Bədrəddin Hilali

Bədrəddin Hilali (fars. بدرالدین هلالی‎; 1470, Qorqan1529, Herat) — türk əsilli farsdilli şair. O, Herat şəhərində Sultan Hüseyn Bayqaranın ədəbi dairəsinin üzvü olmuşdur və Əlişir Nəvai ilə yaxın idi.[1][2]

Bədrəddin Hilali
Bədrəddin Hilalinin "Sifətülaşiqin" poemasının fars dilində əlyazması. XVI əsrin əvvəllərində Səfəvilər dövlətində, Şah Məhəmməd tərəfindən köçürülmüşdür.
Bədrəddin Hilalinin "Sifətülaşiqin" poemasının fars dilində əlyazması. XVI əsrin əvvəllərində Səfəvilər dövlətində, Şah Məhəmməd tərəfindən köçürülmüşdür.
Doğum tarixi 1470
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1529
Vəfat yeri
Fəaliyyəti şair, yazıçı

Həyatı redaktə

Bədrəddin Hilali 1470-ci ildə Astarabad şəhərində (indiki İranın Gürgan şəhəri) anadan olmuşdur. O, mənşəcə çağataylar türklərindəndir.[1][3] Hilali gəncliyini Astarabadda keçirmiş, 1491-ci ildə Herata gedərək Sultan Hüseyn Baykaranın ədəbi dairəsinin üzvü olmuşdur. İstedadı və erudisiyası sayəsində ona "kiçik Cami" ləqəbi verilmişdir. Hilali müxtəlif yerlərdə hakimlik etmiş, sonra Herata qayıtmış, burada 1529-cu ildə Şeybani Übeydullah xan tərəfindən kafirlik şübhəsi ilə edam edilmişdir.[4] Müasir alimlərə görə, edamının arxasında dayanan əsas şiəlik ittihamı olmuşdu, baxmayaraq ki, Hilali sünni idi. Ehtimal olunur ki, onun ilk növbədə Səfəvi şahı Təhmasibə yönəlmiş olduğu güman edilən, lakin sonradan Übeydullah xana yönəldiyi aşkara çıxan şeirləri ola bilər.[1]

Əsərləri redaktə

  • Hilalinin divanı (qəzəl, qəsidə və rübailəri də daxil olmaqla)
  • Leyli və Məcnun

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 3 Bernardini, Michele. HELĀLI ASTARĀBĀDI JAGATĀʾI // Encyclopædia Iranica. 12XII/2: Hedāyat al-mota'allemin–Herat VII. London and New York: Routledge & Kegan Paul. 152–154. ISBN 978-0-933273-75-7. 2022-08-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-04.
  2. Gandjeï, T. Lewis, B.; Ménage, V. L.; Pellat; Schacht, J. (redaktorlar ). Hilālī. III: H–Iram. Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469525. 2022-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-05-04.
  3. Barbara Schmitz. Islamic and Indian Manuscripts and Paintings in the Pierpont Morgan Library. Pierpont Morgan Library. 1997. 34. ISBN 9780875981185.
  4. Nicolas Trübner. Trübner's American and Oriental Literary Record: A Monthly Register. 1867. 465.