Gürcüstan çarlığı

Gürcüstan çarlığı
Gürcüstan çarlığı; gürc. საქართველოს სამეფო Sakartvelos samepo
	[[Gürcüstan çarlığı Ancelino Dalorto ,Pitsitsiqani qardaşları və digərlərinə görə 14-15 əsrlərə aid Gürcüstan bayraqları\|Ancelino Dalorto ,Pitsitsiqani qardaşları və digərlərinə görə 14-15 əsrlərə aid Gürcüstan bayraqları]] Şahzadə Vaxuştinin atlasına görə bütöv Gürcüstan Krallığının gerbi (c. 1745) Qrünenberg Vappenbuxa (1480) görə xan hakimiyyəti zamanı Gürcüstan Krallığının gerbi
	Şüarı: ძალა ერთობაშია!»/ "güc birlikdədir"
	1184-1230-cu illərdə Gürcüstan Krallığı, ərazi genişlənməsinin zirvəsində Gürcüstan Krallığı protektoratlar və təsir dairəsi
Paytaxtı	Kutaisi (1008-1122),Tbilisi (1122-1490)
Rəsmi dilləri	Kartvel dilləri
Ümumi dilləri	kartvel dilləri, həmçinin abxaz, fars, türk dilləri, erməni, yunan
Dini	Şərqi pravoslav kilsəsi (Gürcü Pravoslav Kilsəsi)
İdarəetmə forması	Feodal monarxiya
Tarixi
• Yaranması	1008
• Süqutu	1466
Ərazisi
1213-1245	250,000 km2 (97,000 kv. mil)
Əhalisi
• 1254	2.4–2.5 milyon və ya ~5 million
Valyutası	XI əsrə qədər müxtəlif Bizans və Sasani sikkələri zərb olunurdu; 1122-ci ildən sonra dirhəm istifadə olunmağa başlandı.
Sələfi	Xələfi
	Abxaziya çarlığı
	Tao-Klarceti
	Kaxeti çarlığı
	Şəki dövləti
	Ermənistan çarlığı
	Tiflis Müsəlman əmirliyi
İmereti çarlığı
Kartli çarlığı
Kaxetiya çarlığı
Mesxeti prinsliyi

Gürcüstan çarlığı (gürc. საქართველოს სამეფო) və ya Gürcü imperiyası^[8] — eramızdan əvvəl 1008- ci ildə meydana gələn orta əsr Avrasiya monarxiyası idi. 11-ci əsrdən 13-cü əsrlərə qədər çar IV David və çariça Tamaranın hakimiyyəti dövründə siyasi və iqtisadi gücünün Qızıl çağına çatdı. Gürcüstan Qüdsdəki xaç monastırı və Yunanıstandakı Iviron Monastırı kimi, Şərqi xristianlıqdan və Şimali Qafqazdan İran və Anadolunun şərqinə qədər uzanan və eyni zamanda xarici dini mülkləri qorumaqla, ən böyük ölçüdə Şərqi Avropadan ve Şimali Qafqazdan uzanan Pan-Qafqaz imperatorluğunun aparıcı millətlərindən biri oldu.Bu, indiki Gürcüstanın əsas tarixi müqəddiməsi idi.

Bir neçə əsr davam edən səltənət 13-cü əsrdə monqol istilalarının altına düşdü, lakin 1340-cı illərə qədər yenidən suverenliyini təmin etdi. Sonrakı onilliklərdə Qara Ölümlə yanaşı ölkənin iqtisadiyyatını, əhalisini və şəhər mərkəzlərini viran edən Timurun rəhbərliyi ilə çoxsaylı istilalarla yadda qaldı. Bizansın, sonra Trebizond imperiyasının süqutundan sonra çarlığın geosiyasi vəziyyəti daha da pisləşdi. Bu proseslər nəticəsində XV əsrin sonlarında Gürcüstan sınıq bir varlığa çevrildi. 1386-cı ildən etibarən Timur tərəfindən edilən hücumlarla yanaşı, Qara Qoyunlular və Ağ Qoyunluların sonrakı istilaları 1466-cı ilədək çarlığın son anarxiyaya uğramasına və Kartli, Kaxeti və İmereti'nin quruluşlu səltənətlərinin 1490 ilə 1950 arasında müstəqil çarlıq olaraq tanınmasına gətirib çıxardı. 1493-cü ildə hər biri Baqrationi sülaləsinin rəqib bir qolu olmaqla Odishi, Guria, Abxaziya, Svaneti və Samtsxe adlanan beş feodal klanlar quruldu.

TarixRedaktə

Həmçinin baxRedaktə

QeydlərRedaktə

↑ "1254-cü ildə Munke xan Gürcüstan krallığında siyahıyaalmanın keçirilməsini əmr etdi"

İstinadlarRedaktə

↑ Grünenberg, Konrad: Das Wappenbuch Conrads von Grünenberg, Ritters und Bürgers zu Constanz - BSB Cgm 145 (um 1480)
↑ Oldest Georgian Arms Zachary Kiknadze, pp.6-7, State Council of Heraldry, 2014
↑ http://heraldry.ge/?m=36
↑ Kakabadze 1920: 40; Jaoshvili 1984: 49. "At the beginning of the 13th century, according to the most likely estimates, the population of the realm, which in those days was almost equal in size to England and Wales, was 2400000-2500000. Of these, 1800000 lived in the area of modem Georgia (Jaoshvili 1984: 50).
↑ Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires: A History of Georgia. London: Reaktion Books. 129. ISBN 978-1780230306. "The Georgian army could field 90,000 men, which puts the population of Georgia at around two and a half million."
↑ Gumilev, Lev Nikolaevič, 1912-1992. (cop. 2009, 1987). Searches for an imaginary kingdom: The legend of the kingdom of Prester John. Cambridge University Press. ISBN 9780521108799. OCLC 762325214. pp.198 The of Georgia had grown to 5 million, i.e. it almost equalled the population of Rus' at that time.
↑ Paghava, Irakli; Novak, Vlastimil (2013). GEORGIAN COINS IN THE COLLECTION OF THE NATIONAL MUSEUM-NÁPRSTEK MUSEUM IN PRAGUE. 29 June 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 May 2016.
↑ Ronald G. Suny (1996) Armenia, Azerbaijan, and Georgia DIANE Publishing pp. 157-158-160-182

[7] "1254-cü ildə Munke xan Gürcüstan krallığında siyahıyaalmanın keçirilməsini əmr etdi"

[1] Grünenberg, Konrad: Das Wappenbuch Conrads von Grünenberg, Ritters und Bürgers zu Constanz - BSB Cgm 145 (um 1480)

[2] Oldest Georgian Arms Zachary Kiknadze, pp.6-7, State Council of Heraldry, 2014

[3] ttp://heraldry.ge/?m=36

[4] Kakabadze 1920: 40; Jaoshvili 1984: 49. "At the beginning of the 13th century, according to the most likely estimates, the population of the realm, which in those days was almost equal in size to England and Wales, was 2400000-2500000. Of these, 1800000 lived in the area of modem Georgia (Jaoshvili 1984: 50).

[5] Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires: A History of Georgia. London: Reaktion Books. 129. ISBN 978-1780230306. "The Georgian army could field 90,000 men, which puts the population of Georgia at around two and a half million."

[6] Gumilev, Lev Nikolaevič, 1912-1992. (cop. 2009, 1987). Searches for an imaginary kingdom: The legend of the kingdom of Prester John. Cambridge University Press. ISBN 9780521108799. OCLC 762325214. pp.198 The of Georgia had grown to 5 million, i.e. it almost equalled the population of Rus' at that time.

[8] Paghava, Irakli; Novak, Vlastimil (2013). GEORGIAN COINS IN THE COLLECTION OF THE NATIONAL MUSEUM-NÁPRSTEK MUSEUM IN PRAGUE. 29 June 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 31 May 2016.

[9] Ronald G. Suny (1996) Armenia, Azerbaijan, and Georgia DIANE Publishing pp. 157-158-160-182

[8]

[3]

[1]

[2]

[A]

[4]

[5]

[6]

[7]