Yarxuşta
Yarxuşta (erm. Յարխուշտա) — erməni xalq və döyüş rəqsi. Yarxuşta indiki Türkiyənin Sason regionu ilə əlaqələndirilir.[1][2][3] Rəqs daha geniş erməni "alqış rəqsləri" (ծափ-պարեր, tsap parer) kateqoriyasına aiddir.[4] Rəqs cüt halında bir-birinə baxan kişilər tərəfindən icra edilir. Rəqsin əsas tərkibi iştirakçınların sürətlə bir-birlərinə yaxınlaşdıqda qarşı tərəfdəki rəqqasın ovucuna güclü bir şəkildə əl vurmasıdır.
Tarixi redaktə
Yarxuştanın kökü erkən orta əsrlərə təsadüf edir. Rəqs Moisey Kalankatlı, Favstos Bizand və Qriqor Magistrosun əsərlərində bəhs edilmişdir.[5]
Yarxuşta ənənəvi olaraq ritualist məqsədlər və döyüş ruhunu artırmaq üçün erməni əsgərlər tərəfindən rəqs olunurdu.[6]
Qalereya redaktə
Həmçinin bax redaktə
Vikianbarda Yarxuşta ilə əlaqəli mediafayllar var.
İstinadlar redaktə
- ↑ "Երկու ֆիլմի պատմություն". Aravot (erməni). 10 November 2010. 15 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 July 2021.
«Յարխուշտան» սասունցիների եւ մշեցիների մեջ տարածված ռազմական պարի անուն է: Գ. Հարությունյանի առաջին գեղարվեստական ֆիլմն է:
- ↑ Meliksetyan, Hasmik. "Զինվորները սովորում են ազգային ռազմապարեր (ֆոտո, վիդեո)". razm.info (erməni). 16 September 2013. 23 January 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 July 2021.
«Յարխուշտա» ռազմական խաղ-պարը տարածված է եղել Սասունում:
- ↑ "Yarkhushta". karinfolk.am. Karin folk-dance group. 4 January 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Asribabayan, Yeva. "Հայկական ռազմական պարեր". hayzinvor.am (erməni). Armenian Ministry of Defense. October 2012. 2022-04-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-23.
ծափ-պարեր (Յարխուշտա, Ծափ-խաղ)
- ↑ "Հայաստանի Հանրապետության ոչ նյութական մշակութային արժեքների ցանկերի կազմման չափորոշիչները և ոչ նյութական մշակութային ժառանգության արժեքների ցանկը հաստատելու մասին" (PDF). gov.am (erməni). Government of Armenia. March 2010. 8–11. 4 January 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ Diana Der-Hovanessian. The Circle Dancers. 1996