Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrı

Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrı
Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrı
	çuvaş Чăваш патшалăх оперăпа балет театрĕ
	; Teatr binası
Ümumi məlumatlar
Əvvəlki adları	Çuvaş Musiqi və Dram Teatrı; Çuvaş Dövlət Musiqili Teatrı
Teatrın tipi	Musiqili və balet
Əsası qoyulub	22 may 1960
Teatr binası
Açılıb	22 may 1960
Heyət
Direktor	Vyaçeslav Foşin
Bədii rəhbər	Serqey Kissa
Baş dirijor	Olga Nesterova
Baş baletmeyster	Danil Səlimbaev
Baş xormeyster	Anatoli Fişer
Yerləşməsi
	56°08′40″ şm. e. 47°14′13″ ş. u.HGYO
Ölkə	Rusiya;
Yerləşir	Çeboksarı
Ünvan	Rusiya, Çeboksarı şəhəri, Moskva prospekti, ev 1
	Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrı
	opera21.ru
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrı (çuvaş Чăваш патшалăх оперăпа балет театрĕ) — 1960-cı ildə Çuvaş Respublikasında Çuvaş Dövlət Musiqili Teatrının bazasında yaradılmış Çeboksar teatrı. Mövcud teatr binası 1985-ci ildə inşa edilmişdir.

Tarixi

Teatr 1960-cı ildə F. Vasilyevin ilk Çuvaş operası "Şıvarman" ("Su dəyirmanı") ilə açılmışdır. Kollektivə Boris Semenoviç Markov rəhbərlik edirdi. Əvvəlcə tamaşalar Çuvaş Musiqi və Dram Teatrının səhnəsində oynanılırdı.

1967-ci ildə Q. Xirbinin "Narspi" operasının səhnələşdirilmiş quruluşu həyata keçirildi. O, həmçinin Çuvaşıstan Sovet Muxtar Respublikasının K. İvanov adına Dövlət Mükafatına layiq görüldü. Teatrda ilk balet tamaşası — A. Adamın "Jizel" tamaşası oldu. 28 iyun 1970-ci ildə ilk milli çuvaş baleti dünyaya gəlmişdir. Bu F. Vasilievin "Sarpiqe" baleti idi.

1969-cu ildə musiqi truppası teatrdan ayrılaraq müstəqil oldu. Çuvaş Musiqili Teatrı onun bazasında yaradıldı. 1993-cü ildə isə teatr Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrına çevrildi.^[3]

1991-ci ildən başlayaraq, teatr hər il Maksim Mixaylov adına Beynəlxalq Opera Festivalına ev sahibliyi edir. 1997-ci ildən isə hər il keçirilən Beynəlxalq Balet Festivalı da tamaşaçılar arasında xeyli populyardır.

Binanın tarixi və memarlığı

Mövcud teatr binası 1985-ci ildə inşa edilmişdir. Binanın memarları R. A. Bequnts, V. A. Teneta olmuşdur. Bina Sovet modernizmi stilində tikilmişdir və onun görkəmli nümunəsidir. Binanı tikən bir qrup memar və inşaatçı 1987-ci ildə RSFSR Dövlət Mükafatına layiq görülmüşdür.^[4].

Repertuar

Opera

Tarix boyu teatr truppası yerli və xarici klassiklərin əsərlərini səhnələşdirmişdir. Pyotr Çaykovskinin "Yevgeni Onegin"in ardından Sergey Raxmaninovun "Aleko" və Rucero Leonkavallonun "Məzhəkəçilər" operaları, Coakkino Rossinin "Sevilya bərbəri", Cakomo Puççininin "Toska" və "Madam Batterflay", Cüzeppe Verdinin "Riqoletto" "Traviata", "Trubadur", P. Çaykovskinin "Maça Kraliçası" və "Iolanta", M. Mussorqskinin "Boris Qodunov", A. Bordinin "Knyaz İqor", N. Rimski-Korsakovun "Çar Gəlini", Motsartın "Fiqaronun toyu", P. Maskaninin "Kənd qüruru", Jorj Bizenin "Karmen", J. Offenbaxın "Hoffmann Nağılları" kimi əsərlərə Çuvaş opera və balet teatrında quruluş verilmişdir.

Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrının truppasının repertuarına "Lüksemburq qrafı", "Yarasa", "Sirk şahzadəsi", "Silva", "Maritza" kimi operettalar da daxildir.

Balet

Teatrın balet truppasının işinin əsasını klassik repertuar təşkil edir. Çuvaş Dövlət Opera və Balet Teatrında L. Minkusun "La Bayadère" və "Don Kixot", "Qu gölü", Pyotr Çaykovskinin "Yatmış Gözəl" və "Şelkunçik", Sergey Prokofiyevin "Zoluşka" və "Romeo və Cülyetta" baletləri müntəzəm olaraq səhnələşdirilir. Teatrda ilk balet tamaşası — A. Adamın "Jizel" 1967-ci ildə səhnəyə qoyulmuşdur. 28 iyun 1970-ci ildə ilk çuvaş milli baleti olan F. Vasilyevin "Sarpiqe" baletinin premyerası baş tutdu. Beş il sonra teatrın səhnəsində bəstəkarın başqa bir baleti — "Arçora" qoyuldu. Sonradan milli xoreoqrafiya repertuarı A. Andreevin səhnələşdirdiyi V. Xodyaşşevin "Vonderful Embroiderer", V. Budarinin səhnələşdirdiyi A. Lotsevanın "Ugaslu" baletləri, A. Qalkinin uşaqlar üçün "Pyurneske" baleti ilə tamamlandı. 2007-ci ildə Çuvaşıstan Respublikası Prezidentinin qrantı ilə A. Lotsevanın "Axşam Şəfəqinin İşığı" milli baleti səhnəyə qoyuldu.

Teatrın balet əsərləri arasında "Faust" operasından "Valpurqis Gecəsi", "Kamelyaların xanımı", "Balzaminovun evliliyi", "Karmen Suite", "Kiçik kambur atı", "Lolita" , "Qarağacın altındakı sevgi", "Aşk-acıma", "Nunçu", "Doktor Aybolitin sərgüzəştləri", "Min bir Gecə" klassik nümunələr də vardır.

Uşaqlar üçün tamaşalar

"Ali Baba", "Al Yelkənlər", "Büllur ayyaqabılar", "Kanterville ruhu", "Teremok", "Bremen musiqiçiləri", "Qar Kraliçası" opera və balletləri göstərilmişdir.

Artistlər

Opera truppası

Repertuara həm klassiklərin, həm də müasir müəlliflərin ən mürəkkəb əsərləri daxil edilmişdir. Opera truppasının bir çox sənətçisi ümumrusiya və beynəlxalq müsabiqələrin, habelə xüsusi teatr layihələrinin laureatlarıdır və konsert fəaliyyətində fəal iştirak edirlər.

SOPRANOLAR	MEÇÇO-SOPRANOLAR	TENORLAR	BARİTONLAR	BASLAR
Olqa Vasilyeva	Yelena Qalkina	Vasiliy Vasilyev	Sergey Alekseyev	Mixail Mokşanov
Olqa Vidyayeva	Valentina Dvoynova	İlya Quryev	Konstantin Yefremov	Konstantin Moskalyov
Mariya Yelanova	Svetlana Yefremova	Anatoliy Kanyuka	Pyotr Zalomnov	Andrey Nikolayev
Zinaida Prokopyeva	Marqarita Finoqentova	Sergey Kuzneçov	Nikolay İvanov
Tatyana Prıtçenkova		Vasiliy Nikolayev	İvan Nikolayev
Valentina Smirnova		Dmitriy Syomin	Andrey Mixaylov
Yelena Sokolova		İvan Sniqiryov	Ruslan Osipov
Nadejda Stepanova
Tatyana Toybaxtina
Lyudmila Yakovleva

Balet truppası

Truppada Yoşkar-Ola, Sankt-Peterburq və Rusiyanın digər şəhərlərindən sənətkarlar çalışır. Rəqqasələr rus və xarici turlarda iştirak edirlər.

APARICI SOLİSTLƏR	APARICI SOLİSTLƏR	QADIN SOLİSTLƏR	KİŞİ SOLİSTLƏR
Anastasiya Abramova	Aydar Xisamutdinov	Lidiya Qovarçenko	Qenadiy Vinoqradov
Tatyana Alpidovskaya	Dmitriy Abramov	Lyubov Lipatova	Konstantin Dunayev
Tatyana Andreyeva	Andrey Subbotin	Svetlana Lvova	Stanislav Kultin
Marqarita Kamış		Anna Seryoqina	Karim Mübarakşin
Yelena Lemeşevskaya		Olqa Saparkina
Olqa Prıtkova
Marianna Çemalina

Ədəbiyyat

Заломнов П. Д. Марков Борис Семенович, Чувашский государственный театр оперы и балета и ведущие мастера его сцены. — Чебоксары, 2002. — С. 25–26.
Марков, А. С. "На театральных подмостках трагедии разыгрываются по-настоящему" / А. С. Марков // СЧ–Столица. – 2000. – 26 янв. – 1 февр. (№ 3). – С. 15.
Алексеев, О. "Оперӑпа балет театрне – Борис Марков ятне" / О. Алексеев // Хыпар. – 2001. – 16 ҫу.
Канюкова, А. С., "Жизнь, отданная театру"/ А. С. Канюкова, А. С. Марков. – Чебоксары : Изд-во ЧГУ, 1999. – 134 с. : ил.

Xarici keçidlər

İstinadlar

↑ "Данил Салимбаев". 2019-02-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-15.
↑ "Анатолий Фишер". 2018-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-15.
↑ Чувашский государственный театр оперы и балета ^{[ölü keçid]}
↑ "Здание Чувашского Государственного театра оперы и балета". Чувашская экциклопедия. 2022-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-26.

[1] "Данил Салимбаев". 2019-02-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-15.

[2] "Анатолий Фишер". 2018-09-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-15.

[3] Чувашский государственный театр оперы и балета ^{[ölü keçid]}

[4] "Здание Чувашского Государственного театра оперы и балета". Чувашская экциклопедия. 2022-07-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-26.

[1]

[2]

[3]

[4]