Zəngəzur zəngçiçəyi

bitki növü

Zəngəzur zəngçiçəyi (lat. Campanula zangezura) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin zəngçiçəyikimilər fəsiləsinin zəngçiçəyi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir - VU C2a (i). Azərbaycanın nadir, Qafqazın endemik növüdür.

Zəngəzur zəngçiçəyi
Elmi təsnifat
Beynəlxalq elmi adı
  • Campanula zangezura

Qısa morfoloji təsviri

redaktə

Çoxillik bitkidir. Gövdələr 20-40 sm hündürlükdədir. Altyarpaqlar uzun saplaqlı, dərin ürəkvari, 5 künclü, ortaya qədər dərin kəsilmiş rombvari, uzunsov-üçkünc və ya uzunsov seqmentli, üst yarpaqlar tədricən azalan və oturaqdır. Çiçəklər nazik saplaqların üzərindədirlər, əyilən, iri, diametri 3 sm, bənövşəyi-göyümtül rəngdədir. Kasacıq sərt tükcüklü, əyilmiş lansetvari-xətvari dişciklidir. tac xaricindən çılpaq, içəridən zəif kirpiklidir. Sütuncuq 3, burulmuş, dişiciyin ağzı uzun tükcüklüdür . 

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

redaktə

Çiçəkləmə - meyvə mələgəlmə dövrü iyun-sentyabr aylarına təsadüf edir. Kserofit bitkidir.

Yayılması

redaktə

Naxçıvanın dağlıq hissəsidir (Qapıcıq dağı, Parağa Umus kəndləri ətrafı). 

Sayı və tendensiyası

redaktə

Populyasiyasının təbii bərpası azalır, ətraf mühitin mənfi təsirlərinə həssaslıq müşahidə olunur. 

Məhdudlaşdırıcı amillər

redaktə

Antropogen, iqlim və zoogen amillərdir.

Mühafizə tədbirləri

redaktə

Antropogen təsirlərin azaldılması, bitdiyi ərazilərin nəzarət altında saxlanılması tələb olunur. Məhdud sahələrdə yayılmış, mənfi təsirlərə məruz qalan növ kimi akademik H.Əliyev adına Zəngəzur Milli Parkı ərazisində yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və təbii populyasiyaları mühafizə olunmalıdır.

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Symphyandra zangezura Lipsky

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə