Demokratik Birlik Partiyası (Suriya)

PYD tam adı ilə Demokratik Birlik Partiyası (Partiya Yekitiya Demokrat, حزب الاتحاد الديمقراطي, Hizb Al-İttihad Al-Dimuqraṭiy ) — 2003-ci ildə kürdlər tərəfindən Suriya 'nin şimalında qurulmuş bir siyasi partiya. İndiki vaxtda hələ fəaliyyət göstərir. Lideri Saleh Müslim 'dir. Hərbi qolu təxminən 65,000 nəfərdən ibarət olan YPG'dir.

Demokratik Birlik Partiyası Partiya Yekitiya Demokrat
PYD
Sədri	Saleh Müslüm
Quruluş tarixi	20 sentyabr 2003
Baş qərargah	Ayn al-Arab
İdeologiya	demokratik sosializm, libertarian sosializm, envayromentalizm, Antimilliyətçilik, Ekososializm, Sol milliyətçilik
İdeoloji spektr	Solçuluq
Üzvlüyü	Kürdüstan İcmalar Birliyi
Saytı	pydrojava.com
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

PYD Suriya vətəndaş müharibəsinin baş verməsinin ardından Suriyada Hələb əyalətindəki Eyn ül-Ərəb, Əfrin və Cəndəris şəhərləri; Haseki əyalətinin Amudə, Dərik, Əfrin diyarları, əl-Dərbasiyə şəhəri və Şanlıurfanın Ceylanpınar mahalının qarşında olan Rəs ül-Eyn şəhəri, Qəhtaniyə qəsəbəsi və Rəqqə ilindən Təl Əbyəz şəhərində siyasi və hərbi idarəsi əlində tutmaqdadır.

Demokratik Konfederalizm doktrinası PYD-nin rəhbərlikdə olduğu bölgələrdə həyata keçirilmişdir və hələ də bölgədə təsiri görülməkdədir.

PYD həm Azad Suriya Ordusu həm də Suriya Baas Partiyası hökuməti ilə zaman zaman silahlı qarşıdurmalara girmişdir. Ancaq son zamanlarda PYD'nin silahlı qanadı YPG və Azad Suriya Ordusu İslamçı təşkilatlara qarşı ittifaq etmişdir.

PYD, 30 noyabr 2015 tarixindən bu yana Sosialist beynəlxalqin məsləhət üzvüdür.

Saleh Müslim Suriya vətəndaş müharibəsi ərzində bir çox dəfə Türkiyə 'ye səfərdə olub hökumət rəsmiləri ilə danışıqlar aparmışdır.

Döyüş cinayət iddiaları

13 oktyabr 2015-ci ildə Beynəlxalq Əfv Təşkilatı Demokratik Birlik Partiyası (PYD) ilə hərbi qanadı YPG-nin Suriyanın şimalında ərəb və türkmən vətəndaşların yaşadığı bölgələri istifadə edilə bilməz hala gətirdiyini, bölgədəki vətəndaşları zorla etdirdiyini, insan haqqlarını pozduğu və döyüş cinayəti işlədiyini bildirən bir hesabat nümayiş etdi. Bəzi pozuntuları işləndiyini qəbul edən PYD, bunun vətəndaşların qorunması üçün lazımlı olduğunu müdafiə etdi. YPG isə hesabatı təkzib və pozuntuların istisna səviyyəsində olduğunu ifadə edərək, döyüş cinayəti işləndiyini dair iddiaların gerçəklə əlaqəsinin olmadığını iddia etdi.

PKK əlaqəsi iddiaları

PYD'nin, PKK ilə bəzi qaynaqlara görə bənzər fikirləri müdafiə etdikləri, bəzi mənbələrə görə də aralarında bir ortaqlıq olduğu irəli sürülür.

2013-ci ildə Amerika Birləşmiş Ştatları Milli Terrorla Mübarizə Mərkəzinin (NCTC) hər il nümayiş etdiyi və dünyada fəaliyyət göstərən terror qrupları haqqında məlumatlar ehtiva edən "Terrorla Mübarizə İlliyi" hesabatında PYD-nin, PKK Kongra-Gel satışa Suriya qolu olduğuna dair ifadə iştirak etdi. 2014 və 2015-ci illərdə nümayiş olunan yıllıkların PKK ilə əlaqədar hissəsindəki bu ifadə qaldırıldı. 20 İyul 2016 da, Avropa Polis Ofisi (Europol) tərəfindən nümayiş olunan "Avropa Birliyi Terrorizm Vəziyyəti və Trendi 2016" adlı hesabatda PYD və silahlı qanadı YPG-nin PKK-nın Suriyadaki uzantıları olduğuna dair ifadələrə yer verildi.

Terror təşkilatı olaraq tanınması

Demokratik Birlik Partiyası (PYD) 14-15 Aprel 2016 tarixləri arasında İstanbulda reallaşdırılan 13. İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı zirvəsinin nəticə bildirgesinde PKK, YPG, İŞİD, Boko Haram, əl-Qaidə kimi bir çox təşkilat ilə birlikdə terror təşkilatı olaraq təyin olundu.

Hərəkətləri

PYD'nin silahlı qanadı olan YPG Suriyanın Rəs ül-Eyn qəsəbəsini El-Nusra Cəbhəsiylə girdiyi qarşıdurmalar nəticəsində ələ keçirdi.

PYD Ən-Nüsrə Cəbhəsini qarşıdurmalar əsnasında ələ keçirdiyi tankları, Kobani 'ye gətirdi. PYD-nin silahlı qanadı olan YPG və Azad Suriya Ordusu 2015-ci il 15 iyun tarixində Suriyanın Təl Əbyəz şəhərini islamçı təşkilatlar ilə girdiyi qarşıdurmalar nəticəsində ələ keçirdi.