Şoşqavəng monastırı
Şoşqavəng monastırı — Xocalı rayonunun Xaçmaç kəndi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi.
| Şoşqavəng monastırı | |
|---|---|
| Ölkə |
 Azərbaycan |
| Şəhər | Xocalı |
| Yerləşir | Xaçmaç kəndi |
| Tikilmə tarixi | 1651 |
| İstinad nöm. | 257 |
| Kateqoriya | Monastır |
| Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
|
|
|
Kilsənin dövrümüzə çatmış inşaat kitabəsində qeyd edilir ki, abidə 1651-ci ilin yayında inşa edilmişdir. Tədqiqatlar göstərir ki, monastır qədim dini kompleksin yerində tikilmişdir.
Planda düzbucaqlı formaya malik olan ibadət zalının şərq hissəsində altar apsidası yerləşir. Zalın tağtavanı qoşa pilonlar tərəfindən saxlanılır.
Tarixi redaktə
Kilsənin dövrümüzə çatmış inşaat kitabəsində qeyd edilir ki, abidə "1651-ci ilin yayında...ustad Usep və Georgi tərəfindən inşa edilmişdir.”[1] Kilsənin arxivində iki qədim əlyazma saxlanılır və onlar hər ikisi perqament üzərində yazılmış Psalmlar və İncillərdir.[2]
Ərazidə aparılan tədqiqatlar, monastırın yerləşdiyi yerdə erkən orta əsrlərdən etibarən dini kompleksin olduğu qənaətinə gəlinmişdir. [2] Sonrakı əsrlərdə monastır ciddi dağıntılara məruz qalsa da, XVII əsrdə yenidən inşa edilmişdir. Kilsənin divar hörgüsündə əvvəlki tikilinin çoxlu sayda daşları və qədim xaçdaşlar istifadə olunmuşdur.[2]
Memarlıq xüsusiyyətləri redaktə
Şoşqavəng monastırının yerləşdiyi ərazidən Amaras və Füzuli ərazisinə geniş mənzərə açılır. Birnefli bazilika formasına malik olan kilsə 9,19x6,26 m ölçülərə malikdir.[2] Planda düzbucaqlı formaya malik olan ibadət zalının şərq hissəsində altar apsidası yerləşir. Zalın tağtavanı qoşa pilonlar tərəfindən saxlanılır. Kilsə, xaç təsvirləri ilə bəzədilmiş altar beminə, üç pəncərəyə və dövrümüzə çatmamış narteksə açılan qapıya (qərb tərəfdən) malikdir.[2]
Pəncərə və qapı yerləri, tağlar və pilonların hörgüsündə yaxşı yonulmuş daşlar, digər divar hörgülərində isə mat tonlu kobud daşlar istifadə edilmişdir. Kilsə ətrafında çoxlu sayda dağılmış tikililərin qalıqları saxlanmaqdadır.[2]
İstinadlar redaktə
- ↑ Bərxudaryan, 1895. səh. 100
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Mkrtçyan, 1989. səh. 147
Ədəbiyyat redaktə
- Mkrtçyan, Ş. M., Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, İrəvan, 1989
- Bərxudaryan, Makar, Арцах, Bakı, 1895