Yengəclər (lat. Brachyura) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin ali xərçənglər sinfinin onayaqlılar dəstəsinə aid heyvan infradəstəsi.

Yengəclər
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Tipüstü:
Ranqsız:
Ranqsız:
Sinifüstü:
Yarımsinif:
Dəstəüstü:
Dəstə:
Yarımdəstə:
Ranqsız:
İnfradəstə:
Yengəclər
Beynəlxalq elmi adı

Biologiyası

redaktə
 
Adriatik dənizi sahillərində yaşayan yengəc (Pachygrapsus marmoratus).

Onların başları qısa, simmetrik və sinəyə bitişik formadadır. Oların dişilərinin 4 cüt aşağı ətrafları kürü yetişdirməyə xidmət edir. Onlar əsasən dənizlərdə, çaylarda və quruda yaşayır. Müxtəlif ölçülərə malik olurlar. Nəhəng yengəc Yaponiya ərazisində ovlanmışdır. Onun qutaracaqları arasında məsafə 3,69 m təşkil edirdi.

Klassifikasiya

redaktə

Dünyada yengəclərin 24 Ali fəsilə, 93 fəsilə 6780 növ[2] vardır.

Sinonimləri

redaktə
  • Archaeobrachyura Guinot, 1977
  • Brachyura Latreille, 1802
  • Brachyrhyncha Borradaile, 1907
  • Cancridea Latreille, 1803
  • Dromiacea De Haan, 1833
  • Oxyrhyncha Latreille, 1803
  • Oxystomata H. Milne Edwards, 1834

Kamçatka yengəci (Paralithodes camchaticus) əsl yenəc hesab edilmir.

İnsanlar tərəfindən istifadəsi

redaktə

Dünyada insanlar tərəfindən yeyilən, yetişdirilən və ovlanılan dəniz xərçəngkimilərinin 20%-i yengəclərin payına düşür. İl ərzində 1,5 milyon ton yengəc istehlak olunur. Onların çoxu əllə və ya xüsusi yengəc tələləri ilə həyata keçirilir.

İstinadlar

redaktə
  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2004.
  2. "Ng, P.K.L., Guinot, D. & P.J.F. Davie. Systema Brachyurorum: Part 1. An Annotated checklist of extant Brachyuran crabs of the world Raffles Bulletin of Zoology, 2008, 286pp" (PDF). 2011-06-06 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-07.

Həmçinin bax

redaktə