Yanoş Bayayi
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Yanoş Boyayi (d. 25.12.1802 – ö. 27.01.1860) — Macar alimi, riyaziyyatçısı.
| Yanoş Boyayi | |
|---|---|
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Kolojva şəhəri |
| Vəfat tarixi | (57 yaşında) |
| Vəfat yeri | Tırqu-Mureş |
Həyatı redaktə
Paralel xətlər haqqında Evklid aksiomunu isbat edən adam Yer kürəsi boyda briliyanta layiqdir. Farkaş Boyayi Yanoş Bayayi 15 dekabr 1802-ci ildə Kolojvar şəhərində, indiki Kluj-Napokan şəhərində Farkoş Boyanin ailəsində anadan olmuş macar riyaziyyatçısıdır. Onun atası Farkaş Boyayi K.F.Qausun dostu olmuş, onlar bir yerdə Höttingen universitetini bitirmişdilər. Yanoş fitri istedad sahibi idi. 13 yaşı olarkən o artıq planimetriya, stereometriya, triqonometriya, konik kəsiklər nəzəriyyəsi, diferensial və inteqral hesabını öyrənib böyük həvəslə daha mürəkkəb məsələlər üzərində düşünürdü. Evkilidin "Əsaslar" ını mütaliə edən Yanoş 5-ci postulat haqqında atasından belə bir söz eşitdi: Paralel xətlər haqqında Evklid aksiomunu isbat edən adam Yer kürəsi boyda briliyanta layiqdir. 1848-ci ildə Yanoş, çürük Avstriya-Macar imperiyasında gələcək inqilablar barədə yazırdı. O, kompleks ədədlərin həndəsi nəzəriyyəsinə aid bir neçə əsər yazdı. Yanoş Boyayi 27 yanvar 1860 -ci ildə Maroşvaşarxey də vəfat etdi.