Əmənulla mirzə Qacar
Əmənulla mirzə Əmənulla mirzə oğlu Qacar (1890–1974) — Qacar şahzadəsi, briqada generalı.
| Əmənulla mirzə Qacar | |
|---|---|
| Əmənulla mirzə Əmənulla mirzə oğlu Qacar | |
 | |
| Digər adı | Əmənulla mirzə Cahanbani |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Təbriz, İran |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Təbriz, İran |
| Uşaqları | |
| Atası | Əmənulla mirzə Cahanbani |
| Fəaliyyəti | dövlət qulluqçusu |
Həyatı
redaktəƏmənulla mirzə 1890-cı ildə anadan olmuşdu. 1907-ci ildə Mixailovsk Hərbi Akademiyasına daxil olmuşdu. Oranı bitirəndən sonra Paris de Guerre Məktəbinə girmişdi. Bu məktəbi də tamamladıqdan sonra 1913–1915-ci illərdə şahın mühafizə qvardiyasının leytenant rütbəli zabiti olmuşdu. 1916-cı ildə Iran ordusunda kapitan rütbəsində xidmət etmişdi. 1916-cı ildə general Staroselskinin briqadasında mayor rütbəsində qulluqda olmuşdu. 1921-ci ildən 1922-ci ilədək İran Kazak diviziyasında hərbi xidmətdən кeçmişdi. 1922-ci ildə Azərbaycan əyalətində general-mayor rütbəsində кorpus кomandiri olmuşdu. 1922-ci ildən 1926-cı ilədək Məşhəddə briqadaya başçılıq etmişdi. 1926-cı ildən 1930-cu ilədək general-leytenant rütbəsində orduda idi. 1932-ci ildən 1933-cü ilədək orduda general-müfəttiş vəzifəsini tuturdu. 1933-cü ildən 1934-cü ilədək Hərbi Məktəbin rəisi idi.
Əmənulla mirzə 1934-cü ildən 1935-ci ilədək Bəlucistanda hərbi xidmətdə olmuşdu. Rza şah Pəhləvinin əleyhinə çıxdığına görə 1937–1941-ci illərdə zindanda yatmışdı. 1941-ci ildə Xarici Işlər naziri, 1941-ci ildən 1942-ci ilədək Rabitə və Yollar naziri, 1942-ci ildə Müdafiə naziri olmuşdu. 1942-ci ildən 1943-cü ilədək Məhəmmədrza şah Pəhləvinin hərbi müşaviri vəzifəsində çalışmışdı. 1943-cü ildə Şərq Silahlı Qüvvələrinin müfəttişi, 1943-cü ildən 1944-cü ilədək Cənub Silahlı Qüvvələrinin müfəttişi, 1944-cü ildən 1946-cı ilədək Hərbi Universitetin məsul şəxsi, 1947-ci ildə Xorasan və Кerman qoşunlarının general-müfəttiş vəzifəsini tuturdu. Elə həmin ildə Azərbaycanın valisi olmuşdu. Əmənulla mirzə bir çox ictimai vəzifələri də yerinə yetirirdi. Iran-Sovet Dostluq Cəmiyyətinin sədri, BMT-nin səhiyyə və təhsil şöbələrində təmsil olmuşdu. 1951-ci ildən 1960-cı ilədək senator vəzifəsini yerinə yetirmişdi.
Cahanbani və Təbriz
redaktəOktbayrın axırlarında İranın Daxili İşlər naziri Cahanbani Təbrizə gəldi. Oktybarın 30-da o, əyalətin bütün vəzifəli və imkanlı adamlarının toplantısını keçirdi, Öz çıxışında bildirdi ki, hər kəs gərək ayıq olsun, şahın və hökumətin tapşırıqlarını sözsüz yerinə yetirsin. Nazirdən sonra Vəli Fəhimi çıxış etdi və bildirdi ki, əhali gərək Qızıl Ordu tərəfindən aparılan təbliğata uymasın, öz pullarını havayı yerə Sovet kino filmlərinə və teatr tamaşalarına xərçləməsinlər. Güney Azərbaycanda oktyabr ab-havası qurtarana qədər, yəni noyabr ayının 10-na qədər Cahanbani Təbrizdə qaldı.
Mükafatları
redaktəƏmənulla mirzə 1 dərəcəli Hümayun ordeni ilə təltif edilmişdi.
Ailəsi
redaktəƏmənulla mirzə öncə bir rus, sonra iranlı ilə evlənmişdi. Nadir mirzə, Кеyxosrov mirzə adlı oğulları vardı.
Mənbə
redaktə- Ənvər Çingizoğlu, Qacarlar və Qacar kəndi, Bakı, "Şuşa", 2008, 334 səh.