Şövkət Ələkbərova

Azərbaycan müğənnisi

Şövkət Feyzulla qızı Ələkbərova (20 oktyabr 1922, Bakı7 fevral 1993, Bakı) — Azərbaycan müğənnisi, Azərbaycan SSR xalq artisti (1959).

Şövkət Ələkbərova
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 20 oktyabr 1922(1922-10-20)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 7 fevral 1993(1993-02-07) (71 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti Müğənni
Fəaliyyət illəri 1937–1993
Janrlar xalq musiqisi, muğam
Musiqi alətləri kamança
Səs tembri dramatik messo-soprano[d]
Mükafatları Azərbaycan SSR xalq artisti Azərbaycan SSR əməkdar artisti
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Şövkət Feyzulla qızı Ələkbərova 1922-ci il oktyabrın 20-də Bakıda anadan olmuşdur. Onun anası qızlardan ibarət orkestrdə tar çalırdı və qızını tez-tez məşqlərə aparırdı. Atası xalq musiqimizi, muğam və aşıq musiqisini sevən bir adam idi. Şövkət Ələkbərovada kiçik yaşlarından musiqiyə böyük maraq yaranmışdır. Məhz bu maraq 12 yaşında onu musiqi məktəbinin kamança sinfinə gətirmişdir. Tezliklə onların evində tar, kamança və qardaşının ifasında zərb alətindən ibarət xalq üçlüyü yaranır. Asəf Zeynallı adına Musiqi Məktəbində Hüseynqulu Sarabskinin sinfini bitirdiktən sonra səhnə yaradıcılığına başlamışdır.

1938–1945-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının solisti olmuşdur. 1945-ci ildən etibarən Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının solisti işləmişdir. Şövkət Ələkbərovanın ifaçılığı üçün yüksək vokal mədəniyyəti, emosionallıq və lirizm, muğam yaradıcılığı üçün isə məharətli improvizasiya bacarığı səciyyəvi idi.

1937-ci ildə bədii özfəaliyyət kollektivlərinin müsabiqəsində iştirak etmiş və öz çıxışı ilə Üzeyir Hacıbəyov, Səid Rüstəmov, Bülbül kimi sənətkarların diqqətini cəlb etmişdir. Opera Teatrında keçirilən yekun konsertdə Şövkət Ələkbərova "Qarabağ şikəstəsi"ni oxumuş və Fatma MehrəliyevaGülağa Məmmədovla birlikdə ilk üçlüyə daxil olmuşdur. Bu müsabiqə Şövkət Ələkbərovanın peşəkar musiqi sənətinə gəlişinin əsasını qoydu. 1945-ci ildən Filarmoniyanın solisti kimi işə başlayan Şövkət Ələkbərovanın ifasında səslənən xalq mahnıları, muğamlar, bəstəkar mahnıları Azərbaycanda çox böyük məşhurluq qazanır. "Görüş", "Bəxtiyar", "Onu bağışlamaq olarmı?" filmlərinə Tofiq Quliyevin yazdığı mahnılar Şövkət xanımın ifasında xalqımızın dilinin əzbəri olmuşdur. Üzeyir Hacıbəylinin "O olmasın, bu olsun" filmində Sənəm rolunun musiqi partiyalarını məhz Şövkət Ələkbərova ifa etmişdir. Müğənninin bəstəkar Cahangir Cahangirovun "Füzuli" kantatasının II hissəsində oxuduğu "Məni candan usandırdı" romans xarakterli musiqi parçası xalqın ürəyinə yol tapmışdır. Emin Sabitoğlunun "Şirin dil" mahnısı Şövkət Ələkbərovanın repertuarında xüsusi yer tuturdu. Mahnının sözləri Kərkük bayatıları-ndan götürülüb. SSRİ-nin bir çox şəhərlərində, Fransa, İsveçrə, Şri-Lanka, Əfqanıstan, Hindistan, Misir, Əlcəzair, İran, Türkiyə, Polşa və digər xarici ölkələrdə uğurla çıxış edən Şövkət Ələkbərovanın repertuarına Segah, Qatar, Şahnaz kimi muğamlar, Azərbaycan bəstəkərlarının və Orta Şərq xalqlarının mahnıları daxil idi.

Təltif və mükafatları

redaktə

Repertuarı

redaktə
  • Axşam (Qaş qaralır)
  • Ayrılıq
  • Aldatmayaq bir-birimizi
  • Ay Qız
  • Ağlaya-ağlaya
  • Bir könül sındırmışam
  • Bakı
  • Dərələr
  • Gəl səhərim
  • Gedək üzü küləyə
  • Oxu gözəl
  • Neylərəm (İmaməddin Nəsimi / Süleyman Ələsgərov)
  • Sən mənim, mən sənin
  • Sənsən ürəyim
  • Səslərəm səni
  • Kəsmə şikəstə
  • Küsüb məndən
  • Lay-lay
  • İnanmıram
  • Təkcə ümid qalsın
  • Tez gəl
  • Töhfə
  • Mirzə-hüseyn segahı
  • Məhəbbət
  • Ola bilməz
  • Vağzalı çalınır.
  • Fizuli Kantatası
  • Yavaş-yavaş
  • Hardasan
  • və başqa mahnılar…

Filmoqrafiya

redaktə

İştirak etdiyi filmlər

Mahnı ifa etdiyi filmlər

İfasından istifadə olunan filmlər

Mənbə

redaktə
  • Mustafa Çəmənli. "Şövkət Feyzulla qızı Ələkbərova" //Odlar yurdu.- 1993,- 20 fevral.- № 5–6.- səh. 2.
  • Tahir, R. "Unudulmaz müğənni" [Şövkət Ələkbərova — 80] //Xalq.- 2002.- 29 noyabr.

Xarici keçidlər

redaktə