Əndəlal döyüşü

Əndəlal döyüşüNadir şah Əfşar üçüncü Dağıstan yürüşü zamanı 1741-ci ilin sentyabrında Dağıstan xalqları nümayəndələri ilə Əndəlal bölgəsində baş verən döyüş.[5]

Əndəlal döyüşü
Nadirin Dağıstana üçüncü yürüşü
Tarix sentyabr 1741
Yeri Əndəlal, Avar xanlığı, Dağıstan
Səbəbi Dağıstan feodallarının Şamaxını tutmaları, Dərbəndi, Bakını, Ərdəbili zərbə altına almaları
Nəticəsi Nadir şahın ordusu məğlub oldu[1]
Ərazi dəyişikliyi Nadir şah Dağıstanı tərk etdi
Münaqişə tərəfləri

Əfşarlar İmperiyası

Dağıstan könüllüləri[2][3] * Avar xanlığı
 • Qazıqumuq xanlığı
 • Mehdioğlu xanlığı

Komandan(lar)

Nadir şah Əfşar
* Əfşar imperiyası hərbi xadimləri Lütfəli xan, Heydər xan, Topçubaşı Cəlil

Pir Məhəmməd
Murtəza Əli bəy
Məhəmməd xan Avar
Əhməd xan Mehtulu
Məhəmməd xan

Tərəflərin qüvvəsi

50 000[4]

bəlli deyil

İtkilər
  • 30 mindən çox canlı qüvvə; * 33 mindən çox at və dəvə; *79 top; * silahlar və təchizatın əksəriyyəti[5]

bəlli deyil

Nadir şahın 1734 və 1735-ci illərdə Dağıstana qarşı ilk iki hərbi yürüş şah üçün qarışıq müvəffəqiyyətlə başa çatdı. 1738-ci ildə Car-Balakəndə böyük üsyan başladı və bu üsyan zamanı Dağıstan müttəfiqlərinin dəstəklədiyi üsyançılar Nadir şahın qardaşı Azərbaycan valisi İbrahim xanı öldürdülər.

Hindistan yürüşündən sonra qisas almaq istəyən şah, Dağıstanın son fəthi üçün 100 minlik bir ordu topladı və bölgənin bütün dağlı xalqlarını İrana sürgün etməyi planlaşdırırdı.

1741-ci ildə Nadir şah Dağıstanı işğal etdi və qanlı döyüşlərdə bir-bir dağlı caamatlıqlarını fəth edərək Əndələlə çatdı. Əndəlala yürüş strateji əhəmiyyət kəsb edirdi, çünki dağlılar, xüsusən partizan müharibəsini davam etdirən Qazıqumuq xanı Murtazəli xan və Məhəmməd xan orada sığınacaq tapmışdı.

Döyüş

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "History of Nadir Shah's Wars" (Taarikhe Jahangoshaaye Naaderi), 1759, Mirza Mehdi Khan Esterabadi, (Court Historian)
  2. Axworthy, Michael (2009). The Sword of Persia: Nader Shah, from tribal warrior to conquering tyrant, p. 205. I. B. Tauris
  3. Floor, Wiilem(2009). The rise & fall of Nader Shah: Dutch East India Company Reports 1730-1747, Mage Publishers
  4. Сотавов, 2013
  5. 1 2 Пиотровский, 1988

Ədəbiyyat

redaktə
  • Магомедов Р. М. Андалальское сражение // Даргинцы в дагестанском историческом процессе. II (3000 nüs.). Мх: ru:Дагестанское книжное издательство. 1999. ISBN 5-297-00577-9.
  • Пиотровский Б. Б. Разгром войск Надира в Дагестане // История народов Северного Кавказа с древнейших времен до-конца XVIII в. М.: Наука. 1988. ISBN 5-02-009486-2.
  • Сотавов Н. А.. Поход Надир-шаха в Аварию и Лакию. Поражение «Грозы Вселенной» в Андалале // Крах «Грозы Вселенной» в Дагестане : Монография (PDF) (2-е изд., расш. и доп). Мх.: ИД «Эпоха». 2013.

Xarici keçidlər

redaktə