Ərciş döyüşü (1395)

Ərciş döyüşü — 1395-cü ildə Qaraqoyunlular ilə Teymurilər dövləti arasında baş vermişdir.

Ərciş döyüşü
Teymurilərin Azərbaycana yürüşləri
Ərciş yaxınlığındakı Van qalası
Tarix 17 oktyabr 1394
Səbəbi Teymurilərin Qaraqoyunlu torpağlarına girməsi[1]
Nəticəsi Qaraqoyunlu qələbəsi
Ərazi dəyişikliyi Van Şəhəri yaxınlığı
Münaqişə tərəfləri

Qaraqoyunlular

Teymurilər dövləti

Komandan(lar)

Qara Yusif
Yar Əli

Atlamış bəy (əsir)

Tərəflərin qüvvəsi

5000 Süvari[2]

20000 Süvari və Piyada [3][4][5][6][7]

İtkilər

bilinmir

Ağır

Arxa Plan

redaktə

Əmir Teymur Avnik qalasını çox böyük dirənişlə qarşılaşmasına baxmayaraq almağı bacardı. Bu qalanı Qara Yusifin qardaşı Misir Xoca müdafiə edirdi. Əmir Teymur 43 gün boyunca Avniki mühasirədə saxladı[8]. Misir xoca bir neçə dəfə Əmir Teymurun təslim olma tələbini geri çevirsədə nəhayət 1 avqust 1394-cü ildə Qaladaki aclıq ve digər səbəblərə görə məcburən qılınc kəfən ilə Əmir Teymurun hüzuruna gedərək əhv dilədi, Əmir Teymur onu Səmərqəndə göndərdi və qısa müddət sonra burda öldü[9] Avnik Qalasının idarəçiliyini öz əmirlərindən Atlamışa tapşıran Əmir Teymur bundan sonra indiki Gürcüstan istiqamətində hərəkət etdi. Bunu eşidən Qara Yusif indiki Türkiyənin Van şəhərində yerləşən Ərcişə gəldi. Həmin vaxt orda Əmir Teymurun Əmirlərindən İzzətdin şir var idi. Qara Yusifin gəlişindən xəbər tutan əmir dərhal Atlamışa xəbər göndərdi və özü Türkmən ordusuyla vuruşmağa getdi. İlk həmlədəcə Məğlubiyyətə uğradı.[10] Bu zaman Qara Yusif Atlamışın 400 atlı ilə oraya gəldiyini eşidərək atlamışa hücum etdi. Bu döyüşde Teymuri ordusu qılıncdan keçirildi, Atlamış Yar Əli tərəfindən əsir alındı.[11]

Döyüş

redaktə

Atlamış ilə müharibədən sonra Qara Yusif Teymurilərin ana mərkəzinə hücum etdi,Qaraqoyunlu ordusu qat qat böyük düşmən ordusunu məğlubiyətə uğratdı. Məmlüklü Tarixçilərindən İbn Əl furat, İbn Qazı Şübhə, İbn Həcər və Makrizinin yazdığına görə Qara Yusif çox parlaq bir qələbə qazandı.

İstinadlar

redaktə
  1. Şahabeddin,Berkuk Dönemi Memlükler s.93
  2. Əkbər N.Nəcəf,Qara Yusif s.44
  3. Təkiyəddin Əbul-Abbas Əhməd ibn Əli əl-Makrizi,Kitab əs Süluk li-mərifəti-düvəl əl-Müluk.Məhəmməd Mustafa Ziyadə nşr, Qahirə 1941
  4. İ b n ul-Furat, s. 416
  5. Faruk Sümer Karakoyunlular s.59
  6. Metsopski, Timurlenk ve Haleflerinin Tarihi, 21-22
  7. Macit, Timurlular Zamanında Azerbaycan, 92.
  8. Kazanasmaz, Kara Yusuf ve Zamanı Atatürk Üniverstiesi Erzurum, 2019 s.34
  9. Arayancan, Karakoyunlu Hükümdarlarından Cihânşah ve Dönemi, 72.
  10. Əkbər N. Nəcəf Qara Yusif s.44
  11. Varlık, "Karakoyunlular", s. 449.

Xarici keçidlər

redaktə