Qriqorian təqvimində Yeni il günü — təqvim ilinin ilk günü olan 1 yanvarda qeyd olunan bayram. Əksər günəş təqvimləri (Qriqorian və Yulian kimi) ili müntəzəm olaraq şimal qış gündönümündə və ya yaxınlığında başlayır, ay-günəş və ya ay təqvimini müşahidə edən mədəniyyətlər isə Ay Yeni ilini günəş ilinə nisbətən daha az sabit nöqtələrdə qeyd edirlər.

Yeni il günü
Həsr olunub Yeni il bayramı
Tarix 1 yanvar
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xristianlıqdan əvvəlki Romada Yulian təqvimi ilə bu gün qapılar və başlanğıclar tanrısı Yanusa həsr olunurdu, yanvar da onun üçün adlandırılır. Roma dövründən XVIII əsrin ortalarına qədər yeni il müxtəlif mərhələlərdə və xristian Avropasının müxtəlif yerlərində dekabrən 25-də qeyd olunurdu.[1][2][3]

İndiki vaxtda əksər ölkələr öz mülki təqvimi kimi Qriqorian təqvimini istifadə edir, həmin təqvimə görə yanvar ayının 1-i dünyada ən çox qeyd olunan dövlət bayramlarından biridir və hər saat qurşağında yeni il başlayarkən Yeni il ərəfəsindən sonra gecə yarısı atəşfəşanlığı ilə müşahidə edilir. Digər qlobal Yeni il ənənələrinə Yeni il qərarları qəbul etmək və dostlara, yaxınlara və ailəyə zəng etmək daxildir.[4]

İstinadlar redaktə

 
2014-cü ilin Yeni il gecə yarısı Londonda atəşfəşanlıq
  1. "New Year's Day: Julian and Gregorian Calendars". Sizes.com. 8 May 2004. 5 April 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 January 2021.
  2. Poole, Reginald L. The Beginning of the Year in the Middle Ages. Proceedings of the British Academy. X. London: British Academy. 1921. 23 November 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 November 2021Hathi Trust vasitəsilə.
  3. Bond, John James. Handy Book of Rules and Tables for Verifying Dates With the Christian Era Giving an Account of the Chief Eras and Systems Used by Various Nations...'. London: George Bell & Sons. 1875. səh. 91.
  4. Mehra, Komal. Festivals Of The World. Sterling Publishers. 2006. səh. 69. ISBN 978-1-8455-7574-8. In many European countries like Italy, Portugal and Netherlands, families start the new year by attending church services and then calling on friends and relatives. Italian children receive gifts or money on New Year's Day. People in the United States go to church, give parties and enjoy other forms of entertainment.