İbrahim xan Zülqədər

İbrahim xan İlyas bəy oğlu Zülqədər (?-1558) — Şah Təhmasib Səfəvi dövründə Fars əyalətinin bəylərbəyi idi.

İbrahim xan Zülqədər
İbrahim xan İlyas bəy oğlu Zülqədər
Fars bəylərbəyliyi
1539 – 1555
Sonrakı	Əli sultan Zülqədər
Astrabad bəylərbəyliyi
1555 – 1557
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi	1558
Vəfat yeri	Şiraz, Fars bəylərbəyliyi, Səfəvilər dövləti
Fəaliyyəti	hərbi lider[d]
Atası	İlyas bəy Hacılı-Zülqədər

Həyatı

İbrahim bəy İlyas bəy oğlu Fars əyalətinin Cöhrəm mahalında anadan olmuşdu. I Şah Təhmasibdən əvvəlcə sultan, sonra xan ünvanı almışdı. 1539-cu ildən Fars əyalətinin bəylərbəyi olmuşdu. Tarixçi yazır: "Gərmrudun Miyanə (məntəqəsinə) çatdıqda, Qazı xan vəfat etdi. Qazı xanın mülazimləri Həsən sultanı dünyanın pənahı (Şah Təhmasibin) dərgahına gətirdilər.

Qazı xanın vəzifəsi Keçəl bəy Hacılu Zülqədərin oğlu İbrahim bəyə verildi (və o) İbrahim xan ləqəbi aldı".

İbrahim xan 1556-cı ildə Gərmsir şəhərinin kələntəri Əmir Şəmsəddin Şəhriyar Cöhrəmini kor etdiyinə görə, şah tərəfindən tutularaq işdən çıxarıldı. Bir müddət həbsdə yatdı. 1555-ci ildə Fars hakimi İbrahim xan Hacılar-Zülqədər şahın gözündən düşdü. Bu hadisədən danışan tarixçi Əbdi bəy Şirazi yazır: "Qəzvinə xəbər çatdı ki, Şiraz hakimi İbrahim xan Gərmsir (şəhərinin) kələntəri Əmir Şəmsəddin Şəhriyar Cəhrəminini kor edib. Ədalət naminə İbrahim xanı və bu qəbahəti işlətməyi ona tövsiyə edən onun nökərlərini ələ keçirib cəzalandırmaq üçün fərman verildi. Buna görə Əli sultan Dəmirçulu Zülqədərin oğlu Şahrux bəy Tatioğlu Şiraza yola düşdü. Şirazın idarəsi məzkur Əli sultana verildi. Şahrux bəy hökmə əsasən Şiraza gedib İbrahim xanın boynuna zəncir vurdu. Həmçinin mülazimlərin təhsildarı olan başqa qorçilər öz cəzalarına çatdılar. Şahrux bəy atası müqəddəs Məşhəddən Şiraza gələnə qədər Şiraz hökümətini idarə etdi". (Xacə Zeynalabdin Əli Əbdi bəy Şirazi, "Təkmilətül-Əxbar", Bakı: Elm, 1996, səh. 104).

1558-ci ildə həbsdən azad edilib Astrabada hakim təyin edildi.

İbrahim xan 1558-ci ildə türkmənlər tərəfindən öldürüldü.

Ailəsi

İbrahim xanın Mənsur bəy, Yaqub bəy, Zeynal bəy adlı oğulları vardı.

Mənbə

• Ənvər Çingizoğlu, Zülqədər eli, Bakı: Şərq-Qərb, 2011,-156 səh.

Həmçinin bax

• Hacılar oymağı