Cek Cəmiyyəti

ictimai birlik

"Cek Cəmiyyəti" İctimai Birliyi (əvvəlki adı: "Azərbaycan Cekli İcması" İctimai Birliyi) — Azərbaycanda ictimai birlik; Ceklilərin yaratdığı təşkilat.

"Cek Cəmiyyəti" İctimai Birliyi
"Cek Cəmiyyəti" İctimai Birliyi
Növü İctimai Birlik
Yaranma tarixi 31 mart 2006
Rəsmi dili Azərbaycan
Cek
Mərkəzi Azərbaycan Azərbaycan, Sumqayıt
Sədr Əlhəddin Cekli
Üzvləri ceklilər

Tarixi redaktə

Əvvəlki adı "Azərbaycan Cekli İcması" İctimai Birliyi (ACİİB) olan bu təşkilat 31 mart 2006-cı il tarixində ceklilər tərəfindən Sumqayıt şəhərində təsis edilmişdir[1][2].

 
Təşkilatın əvvəlki emblemi (31.03.2006-31.03.2011)

Əlhəddin Ceklinin rəhbərlik etdiyi bu birliyin əsas məqsədi ceklilərin sayını dəqiqləşdirmək, Azərbaycanın bu unikal etnosunun getdikcə yaddan çıxan tarixini, mədəniyyətini, dilini, adət və ənənələrini bərpa və təbliğ edərək qorunub saxlanılmasını təmin etmək, qlobal inteqrasiya sahəsində əməli fəaliyyət göstərməkdir.

Birliyin başlıca şüarı belədir: "Biz CAN deyirik! Yəni, Ceklilər Azərbaycan Naminə!"[3].

Xüsusi olaraq qeyd edək ki, "Azərbaycan Cekli İcması" İctimai Birliyinin 31 mart günü təsis edilməsi heç də təsadüfi deyildir. Belə ki, Azərbaycan xalqına qarşı törədilmiş bütün soyqırımı faciələrini qeyd etmək məqsədilə Prezident Heydər Əliyevin 26 mart 1998-ci il tarixli, 690 nömrəli "Azərbaycanlıların Soyqırımı haqqında" Fərmanı ilə 31 Mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü elan edilmişdir[4]. Bu tarix Azərbaycan tarixinin faciəli səhifələrindən biri olduğu kimi, ceklilər üçün də faciəlidir. Çünki son iki əsrdə Qafqazda himayədarlarının dəstəyi ilə ermənilər tərəfindən məqsədyönlü şəkildə həyata keçirilmiş etnik təmizləmə və soyqırımı siyasəti bütün azərbaycanlılar kimi ceklilərdən də yan keçməmişdir. 1918-ci ilin yazında ermənilər tərəfindən həyata keçirilmiş soyqırımı zamanı Quba mahalında zərər çəkmiş kəndlərdən biri də məhz Cek kəndi[5] və zərər çəkmiş etnoslardan biri isə Cek kəndində və digər kəndlərdə məskunlaşmış ceklilər olmuşdur[6][7][8]. Bu fakt digər şahdağlılar kimi ceklilərin də demoqrafik inkişafına ciddi təsir göstərmişdir[9].

31 mart 2011-cı ildə "Azərbaycan Cekli İcması" İctimai Birliyinin təsisçilərinin qərarı ilə Birliyin adı dəyişdirilərək "Cek Cəmiyyəti" İctimai Birliyi olmuşdur[10].

11 iyun 2013-cü il tarixində "Cek Cəmiyyəti" İctimai Birliyinin "facebook" səhifəsi fəaliyyətə başlamışdır.

İstinadlar redaktə

  1. "Sumqayıt QHT-lərinin məlumat kitabçası", Sumqayıt-yanvar, 2007, səh. 6.  (az.)  (ing.)
  2. Tarixin bu günü və ya bu günün tarixi. 31 mart 2011. sia.az[ölü keçid]  (az.)
  3. Tərxan Paşazadə, "Azərbaycanın milli etnik nümayəndələri – ceklilər", "Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Xəbərləri" (№ 1), Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu, Bakı – 2009, səhifə: 35-43
  4. "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 mart 1998 tarixli, 690 nömrəli Fərmanı". 2012-01-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-04-05.
  5. Vaqif Arzumanlı, Vəli Həbiboğlu, Kamil Muxtarov, "1918-ci il qırğınları. Tarixi araşdırmalar", Bakı-1995, səh. 28. Arxivləşdirilib 2022-07-09 at the Wayback Machine  (az.)
  6. Указатель географических названий[ölü keçid]
  7. Список селений Кубинского уезда, подвергшихся погромам в апреле-мае 1918 г.[ölü keçid]
  8. "Солмаз Рустамова-Тогиди. "Куба. Апрель-май 1918 г. Мусульманские погромы в документах". Баку. 2010". 2016-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-03-04.
  9. Əlhəddin CekliTərxan Paşazadə, "Biz CAN deyirik! Yəni Ceklilər Azərbaycan Naminə!", "Kamal" jurnalı, № 3 (7), iyun 2010, səhifə 44-48.
  10. «Azərbaycan Cekli İcması» İctimai Birliyinin adının dəyişdirildi. 09.04.2011 Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine  (az.)

Xarici keçidlər redaktə