Yaqorlık qoruğu
Yaqorlık — Moldova Respublikasının ərazisində olan dövlət qoruğu. Qoruq tanınmamış Dnestryanı Moldov Respublikasının ərazisində yerləşir və Dubısari rayonuna aiddir. Yaqorlık çayının aşağı axarlarında Dubısari SES inşa edilmiş və nəticədə mənzərəli Qoyanski körfəzi formalaşmışdır[1]. Yaqorlık Dnestryanıda yeganə qorunan ərazidir[2].
| Yaqorlık | |
|---|---|
| rum. Rezervația științifică "Iagorlîc" | |
.jpg) | |
BTMB kateqoriyası — Ia (Ciddi Təbiət Qoruğu).svg){kind=logo} |
|
| Sahəsi | 377 ha quru sahə, 270 ha su sahəsi |
| Yaradılma tarixi | 1988 |
| Yerləşməsi | |
| 47°22′40″ şm. e. 29°09′45″ ş. u. | |
| Ölkə |
 Moldova |
| Yaxın şəhər | Dubısari |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi redaktə
Yaqorlık qoruğu 15 fevral 1988-ci ildə, Moldova SSR Nazirlər Sovetinin 34 saylı qərarı ilə yaradılmış[3]. Qoruq "Qoyanski körfəzi" yasaqlığının bazası əsasında formalaşdırıldı. Qoruğun yaradılmasında məqsəd unikal, endemik bitki növlərinin, eləcə də ixtiofaunanın qorunması idi. Ümumən Orta Dnestrin bütün biota qorunmaya alınmış. Qoruq Avrasiya qoruqlar birliyinə daxil edilmiş və Ümumdünya qoruqlar fondunda qeydiyyata düşmüş. Qoyanski körfəzində 180 növ zooplankton, 29 növ nadir balıq qeydə alınmış. 714 bitki növündən 49 növü nadir və nəsli kəsilmək üzrədir. 23 növ məməlidən isə bir növ (qaqum) nəsli tükənmək üzrədir. Quşların 86 növü mövcuddur. Üç növ nadirdir. Qoruq ərazisində onurğasızların 95 taksonu mövcuddur. Bitki qruplarının çoxu Moldova-Kırım-Qafqaz endemiklərinə aiddir. Bəzi bitkilər dövlət qorumasına alınıb[4].[5]
Yaqorlık qoruğunun sahəsi — 377 hektar su sahəsidir və 270 hektar isə su səthinə aiddir.[6] Qoruğun idarə etmə mərkəzi Qoyanı kəndidndədir.
Fəaliyyət istiqamətləri redaktə
Qoruq ərazisində ilk öncə fundamental ekoloji su, su-bataqlıq və yerüstü ekosistem araşdırması aparılır. Qoruqda həmçinin tarixən mövcud olmuş biosenozların öyrənilməsi, bərpası və qorunması işləri həyata keçirilir. Bundan başqa nadir və nəsli kəsilməkdə olan növlərin öyrənilməsi və bərpası istiqamətində də işlər aparılır. Biomüxtəlifliyin qorunması, eləcə də qoruqda mümkün ola biləcək ekoloji vəziyyətin dəyişilməsinin proqnozu tərtib olunur.
İstinadlar redaktə
- ↑ Природа Приднестровской Молдавской Республики: Учебное пособие для учащихся 8 класса общеобразовательных школ ПМР / Сост. О. З. Лысенко. — Тирасполь, 2003. — 48 с.
- ↑ Ирина Гальцева. "Единственный государственный заповедник Приднестровья отмечает 25-летие" (Русский). 15.02.2013. 2013-04-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.
- ↑ "ГУ «Государственный заповедник «Ягорлык»" (rus). 2013-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.
- ↑ Постановление Правительства ПМР от 30 сентября 1994 г. № 255 "О взятии под государственную охрану пригородных объектов и комплексов на территории Приднестровской Молдавской Республики"
- ↑ "Заповедник «Ягорлык»" (rus). 2013-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.
- ↑ "Партия «ЛДПР Приднестровье»: в Приднестровье всего один заповедник - государственный заповедник «Ягорлык»" (rus). 2011-01-11. 2013-05-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-05-09.