Bağdadın mühasirəsi (1258)

1258-ci ildə Bağdadın mühasirəsi, tutulması və talan edilməsi

Bağdadın mühasirəsiAbbasilər xilafətinin paytaxtı Bağdad şəhərinin monqollar tərəfindən mühasirəyə alınması və ələ keçirilməsi. 1258-ci ildə Hülakü xanın başçılığı altında monqol qoşunları və onların müttəfiqləri Abbasi xilafətinin paytaxtı Bağdadı (hazırda İraqın paytaxtı) mühasirəyə almışdılar.

Bağdadın mühasirəsi
Monqol işğalları
Hülakü xanın ordusunun Bağdad divarlarını mühasirəyə alması.
Hülakü xanın ordusunun Bağdad divarlarını mühasirəyə alması.
Tarix 29 yanvar – 10 fevral 1258 (13 gün)
Yeri Bağdad (indiki İraq)
Nəticəsi Monqolların qələbəsi
Münaqişə tərəfləri

Abbasilər xilafəti

Komandan(lar)
Tərəflərin qüvvəsi

Naməlum sayda piyada və süvari

İtkilər

Naməlum

  • 50,000 nəfər hərbçi öldürülmüşdür
  • 200,000–800,000 nəfər mülki şəxs öldürülmüşdür (Qərb mənbələri)[6]
  • 2,000,000 nəfər mülki şəxs öldürülmüşdür (ərəb mənbələri)[7]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bağdad ələ keçirildikdən sonra talan edilmiş və yandırılmış, 100 min ilə 1 milyon arası mülki şəxs öldürülmüşdür. Bağdadın kitabxanaları, o cümlədən Hikmətlər evi monqollar tərəfindən dağıdılmış, kitablar Dəclənin axınını dayandırmaq üçün çaya atılmışdır. Bağdad şəhəri məhv edilmiş və bir neçə əsr xarabalıq olaraq qalmışdır, bu da İslamın qızıl dövrünün sonunu gətirmişdir.

Zəmin redaktə

Bağdad əsası indiki İraq olan Abbasilər xilafətinin paytaxtı idi. Abbasilər 750-ci ildə Əməviləri əvəz etmişdir və onlar 653-cü ildə vəfat edən Abbas ibn Əbdülmüttəlibin nəslindən idilər. Bağdad şəhəri öz zirvəsində olanda onun bir milyona yaxın əhalisi və 60 min nəfərlik qarnizonu var idi. XIII əsrin ortalarında xilafətin qüdrəti xeyli azalmış və əhəmiyyətsiz bir dövlətə çevrilmmişdir. Abbasi xəlifələri məmlüksəlcuqi sərkərdələrinin əlaltılarına çevrilmişdilər, lakin yenə də böyük simvolik əhəmiyyətə malik idilər. Həmçinin, Bağdad hələ də zəngin bir şəhər idi və mədəniyyət mərkəzi rolunu oynayırdı.

Baycu noyonun başçılığı ilə monqollar 1238-ci, 1242-ci və 1246-cı illərdə İraqda basqınlar təşkil edirdi.

Mənbə redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Khanbaghi, 60
  2. Demurger, 80–81; Demurger 284
  3. Demurger, 80–81; Demurger 284
  4. John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population, p. 276
  5. John Masson Smith, Jr. Mongol Manpower and Persian Population. pp. 271–99
  6. Andre Wink, Al-Hind: The Making of the Indo-Islamic World, Vol.2, (Brill, 2002), 13.
  7. The different aspects of Islamic culture: Science and technology in Islam, Vol. 4, Ed. A. Y. Al-Hassan, (Dergham sarl, 2001), 655.

Ədəbiyyat redaktə

  • Amitai-Preiss, Reuven. 1998. Mongols and Mamluks: The Mamluk-Ilkhanid War, 1260–1281 (first edition). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-46226-6.
  • Demurger, Alain. 2005. Les Templiers. Une chevalerie chrétienne au Moyen Âge. Éditions du Seuil.
  • ibid. 2006. Croisades et Croisés au Moyen-Age. Paris: Groupe Flammarion.
  • Khanbaghi, Aptin. 2006. The fire, the star, and the cross: minority religions in medieval and early modern Iran. London: I. B. Tauris.
  • Morgan, David. 1990. The Mongols. Boston: Blackwell. ISBN 0-631-17563-6.
  • Nicolle, David, and Richard Hook (illustrator). 1998. The Mongol Warlords: Genghis Khan, Kublai Khan, Hulegu, Tamerlane. London: Brockhampton Press. ISBN 1-86019-407-9.
  • Runciman, Steven. A history of the Crusades.
  • Saunders, J. J. 2001. The History of the Mongol Conquests. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1766-7.
  • Sicker, Martin. 2000. The Islamic World in Ascendancy: From the Arab Conquests to the Siege of Vienna. Westport, Connecticut: Praeger. ISBN 0-275-96892-8.
  • Souček, Svat. 2000. A History of Inner Asia. Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-65704-0.

Xarici keçidlər redaktə