İbtidai insan sürüsü
İbtidai insan sürüsü — insanın ən yaxın heyvani əcdadlarının zooloji birliyini bilavasitə əvəz etmiş ilkin insan kollektivinin şərti adı. Alimlərin əksəriyyətinin fikrinə görə, ibtidai insan sürüsü dövrü müasir tipli insanın yarandığı dövrdur. İbtidai insan sürüsü arxeoloji cəhətdən Aşağı Paleolit və Orta Paleolitin bir hissəsini əhatə edir. Antropoloji cəhətdən bu dövr formalaşan insanların – arxantropların və paleoantropların (neandertallar) yaşadığı dövrdür. Onlar ovçuluq və yığıcılıqla məşğul olmuşlar. Əmək alətləri əl çapaçaqları, kobud kəsici alətlər (çopperlər), itiuclu və s. idi. Ehtimal ki, nizamsız nikah münasibətlərinin hökm sürdüyü ibtidai insan sürüsü dövründə bir sürü daxilindəki üzvlər arasında cinsi əlaqələr tədricən aradan qalxmış və qadağan olunmuşdur. Digər sürünün uzvləri ilə nikah bağlanmasına kecildikdən sonra tayfa yaranır.[1]
İstinadlar redaktə
- ↑ Ибтидаи инсан сүрүсү // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. IV ҹилд: Елдәҝәз—Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. С. 363.
Əlavə ədəbiyyat redaktə
- «Первобытное человеческое стадо» // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] (3-е изд.). М.: Советская энциклопедия. гл. ред.: А. М. Прохоров. 1969–1978.
- Berdichewsky, Bernardo. Anthropology and the Peasant Mode of Production // Berdichewsky, Bernardo (redaktor ). Anthropology and Social Change in Rural Areas. Walter de Gruyter. 1979. 5–39. ISBN 978-3-110-80773-8.
- Briggs, Jean L. Living Dangerously:The contradictory foundations of value in Canadian Inuit society // Leacock, Eleanor; Lee, Richard B. (redaktorlar ). Politics and History in Band Societies. Cambridge University Press. 1982. 109–132. ISBN 978-0-521-28412-7.
- Denham, Woodrow W. "Residential Group Compositions among the Alyawarra". Mathematical Anthropology and Cultural Theory. 6 (1). May 2014: 1–132. 2022-05-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18.
- Erdal, David; Whiten, Andrew; Boehm, Christopher; Knauft, Bruce. "On Human Egalitarianism: An Evolutionary Product of Machiavellian Status Escalation?" (PDF). Current Anthropology. 35 (2). April 1994: 175–183. doi:10.1086/204255. 2021-10-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-05-18.
- Fried, Morton Herbert. The Notion of Tribe. Cummings Pub. Co. 1975. ISBN 978-0-846-51548-7.
- Helm, June. The People of Denendeh: Ethnohistory of the Indians of Canada's Northwest Territories. University of Iowa Press. 2000. ISBN 978-0-877-45735-0.
- Kelly, Robert L. The Lifeways of Hunter-Gatherers: The Foraging Spectrum. Cambridge University Press. 2013. ISBN 978-1-107-02487-8.
- Peterson, Nicolas. "'I Can't Follow You on This Horde-Clan Business at All': Donald Thomson, Radcliffe-Brown and a Final Note on the Horde". Oceania. 76 (1). March 2006: 16–26. doi:10.1002/j.1834-4461.2006.tb03030.x. JSTOR 40332006.
- Radcliffe-Brown, A. R. "Notes on the Social Organization of Australian Tribes". The Journal of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland. 48. July–December 1918: 222–253. doi:10.2307/2843422. JSTOR 2843422.
- Schapera, I. The Native Inhabitants // Walker, Eric Anderson (redaktor ). The Cambridge History of the British Empire: South Africa, Rhodesia, and the High Commission territories. 8. Cambridge University Press. 1963. 21–49.
- Yule, Henry; Burnell, A. C. Teltscher, Kate (redaktor ). Hobson-Jobson: The Definitive Glossary of British India. Oxford University Press. 2013. ISBN 978-0-199-60113-4.
- Zatrev, Jordan. The co-evolation of human intersubjectivity, morality, and language // Dor, Daniel; Knight, Chris; Lewis, Jerome (redaktorlar ). The Social Origins of Language. Oxford University Press. 2014. 249–266. ISBN 978-0-191-64312-5. 2023-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-18.
Xarici keçidlər redaktə
- Э. В. Георгиевский. «К вопросу о характере и степени конфликтности в первобытном стаде» Arxiv surəti 4 mart 2016 tarixindən Wayback Machine saytında