Dinməhəmməd Kunayev
Dinməhəmməd Əhməd oğlı Qonayev (qaz. Дінмұхаммед (Димаш) Ахметұлы Қонаев; rus. Динмухаммед Ахмедович Кунаев; 12 yanvar 1912[1], Almatı, Yeddisu vilayəti, Rusiya imperiyası[2] – 22 avqust 1993[1]) — Qazaxıstan SSR MK I katibi; Üçqat Sosialist Əməyi Qəhrəmanı.
| Dinməhəmməd Kunayev | |
|---|---|
| qaz. Дінмұхамед Ахмет ұлы Қонаев | |
 | |
| 7 dekabr 1964 – 16 dekabr 1986 | |
| Əvvəlki | İsmail Yusupov |
| Sonrakı | Gennadi Kolbin |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 12 yanvar 1912[1] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 22 avqust 1993[1] (81 yaşında) |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, yazıçı |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
|
|
|
| Təltifləri |
                |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
;_Flag_of_Kazakhstan_(1991%E2%80%931992).svg){kind=small}
Həyatı
redaktəDinməhəmməd Qonayev 12 yanvar 1912-ci ildə Almatıda anadan olub. Ali məktəbi 1936-cı ildə Moskvada bitirib. 1942-ci ildə Qazaxıstanın Nazirlər Kabinetində əmək fəaliyyətinə başlayır. 1948-ci ildə texniki elmlər doktoru, 1952-ci ildə Qazaxıstan Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü olur. Həmin ildən 1955-ci ilə qədər Elmlər Akademiyasına rəhbərlik etmişdi. 1960-cı ildə Qazaxıstan Kommunist Partiyasının Baş Katibi seçilir. Qısa fasilə ilə 1986-cı ilə qədər həmin vəzifəni icra etmişdi. Qazax xalqı və dövləti üçün gördüyü böyük işlərə görə çox böyük nüfuz sahibi olur.
Dinməhəmməd Qonayev 4-cü, 5-ci, 6-cı, 7-ci və 8-ci çağırış SSRİ Ali Sovetinə deputat seçilmişdi.[3][4][5][6][7]
D.Qonayev vəzifəsindən kənarlaşdırılandan sonra qazax xalqı, xüsusilə də gənclər küçələrə axışdı və onun vəzifədən azad edilməsi haqqında əmrin ləğv edilməsini tələb etdilər. 1986-cı ilin 17–18 dekabrında meydana çıxan etiraz dalğası Qazaxıstanın 6 ayrı-ayrı şəhərini əhatə etdi. Bu həm də qazax xalqının rus müstəmləkəçilik siyasətinə və qazax xalqının assimlyasiya edilməsi planlarına qarşı ilk böyük etiraz dalğası idi. Sovet imperiyasının rəhbərliyi təkcə 1930-cu ildən 1933-cü ilə qədər keçən 3 illik zaman kəsimində 2 milyondan artıq qazax türkünü məhv eləmişdi.
D. Qonayev 22 avqust 1993-cü ildə vəfat edib.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Dinmukhamed Akhmedovich Kunayev // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Кунаев Динмухамед Ахмедович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ http://www.knowbysight.info/1_SSSR/10245.asp Arxivləşdirilib 2013-10-05 at the Wayback Machine Deputatların siyahısı
- ↑ http://www.knowbysight.info/1_SSSR/12605.asp Arxivləşdirilib 2013-12-07 at the Wayback Machine Deputatların siyahısı
- ↑ http://www.knowbysight.info/1_SSSR/06647.asp Arxivləşdirilib 2011-04-25 at the Wayback Machine Deputatların siyahısı
- ↑ http://www.knowbysight.info/1_SSSR/06648.asp Arxivləşdirilib 2014-10-27 at the Wayback Machine Deputatların siyahısı
- ↑ http://www.knowbysight.info/1_SSSR/06649.asp Arxivləşdirilib 2012-11-26 at the Wayback Machine Deputatların siyahısı