İohann Qottfrid Herder

Johann Qottfrid Herder (25 avqust 1744(1744-08-25)[1][2][3][…], Morąg[d], Şərqi Prussiya, Prussiya[1][3][5] – 18 dekabr 1803(1803-12-18)[1][2][4][…], Veymar[1][6][5]) — Alman tarixçisi, filosofu, şair.

İohann Qottfrid Herder
alm. Johann Gottfried Herder‎
Johann Gottfried Herder 2.jpg
Doğum tarixi 25 avqust 1744(1744-08-25)[1][2][3][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 18 dekabr 1803(1803-12-18)[1][2][4][…] (59 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • St. Peter und Paul[d]
Vətəndaşlığı
Elm sahəsi Təfəkkür fəlsəfəsi, Dil fəlsəfəsi, siyasi fəlsəfə
Təhsili
  • Kateqoriya:Köniqsberq Universiteti[d]
Üzvlüyü
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

HəyatıRedaktə

YaradıcılığıRedaktə

XVII əsrdə Qərbi Avropada elmin inkişaf səviyyəsi sosioloji tədqiqatlarda ictimai hadisələrə proses kimi (dəyişmədə, inkişafda və dinamikada olan faktlar kimi) yanaşmağa imkan vermirdi. XVIII əsr ərzində Qərbi Avropada maarifçilik hərəkatının görkəmli nümayəndələri (xüsusilə Mari Fransua Arue-Volter və Johann Qottfrid Herder) tərəfindən ümumdünya tarixinin universal təcrübələri yaradıldı. Qərb və Şərq mədəniyyətlərinin qarşılıqlı təsiri, varisliyi problemləri qaldırıldı. Bu sahədə Johann Qottfrid Herderin (1744-1803) rolu böyük idi. Onun "Bəşəriyyət tarixinin fəlsəfəsinə dair ideyalar" (1784-1791) adlı əsərində bəşəriyyətin bütün tarixi inkişaf yolunu nəzəri cəhətdən təhlil etmək cəhdi göstərildi. Y.Herder hesab edirdi ki, tarixi inkişaf prosesinin başlıca mənbəyi mədəniyyətdir. Herder tarix elminin əsas vəzifəsini mədəniyyətin tədqiq olunmasında görürdü. O, dini və mənəvi yaradıcılığın bütün növlərini, insanların təsərrüfat fəaliyyətini, ictimai münasibətləri mədəniyyətin başlıca elementləri kimi tədqiq edirdi. Y.Herder qədim Şərq xalqlarının əski dövrlərdə yüksək mədəniyyətə malik olduqlarını sübut edir və etiraf edirdi ki, elmi biliklərin, astronomiyanın ilk elementləri məhz Şərq ölkələrində yaranmışdır. O, ərəb (müsəlman) mədəniyyətinin Qərbi Avropa mədəniyyətinə böyük təsirini xüsusilə qeyd edirdi. Herder mədəniyyətin inkişafının başlıca əsasının şəhərlərdə olduğunu göstərirdi.

İstinadlarRedaktə

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Банникова Н. П. Гердер // Краткая литературная энциклопедия — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 2.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru: açıq məlumat platforması — 2011.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 R. Haym Herder, Johann Gottfried // Allgemeine Deutsche Biographie — L: 1880. — Vol. 12. — S. 55–100.
  4. ↑ 1 2 3 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  5. ↑ 1 2 3 4 К. Арабажин Гердер, Иоганн Готфрид // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1892. — Т. VIII. — С. 471–473.
  6. ↑ 1 2 Гердер Иоганн Готфрид // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  7. ↑ LIBRIS — 2012.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=İohann_Qottfrid_Herder&oldid=4662854"