Abaza dili
Abaza dili — abazaların dili. Abxaz-adıq dillərindən biridir. Əsasən Qaraçay-Çərkəzdə yayılmışdır. Bu dildə 30 mindən çox adam danışır. İki əsas dialektə bölünür: tapanta və aşxaraua (şkaraua). 1932–33-cü illərdə latın qrafikası əsasında yazısı hazırlanmışdır. 1938-ci ildən isə kiril əlifbasına keçmişdir.
Abazin dili | |
---|---|
Orijinal adı | Абаза Бызшва |
Ölkələr | Rusiya, Türkiyə |
Region | Qaraçay-Çerkesiya |
Rəsmi status | Qaraçay-Çerkesiya |
Danışanların ümumi sayı | təx. 50 min |
Təsnifatı | |
Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
|
|
Yazı | kiril əlifbası |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | aba аба 005 |
ISO 639-1 | — |
ISO 639-2 | — |
ISO 639-3 | abq |
Dilin strukturlarının dünya atlası | abz |
Atlas of the World’s Languages in Danger | 1077 |
Ethnologue | abq |
ELCat | 1415 |
IETF | abq |
Glottolog | abaz1241 |
Orfoqrafiya
redaktə1938-ci ildən bəri abaza dilində aşağıda göstərilən kiril əlifbasından istifadə eolunur.[1][2]
А а [a] |
Б б /b/ |
В в /v/ |
Г г /ɡ/ |
Гв гв /ɡʷ/ |
Гъ гъ /ʁ/ |
Гъв гъв /ʁʷ/ |
Гъь гъь /ʁʲ/ |
Гь гь /ɡʲ/ |
ГӀ гӀ /ʕ/ |
ГӀв гӀв /ʕʷ/ |
Д д /d/ |
Дж дж /d͡ʒ/ |
Джв джв /d͡ʒʷ/ |
Джь джь /d͡ʑ/ |
Дз дз /d͡z/ |
Е е [e] |
Ё ё [jo] |
Ж ж /ʒ/ |
Жв жв /ʒʷ/ |
Жь жь /ʑ/ |
З з /z/ |
И и [i] |
Й й /j/ |
К к /k/ |
Кв кв /kʷ/ |
Къ къ /qʼ/ |
Къв къв /qʷʼ/ |
Къь къь /qʲʼ/ |
Кь кь /kʲ/ |
КӀ кӀ /kʼ/ |
КӀв кӀв /kʷʼ/ |
КӀь кӀь /kʲʼ/ |
Л л /l/ |
Ль ль /ɮ/ |
ЛӀ лӀ /ɬʼ/ |
М м /m/ |
Н н /n/ |
О о [o] |
П п /p/ |
ПӀ пӀ /pʼ/ |
Р р /r/ |
С с /s/ |
Т т /t/ |
Тл тл /ɬ/ |
Тш тш /t͡ʃ/ |
ТӀ тӀ /tʼ/ |
У у /w/, [u] |
Ф ф /f/ |
ФӀ фӀ /fʼ/ |
Х х /χ/ |
Хв хв /χʷ/ |
Хъ хъ /q/ |
Хъв хъв /qʷ/ |
Хь хь /χʲ/ |
ХӀ хӀ /ħ/ |
ХӀв хӀв /ħʷ/ |
Ц ц /t͡s/ |
ЦӀ цӀ /t͡sʼ/ |
Ч ч /t͡ɕ/ |
Чв чв /t͡ʃʷ/ |
ЧӀ чӀ /t͡ɕʼ/ |
ЧӀв чӀв /t͡ʃʷʼ/ |
Ш ш /ʃ/ |
Шв шв /ʃʷ/ |
ШӀ шӀ /t͡ʃʼ/ |
Щ щ /ɕ/ |
Ъ ъ /ʔ/ |
Ы ы [ə] |
Э э [e] |
Ю ю [ju] |
Я я [ja] |
İstinadlar
redaktə- ↑ "Abaza (Place Names Database, Institute of the Estonian Language)" (PDF). 2016-10-04 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-03-16.
- ↑ "Abaza alphabet, pronunciation and language (Omniglot)". 2017-03-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-03-16.
Dil ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |