İran kazak diviziyası

İran Kazak diviziyası —Qacarlar dövlətində ruslar, mühacir qafqazlılar tərəfindən yaradılmış hərbi birləşmə. 1879-cu ildən 1916-cı ilədək briqada. 1916-cı ildən 1920-ci ilədək diviziya.

Tarixi

Nasirəddin şah Qacar hakimiyyəti dövründə xarici dövlətlərə, o cümlədən Rusiyaya verilmis imtiyazlardan biri də İranda Kazak diviziyasının təskili barədə olan imtiyaz idi. Bu divizyanın təskili ideyası sahın 1878-ci il Avropaya 2-ci səfəri zamanı aparılmıs danısıqlar nəticəsində yaranmıs, 1921-ci ilədək fəaliyyət gostərmisdir. 1879-cu ildə rus polkovniki Aleksey Domantovicin bascılığı ilə zabitlərdən ibarət olan bir heyət Tehrana gəldi və beləliklə tərkibi əsasən İranda muhacirətdə olan insanlardan ibarət 850 nəfərlik atlı rus kazak diviziyası yaradıldı. Bu muhacirlər kimlər idi? II Rusiya-İran muharibəsi 1828-ci ildə bağlanmıs Türkmənçay müqaviləsi ilə basa catdıqda Rusiya tərəfindən zəbt olunmus Guzey Azərbaycanı səhərlərinin sakinləri arasında dini birliyi əsas amil hesab edərək, həm də İran ordusunda Rusiyaya qarşı vuruşduqlarını düşünərək İran torpağında qalmağı münasib hesab edənlər burada mühacir olmağı qərara aldılar^[1].

Komandirləri

1879–1882 — polkovnik Aleksey Domontoviç
1883–1885 — polkovnik Pyotr Çarkovski
1885–1891 — polkovnik Dmitri Dmitriyeviç Kuzmin-Karavayev
1891–1894 — polkovnik Nikolay Yakovleviç Şneur
1894–1903 — polkovnik Vladimir Andreyeviç Kosoqovski
1903–1906 — polkovnik Fyodor Qriqoryeviç Çernozubov
1906–1909 — polkovnik Vladimir Lyaxov
1909–1914 — polkovnik knyaz Nikolay Petroviç Vadbolski
1914–1915 — polkovnik Prozorkeviç
1915–1917 — general baron fon Maydell
1917–1918 — polkovnik Georgi İosifoviç Klerje
1918–1920 — polkovnik Vsevolod Dmitriyeviç Staroselski

Yüksək rütbəli zabitləri

Ədəbiyyat

Гоков О.А. Российские офицеры и персидская казачья бригада (1877–1894 гг.) // Canadian American Slavic Studies. – 2003. – Vol.37. – №4. – Р. 395–414.
Очерк развития Персидской казачьей бригады // Новый Восток. – 1923. – №4. – С.390–402.
Павлович М.П. Казачья бригада в Персии // Новый Восток. – 1925. – №8–9. – С.178–198.; Павлович М., Иранский С. Персия в борьбе за независимость. – М., 1925.
Иванов М.С. Иранская революция 1905–1911 годов. – М., 1957.
Рихсиева Н.Р. К истории иранских казачьих частей (по архивным материалам) // Научные труды Ташкентского государственного университета им. В.И. Ленина. – 1978. – Вып.564: Востоковедение. – С.129–138.
Красняк О.А. Роль Персидской казачьей бригады в определении политики Ирана (1905–1925 гг.) // http://humanities.edu.ru/db/msg/^{[ölü keçid]}
Красняк О.А. Дневник полковника В.А. Косоговского как источник по изучению истории Ирана // http://humanities.edu.ru/db/msg/sect/^{[ölü keçid]}
Красняк О.А. Становление иранской регулярной армии в 1879–1921 гг. (по материалам архивов русской военной миссии): Автореферат кандидатской диссертации на соискание учёной степени кандидата исторических наук. Специальность 07.00.03 – Всеобщая история (новая и новейшая история). – М., 2004. – 16 с.
Домонтович А. Воспоминания о первой русской военной миссии в Персии // Русская старина. – 1908. – №2–4.
Персия в конце ХІХ века (Дневник генерала Косоговского) // Новый Восток. – 1923. – №3. – С.446–469; Из тегеранского дневника полковника В.А. Косоговского. – М., 1960.

İstinadlar

↑ Ənvər Çingizoğlu, İran Kazak briqadası, Soy dərgisi, 11 (43), 2010, s.76-83

Xarici keçidlər

ПЕРСИДСКАЯ Е. В. ШАХА КАЗАЧЬЯ ДИВИЗИЯ Arxivləşdirilib 2016-03-17 at the Wayback Machine
Андрей Серба.Казачество и Персия Arxivləşdirilib 2014-08-26 at the Wayback Machine
Гоков О. А. К вопросу о кризисе в Персидской казачьей бригаде (1892–1893 гг.) // Вісник Харківського національного університету імені В. Н. Каразіна. — 2003. — № 594. Історія. — Вип. 35. — С. 74–81.
Гоков О. А. Российские офицеры и Персидская казачья бригада (1877–1894 гг.) // Canadian American Slavic Studies. — 2003. — Vol.37. — № 4. — Р. 395–414.
Роль персидской казачьей бригады в определении политики Ирана (1905–1925 гг.) Arxivləşdirilib 2007-01-10 at the Wayback Machine
Красняк О. А. Русская военная миссия в Иране (1879 − 1917 гг.) как инструмент внешнеполитического влияния России
COSSACK BRIGADE

İran Kazak briqadası: mühacirlərdən təşkil olunmuş hərbi hissə - Fotolar

[1] Ənvər Çingizoğlu, İran Kazak briqadası, Soy dərgisi, 11 (43), 2010, s.76-83

[1]