İv Montan (fr. Yves Montand, Fransızca tələffüz: [iv mɔ̃ˈtɑ̃], əsl adı İvo Livi, it. Ivo Livi; 13 oktyabr 1921[1][2][…]9 noyabr 1991[1][3][…], Sanlis, Fransa[1][4]) — fransız şanson müğənnisi və aktyoru.

İv Montan
Ümumi məlumatlar
Doğum adı Ivo Livi
Ləqəbi Yves Montand
Doğum tarixi 13 oktyabr 1921(1921-10-13)[1][2][…]
Vəfat tarixi 9 noyabr 1991(1991-11-09)[1][3][…] (70 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
Partnyoru
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti kino aktyoru, müğənni, rəqqas
Fəaliyyət illəri 1945–1991
Janr şanson
yves-montand-site-officiel.com
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyat və yaradıcılığı

redaktə

İvo Livi 13 oktyabr 1921-ci ildə İtaliyanın Monsummano-Alto şəhərində dünyaya gəlmişdir. O, Cüzeppina və Covanni Livinin 3 uşağından balacası idi. Qısa müddət sonra ailə Fransaya köçür və Marseldə məskunlaşır. ABŞ-a köçmək fikirləri olsa da, viza problemləri ilə əlaqədar bu mümkün olmur.

1929-cu ildə onlar Fransa vətəndaşlığı alırlar. Gələcək müğənni gənclik illərində əvvəlcə bacısının bərbərxanasında, sonra isə gəmi təmiri müəssisəsində fəhlə işləyir. O öz sənət fəaliyyətini müğənni kimi kinoteatrlarda, klublarda və müzik-hollarda başlamışdır. Təxəllüs kimi o, "İv Montan" adını götürür (İv — İvo adının fransız variantıdır). Özünün verdiyi izaha görə bu təxəllüsün seçilməsi onunla əlaqədardır ki, o uşaq olanda anası onu evə çağırarkən italyan və fransız sözlərini qarışdıraraq "İvo, monta!", yəni "İv, yuxarı qalx!" deyərmiş.[6]

O, bu təxəllüs altında səhnəyə ilk dəfə 17 yaşında çıxmışdır. 1944-cü ildə Montanın Parisdəki çıxışı zamanı Edit Piaf onu görür. Bu tanışlıqdan sonra 1946-cı ilədək onlar birlikdə səhnəyə çıxırlar. Piaf onun repertuarı ilə şəxsən məşğul olur və öz mahnılarının müəlliflərindən Montan üçün bir neçə mahnı yazmalarını xahiş edir. 1946-cı ildə onlar ayrılırlar.

1949-cu ilin avqustunda Montan Sen-Pol-de-Vansda Simona Sinyore ilə tanış olur. Tezliklə Simona birinci əri İva Alleqredən ayrılır və 1951-ci ilin dekabrında Montanla ailə həyatı qurur. Bu cütlük çox populyar idi və şəkilləri jurnalların üz qabığından düşmürdü. Onlar dəfələrlə filmlərdə tərəf müqabili olmuşdular.

1985-ci ildə Simona Sinyore vəfat etdi. 1986-cı ildə "Jan de Floret" filminin çəkilişlərində Montan bir neçə il əvvəl işə qəbul etdiyi katibəsi Karol Amyellə sevgi macərası yaşayır. Amyel İv Montanın yeganə övladının, 1988-ci ilin dekabrında dünyaya gələn Valentinin anasıdır.

İv Montan 1991-ci il noyabrın 9-da "İP-5: Dərisi qalınlar adası" filminin çəkilişləri zamanı soyuqlayaraq, çəkiliş meydançasında vəfat etmişdir.

Siyasi baxışları

redaktə

Solçu fikirləri ilə məşhur olan İv Montan, bu səbəbdən SSRİ-də çox populyar idi. Kommunizm ideyalarını dəstəkləyən Montan, hətta 1956-cı il Macarıstan hadisələrindən sonra SSRİ-yə qastrol səfərlərini ləğv etmədi. Buna görə fransız mətbuatı onu ciddi tənqid etsə də, SSRİ-də onu sevinclə qarşılamışdılar.

Filmoqrafiyası

redaktə

Diskoqrafiyası

redaktə
  • 1960 — Let's Make Love [Bonus Tracks] (Sony Music Distribution)
  • 1962 — Montand Chante Prévert (Versailles Records)
  • 1964 — En Balade (Columbia)
  • 1964 — Le Paris de Montand (Sony Music Distribution)
  • 1968 — La Bicyclette (Polygram)
  • 1968 — Je Sais Que Vous Etes (PolyGram)
  • 1974 — Montand de Mons Temps (TriStar Music)
  • 1981 — Olympia '81 (PolyGram)
  • 1988 — D'Hier Et D'Aujord'Hui (Polygram)
  • 1992 — Recital Au Theatre de L'Etoile (Sony Music Distribution)
  • 1994 — One Man Show (Sony Music Distribution)
  • 2008 — Best of Yves Montand [Klub] (Klub Publishing)
  • 2008 — Les Débuts de Yves Montand, Vol. 1 (1945–1948) (Forlane)
  • 2010–10 Chansons Pour l'Été (Tsk)
  • 2010 — Je Soussigné (Tsk)
  • 2010 — A Paris (Original Sound) (Tsk)
  • 2010–18 Titres Eternels
  • 2011 — Le Music-hall à La Français

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 Yves Montand // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
  3. 1 2 aveleyman.com.
  4. 1 2 Montand, Yves // OPAC SBN (it.).
  5. Exhumation du corps d'Yves Montand (fr.). // L'Humanité RF: 1997. ISSN 0242-6870; 2496-8617
  6. Müsahibə, Candide, 22 may 1967.

Xarici keçidlər

redaktə