İslam qılıncı
İslam qılıncı (ərəb. سيف الإسلام, translit. Səyf əl-İslam) — 1937-ci ildə İslamın hamisi (ərəb. حامي الإسلام, translit. Hami əl-İslam) elan olunan İtaliya siyasətçisi Benito Mussoliniyə verilən əlbəyaxa döyüş silahı.
Tarixi
redaktə1934-cü ildə İtaliya Liviyası yaradıldıqdan sonra İtaliyanın Baş Naziri Benito Mussolini İslam diniylə müqayisələrin edilməsini təşviq edən qərarlar qəbul etmişdir. Bu qərarlara əsasən, Liviyanın yerli əhalisi "İtaliyanın dördüncü sahilində yaşayan İtaliya müsəlmanları" adlandırılmış, regionda məscidlər və mədrəsələr tikilmiş, Məkkə şəhərinə Həcc ziyarətinə və Tripolidəki İslam mədəniyyəti üzrə tədris edən ali təhsil müəssisəsinə getməyi asanlaşdırmaq üçün xidmət müəssisələri təsis edilmişdir. İnsanpərvər məqsədlərin arxasında faşistlər və İslamın bəzi məzhəblərinin rəhbərləri Birləşmiş Krallıq və Fransanı düşmən olaraq tanıdırdılar. Benito Mussolini bundan öz mənfəəti üçün istifadə etmək arzusunda idi.[1][2] Bu ortaq maraqlar 1919-cu ildə imzalanan və ABŞ, Fransa və Birləşmiş Krallığın xeyrinə olmuş Versal sülh müqaviləsinə qarşı olan ikraha əsaslanırdı. Bu müqavilə nə İtaliyanın, nə də ki Şimali Afrikanın müsəlmanlarını qane etmişdi.[1]
Baxmayaraq ki, Müqəddəs Taxt-tac ilə imzalanan Lateran müqaviləsinə qol çəkib, Benito Mussolini ərəblərin güvənini qazanmaq və onlarla ittifaq qurmaq üçün özünə İslamın hamisi titulunu götürmüşdür.[3] Mussolinin dediyinə görə, Liviyada Osmanlının yerini İtaliyanın almasıyla qanuna uyğun olaraq o, bu titula layiq idi, çünki o, xəlifənin səlahiyyətlərinin varisinə çevrilmişdi.[4] Benito Missolini İslam qılıncını 20 mart 1937-ci il tarixində, Tripoli şəhərinin ətrafında almışdır. Bu qılıncı ona Yusif Kerisk – İtaliyanın Liviyanı işğal etməsini dəstəkləyən ən əhəmiyyətli bərbər, təntənəli bir mərasimdə vermişdir. Tripoli şəhərinə top atəşi və 2.600 süvari ilə daxil olan Mussolini Liviyanın müsəlman əhalisinə olan səmimiliyini yenidən bəyan etmişdir. O, əhaliyə "sülh, ədalət, rifah və peyğambərin qanunlarına hörmət" vəd etmişdir.[5]
Hakimiyyət mətbuatının tərifini alan bu hadisə İtaliyanın yerli əhalisi tərəfindən də dilxoşluqla qarşılanmışdır.[6][7] Bu hadisəni təsvir edən fotoşəkillərdən birində Mussolini atın yəhərində otururdu, atın yanında isə bir atabaxan dayanırdı. Fotoşəklin rəsmi buraxılışında atabaxan fotoşəkildən çıxarılmışdır ki, guya Mussolini atı heç kəsin köməyi olmadan özbaşına idarə edə bilir.[8] Bu detal çox vaxt incəsənətin totalitar bir rejimin əmri ilə saxtalaşdırılmasının tipik nümunəsi kimi göstərilir.[9]
1938-ci ildə Liviyanın ən böyük şəhəri olan Tripolinin əsas meydanında Mussolininin atın üzərində olmasını təsvir edən bir heykəl ucaldırılmışdır.[5]
Arabesk naxışlarla bəzədilən, itiuclu düz tiyəyə, eləcə də qızıldan hazırlanan bir qəbzəyə və frizlərə malik olan bu qılınc Benito Mussolinin əmri ilə hazırlanmışdır. Qılınc 1937-ci ildən sonra istifadə edilməmişdir və Mussolininin yay qərargahı olan Rokka delle Kaminate qalasında şüşədən hazırlanmış kiçik bir sərdabada qorunub-saxlanılmışdır. 25 iyul 1943-cü ildən qalanın antifaşistlər tərəfindən talan edilməsindən sonra bu əşyadan əsər-əlamət qalmamışdır.[10]
Mənbə
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 "I rapporti tra il fascismo e il mondo arabo-islamico". www.arab.it (italyan). Arco Service. 29 aprel 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 aprel 2019.
- ↑ Randasso, 2008. səh. 134
- ↑ Hem, 2007. səh. 24
- ↑ Lanna, 2003. səh. 242
- ↑ 1 2 "La Spada dell'Islam" (PDF). www.mediastudies.it (italyan). Media Studies.it. 29 mart 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 aprel 2019.
- ↑ Çifarelli, 2004. səh. 183
- ↑ Antonini, 1999. səh. 112
- ↑ "Propaganda politica e falsificazioni fotografiche tra le due guerre mondiali" (PDF). www.mediastudies.it (italyan). Media Studies.it. 15 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 13 aprel 2019.
- ↑ "La rimozione leghista. Bossi, chi era costui?". www.corriere.it (italyan). RCS Mediagroup S.p.a. 7 iyul 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 aprel 2019.
- ↑ Romerza, 1994. səh. 2–8
Ədəbiyyat
redaktə- Antonini, Sandro. Catene al pensiero e anelli ai polsi. Genuya. 1999. ISBN 97-88-871722-17-7.
- Çifarelli, Mişel. Libertà vo' cercando... Diari 1934-1938. Soveriya Mannelli. 2004. ISBN 978-88-49806-98-4.
- Hem, Antoni. Libia. Turin: EDT. 2007. ISBN 978-88-60401-52-6.
- Filippo Rozzi. Fascisti immaginari. Florensiya: Vallecchi. 2003. ISBN 978-88-84270-57-3.
- Randasso, Antonella. L'Africa del Duce. I crimini fascisti in Africa. Varese: Arterigere. 2008. ISBN 978-88-89666-27-2.
- Romerza, Luici. "Benito e Rachele Mussolini nella tragedia". Storia Verità. Nuova Aurora SAS di Alberto Rosselli (17). sentyabr–oktyabr 1994.