Şan-şuy

'Şan-şuy' (Çin dilində:山水 hərbi mənası «dağlar-sular») - Çində dünyanın kişi və qadın başlanğıcının (in-yan) simvolu kimi, dağların və suların, sarkal elementlərin təsvirlərinin kompozisiyasından ibarət peyzaj rəsmləri. Bu rəsmlərin çəkilməsində mineral boyalardan və qara tuşdan istifadə olunur, təsvirlər kalliqrafik yazılarla müşayət olunurdu ^[1].

Bu janr eramızın əvvəllərində meydana çıxmış, X-XIII əsrlərdə ən yüksək inkişaf mərhələsinə çatmışdır. (Pəssamlar Qo Si ^[2], Li Tan, Ma Yuan). Şan-şuy öz ənənəvi mahiyyətini bizim günlərə qədər qoruyub saxlamışdır.

Görkəmli rəssamları

Suy sülaləsi dövründə

Çjan Tszitsyan ^[3] (550-617)

Tan sülaləsi dövründə

U Dao-tszi ^[4] (685-758)
Tszin Xao (870-915)
Quan Tun (870-960)
Dun Yuan (? -962)
Xuan Tsyuan (900-965)
Tszuy-jan (X əsr)

Sun sülaləsi dövründə

Fan Kuan (990—1020)
Tsuy Bo (1050—1074)
Li Qun-lin (1049—1106)
Mi Fu (1051—1107)
Van Simen (1096—1119)
Sya Quy (1180 — 1230)

Yuan sülaləsi düvründə

Çjao Menfu (1254—1322)
U Çjen (1280—1354)
Xuan Qunvan (1269—1356)

Min sülaləsi dövründə

Van Men (1308—1385)
Li Tszay (?—1431)
Day Tszin (1388—1462)
Tan In (1470—1524)
Ven Çjenmin (1470—1559)
Çen Çun (1482—1544)
Dun Tsiçan (1555—1636)

Tsin sülaləsi dövründə

Lan In (1585—1666)
Van Şi-min (1592—1680)

Mənbə

Виноградова Н. А. Китайская пейзажная живопись. — М.: Изобразительное искусство, 1972
Го Жо Сюй. Записки о живописи: что видел и слышал. — М.: Наука, 1978.
Завадская Е. В. Эстетические проблемы живописи старого Китая. — М.: Искусство, 1975.
Sullivan M. Symbols of Eternity: Landscape Painting in China. Stanford, 1979.
Bush, S., Shih, Hsiao-yen. Early Chinese Texts on Painting. Cambridge, 1985.
Vandier-Nicolas N. Esthetique et peinture de paysage en Chine (des orogines aux Song). Paris, 1987.
Yolaine Escande, Montagnes et eaux. La culture du Shanshui, Paris, Hermann, 2005, 293 p. (ISBN 2705665218).

Xarici keçid

Chinese Landscape Painting at China Online Museum
Chinese Painters and Galleries at China Online Museum

İstinadlar

↑ Сотрудники НИИ теории и истории изобразительных искусств Российской академии художеств. "Энциклопедический словарь «Изобразительное искусство и архитектура»" (rus). 2011-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-11.
↑ Самосюк К. Го Си. — М.: Искусство, 1978.
↑ Chinese Painting and Calligraphy. 5-th century B.C. — 20-th century A.D. Beijing, 1984
↑ Lancman E. Chinese Portraiture. Tokyo. 1966

[рах-1] Сотрудники НИИ теории и истории изобразительных искусств Российской академии художеств. "Энциклопедический словарь «Изобразительное искусство и архитектура»" (rus). 2011-02-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-10-11.

[2] Самосюк К. Го Си. — М.: Искусство, 1978.

[3] Chinese Painting and Calligraphy. 5-th century B.C. — 20-th century A.D. Beijing, 1984

[4] Lancman E. Chinese Portraiture. Tokyo. 1966

[1]

[2]

[3]

[4]