Cəlal Qasımov (filoloq)

Azərbaycan ədəbiyyatşünası

Qasımov Cəlal Əbil oğlu (1959, Püsyan, Noraşen rayonu31 oktyabr 2021) — ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru, professor, əməkdar müəllim,[1]AMEA Folklor İnstitutunun Folklor və yazılı ədəbiyyat şöbəsinin müdiri (2021). Cəlal Qasımov həmçinin DTX-nin Heydər Əliyev adına Akademiyasının fakültə rəisi idi və polkovnik rütbəsini daşıyırdı.

Cəlal Qasımov
Doğum tarixi 1959
Doğum yeri
Vəfat tarixi 31 oktyabr 2021(2021-10-31)
Elm sahəsi filologiya
Elmi dərəcəsi
Elmi adı

Həyatı və fəaliyyəti

redaktə

Cəlal Qasımov 15 yanvar 1959-cu ildə Şərur rayonunun Püsyan kəndində anadan olmuşdur[1]. 1984-cü ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix-filologiya fakültəsini bitirmişdir. 1993-cü ildə görkəmli tənqidçi və ədəbiyyatşünas "Abdulla Surun həyat və yaradıcılıq yolu" mövzusunda namizədlik, 2000-ci ildə "Siyasi repressiya həyatda və ədəbiyyatda" mövzusunda isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

1984–1991-ci illərdə Sabirabad rayonunda dil-ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. 1991–1993-cü illərdə vaxtilə təhsil aldığı Naxçıvan Dövlət Universitetində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. 1993-cü ildən 2020-ci ilə qədər Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətində çalışıb. Ədəbiyyatşünaslığın müxtəlif sahələri, eləcə də siyasi repressiya qurbanlarının faciəli taleyi haqqında tədqiqatların, o cümlədən 30-dan çox kitabın və əsərlərin bir neçə tədris proqramının və eyni zamanda 150-dən çox elmi-publisistik məqalənin müəllifidir.

Ölümündən sonra 15 yanvar 2022-ci ildə AMEA Folklor İnstitutunda "Həyatını milli yaddaşın oyanışına həsr etmiş alim" mövzusunda elmi sessiya keçirilib[2][3]

Təltifləri

redaktə

Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizlik Xidmətində xidmət etdiyi müddət ərzində dövlət təltiflərinə və digər mükafatlara layiq görülmüşdür:

[6][7]

Əsərləri

redaktə
 
  • "Abdulla Sur və əsərləri" (1995)
  • "Əsrin qiyamət çağı" (1997)
  • "Nağı Şeyx Zamanın xatirələri" (1997)
  • "Əksinqilab ilə Mübarizə Təşkilatı və Siyasi Repressiya" (1997)
  • "Yaddaşın repressiyası" (1997)
  • "Bitməmiş istintaq" (1997)
  • "Respressiyadan deportasiyaya doğru" (1998)[8]
  • "Yaddaşın bərpası" (1999)[8]
  • "Müstəqillik Dövlətçilik və Milli Təhlükəsizliyin Keşiyində" Muzeyi" (1999)
  • "Məhbus tərcümeyi-halı" (2003)
  • "Hərbi Psixologiya" (2004)
  • "Abdulla Surun Həyatı və Yaradıcılığı" (2004)
  • "MTN: tarixi-hüquqi mənbələr" (2005)
  • "İzahlı Siyasi Terminlər Lüğəti" (2007)
  • "Cavidi məhbəsə aparan yol" (2007)[9]
  • "Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının qısa tarixi" (2008, dərslik)[8]
  • "Azərbaycan təhlükəsizlik orqanlarının tarixi" (2009, rus, ingilis, azərbaycan dillərində)
  • "Azərbaycan folklorşünaslığı və sovet totalitarizmi" (2011)
  • "Bolşevik qurşununun qurbanları" (2011)[10]
  • "Ədəbi məhkəmələr" (2012)[11]
  • "Kitabi-Dədə Qorqud"un yasaqlanması" (2013)
  • "Azərbaycan folklorşünasları (1920–1950)" (2015)
  • "Milli təhlükəsizliyin əsasları" (2015, dərslik)[8]
  • "Vəli Xuluflu" (2016)[12]
  • "Cumhuriyyətin təhlükəsizlik orqanları (1918–1920)" (2018)[13]
  • "Bəkir Çobanzadə" (2018)[14]
  • "Birinci Türkoloji Qurultay: Şahidlər və Şəhidlər" (2019)[15][16]
  • "Azərbaycanın Təhlükəsizlik Orqanları 100 ildə: Tarix və Müasirlik" (2019)
  • "Siyasi Repressiya: Həyatda və Ədəbiyyatda" (2020)
  • "Xalid Səid Xocayev" (2021)[17]
  • "Ağrı yaddaşı" (2022)
  • "Siyasi repressiyanın ensiklopediyası" (2022)

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  2. "Arxivlənmiş surət". 2022-01-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  3. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  4. "Arxivlənmiş surət". 2008-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  5. "Arxivlənmiş surət". 2021-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  6. "Arxivlənmiş surət". 2021-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  7. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  8. 1 2 3 4 "Arxivlənmiş surət". 2022-08-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  9. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  10. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  11. "Arxivlənmiş surət". 2023-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  12. "Arxivlənmiş surət". 2023-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  13. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  14. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  15. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  16. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  17. "Arxivlənmiş surət". 2022-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)