ərazilər
İran
Qohum xalqlar

İran türkləri

Haqqında redaktə

Tayfa əsasən Kerman əyalətində yaşamışdır. 1957-ci ilə aid İran ordusu sənədlərinə əsasən tayfa Bərdsir və Masiz ətraflarında yaşamaqda imiş. Bu yerlər Kermanın cənub-qərbində yerləşməkdə idi. Qacarlarla Zəndlər arasında hakimiyyət mübarizəsi gedərkən onlar Lütfəli xan Zəndi Ağa Məhəmməd xan Qacar qarşısında dəstəkləmiş, buna görə də, Ağa Məhəmməd xan qardaşı oğlu və xələfi Fətəli xan Qacara onları tabe otməyi əmr etmişdir. Bərdşiri mühasirəyə alan Fətəli xan əhalinin müqavimət göstərməsinə heyran qalmış, onları məğlub etdikdən sonra da bu heyrətinə və tayfanın cəsarətinə görə xanlarının qızı ilə evlənmişdir. Hakim ailə ilə bu qohumluğuna görə tafyaya xanlı deyilməyə başlanmışdır. Xanlı və ya Xanlı deyilən tayfa adı sonradan qısaldılmış və Xalu halına düşmüşdür.[2] Tayfa hal-hazırda qismən oturaq yaşamaqdadır. Tayfanın yaylaqları Sircan şəhristanının Rabor və Bəft məntəqələrində yerləşir. Qışlaqları isə Bəftin 40 kilometr cənub-şərqində olan Şəst-Ficidə yerləşir. Onların digər qışlarları isə Ciruft şəhristanının Golaşkerd və Esfendaqa dehistanlıqlarındadır. XX əsrin ortalarında Henri Field onların sayını 50 ailə,[3] İranşəhr 150 ailə olaraq yazır. Şiə olan Xanlılar farscanın təsirinə məruz qalmış şəkildə türkcə danışırlar.[4]

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Pierre Oberling. "ḴĀLU". iranicaonline.org. 2009. 26 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 may 2023.
  2. Sepehr, 1959. səh. 332
  3. Field, 1939. səh. 235
  4. Oberling, 2009

Mənbə redaktə

  • Pierre Oberling. ḴĀLU. iranicaonline.org. 2009.
  • Henry Field. Contributions to the Anthropology of Iran. Chicago. 1939.
  • Lesān-al-Molk Sepehr, Nāseḵ al-tawāriḵ, Tehran, 1958-59. Nāseḵ al-tawāriḵ. Tehran. 1959.