Yağlakar sülaləsi
Yağlakar sülaləsi (Göytürkcə: , çin. 藥羅葛) — Uyğur xaqanlığını idarə etmiş əsas sülalə və klan. Uyğur xaqanlığındakı 9 əsas qrupdan biri idi.
İlk hakimləriRedaktə
Yağlakarların bilinən ilk hakimləri Tan tarixi kitablarında qeyd olunub.[1][2]
- İltəbər Tecian (特健)
- İltəbər Pusa (菩萨, ö.629) - onun dövründə Uyğurlar Seyanto ilə birlikdə Şərqi Göytürk xaqanlığına hücuma keçmişdilər.
- İltəbər Tumidu (吐迷度, 629-648) - o atasından fərqli olaraq Seyantoya qarşı çinlilərlə ittifaq bağlamışdı.648-ci ildə qardaşıoğlu Vuhe tərəfindən öldürüldü.
- İltəbər Vuhe (乌纥) - 648-ci ildə əmisini devirərək taxta çıxmışdı. Çebi xaqanın kürəkəni idi.Elə həmin il də çinlilər tərəfindən devrildi.
- İltəbər Porun (婆闰) - 17 noyabr 648-ci ildə hakimiyyətə gəldi. Tumidunun oğlu idi.Koreyanın işğalında çinlilərə kömək etmişdi. 662-ci ildə vəfat etdi.
- İltəbər Bisudu (比粟毒) - 662-ci ildə taxta çıxmışdı. Porunun qardaşıoğlu idi. Çinlilərə üsyan etmişdi. Puqu və Tonqlu qəbilələri ilə ittifaq bağlamışdı.
- İltəbər Tuceçi (独解支) - Bisudunun oğlu idi. 715-ci iləcən hökm sürmüşdür.
- İltəbər Fudifu (伏帝匐) - Tuceçinin oğlu idi.
- İltəbər Çenqsonq (承宗) - Fudifunun oğlu idi. 727-ci ildə hakimiyyəti bitmişdi. Sürgün edilmişdi.
- İltəbər Fudinan (伏帝難) - Çenqsonqun oğlu idi. Atası ilə sürgün olunmuşdu.
- Yağlakar Huşu (護輸) - Çenqsonqun qardaşıoğlu idi. Əmisinin intiqamını almaq üçün çinlilərə dəfələrlə hücum etmiş, 727-ci ildə çinli general Vanq Cünçounu öldürmüşdü.
XaqanlarıRedaktə
- Qutluq Bilgə Kül xaqan - Huşunun oğlu idi. Göytürk xaqanlığına son vermişdi.
- Bayan Çur xaqan
- İdigən Bögü xaqan
- Tun Bağa Tarxan
- Külüg Bilgə xaqan
- Ur Çor xaqan - varis qoymadan ölmüşdür. Yağlakar sülaləsinin sonu gəlmişdi.