Du (departament)
Du(fr. Doubs) — Fransa şərqində departament, Burqundiya-Franş-Konte regionun departamentlərindən biridir. Sıra nömrəsi— 25. Departamentin inzibati mərkəzi və bütün bölgənin prefekturası Bezanson şəhəridir. Əhalisi — 542,509 nəfər (departamentlər arasında 50-ci yer, 2010-cu ilin məlumatları).
| Departament | |||||
| Du | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| fr. Doubs | |||||
_(adjusted).jpg) | |||||
|
|||||
|
47°10′00″ şm. e. 06°25′00″ ş. u.HGYO |
|||||
| Ölkə |
 Fransa |
||||
| Daxildir | Burqundiya-Franş-Konte | ||||
| İnzibati mərkəz | Bezanson | ||||
| Şuranın sədri | Klod Janro | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 4 mart 1790 | ||||
| Sahəsi | 5.234 km² (69-cu yer) | ||||
| Saat qurşağı | UTC+1 | ||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 542 509 nəfər (2010) (50-ci yer) | ||||
| Əhalinin sıxlığı | 103,65 nəfər/km² (50-ci yer) | ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| ISO kodu | FR-25 | ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 |
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Coğrafiya
redaktəƏrazisi — 5234 km². Yura dağ sisteminin yaxınlığı ilə müəyyən edilir.
Departamentdə 3 rayon, 35 kanton və 594 kommun daxildir.
Tarix
redaktəDu — 1790-cı ilin martında Böyük Fransız İnqilabı dövründə yaranmış ilk 83 departamentdən biridir. Keçmiş Franş-Konte əyalətinin ərazisində yerləşir.
Qədim dövrlərdə Vezontin (lat. Vesontio) mərkəzində yerləşən Du şəhərinin ərazisi sekvanlar tayfası tərəfindən məskunlaşmışdı və V əsrinə qədər Roma hakimiyyəti altında idi. Əfsanəyə görə, xristianlıq bu bölgəyə Sent-Ferreoli və onun qardaşı olan keşiş, Bezansonun xristian cəmiyyətini təsis edən Müqəddəs Feryusun Müjdəsi xütbələri sayəsində gəldi. Onlar 212-ci ildə öldürüldü.
Burqundiyanın işğalından sonra bu ərazi Arls Krallığına əlavə edildi və burada bir feodal cəmiyyətin qurulması başladı. XI əsrdə imperatorun əmri ilə Burqundiya rayonu bu torpaqlarda formalaşmışdır. 14-cü əsrdə, vilayət Fransa Kralı Philip V və Burgunlu Jeanne I Palatininin nikahı nəticəsində əlavə edildi. Beləliklə, Burqundiya ilə birgə tarixə malik olan bu ərazilər müəyyən dərəcədə özerkliğini qorudu.
Bundan əlavə, Müqəddəs Roma imperiyasının imperatoru I Maksimilian ilə Məryəmin evli olması səbəbindən, bu ərazinin Fransanın XI Kral Luisin hərbi müdaxiləsinə baxmayaraq 1477-ci ildə Avstriya zəbt edildi.
Reformasiya sonrası XVI əsrdə Du departamentin ərazisi Katolisizmin möhkəm köklənməsinə baxmayaraq protestantların təsiri altında idi. Dini müharibələr əsnasında ərazi dağıntılara məruz qalmışdı. 1678-ci ildə, İspaniya ilə Nimvegen sülh müqavilələrinin imzalanmasından sonra departament nəhayət Fransız səltənətinə əlavə edildi. Bundan sonra departament nisbi avtonomiyası sayəsində sürətli iqtisadi inkişaf dövrünü başlamışdır.
Du departamenti 1789-cu il 22 dekabr tarixli Qanuna uyğun olaraq Fransanın inqilabı dövründə Franş-Konte əyalətinin tərkibində 1790-cı il martın 4-də formalaşmışdır. 1793-cü ildə departament ilk müstəqil respublika olan Manderə , 1816-cı ildə isə Monbelyara (əvvəllər Mont-Terribl və Napoleon tərəfindən yaradılan Yuxarı Reyn departamentin bir hissəsi) daxil edilmişdir.
1800-ci ildə Konsulluq qərarına əsasən, Baş Konsulluq və Prefektura deprtamentdə yaradılıb. İkinci Respublika illərində hər kantonda öz şurasının üzvü seçilirdi.
1814-cü ildə Paris Sülh müqaviləsinin şərtlərinə görə bələdiyyə Nevşatel İsveçrə kantonuna daxil oldu. 1861-ci il iyunun 18-də, Vaterlo döyüşündə yeddinci antinapoleon koalisiyası qoşunlarının qələbəsindən sonra, avstriyalılar və İsveçrilərin qoşunları departamentin ərazisində yerləşdirilmişdir, burada noyabrın 1818-ci ilə qədər qaldılar.
İkinci Dünya müharibəsi dövründə, Lomon kommunasının yaxınlığında fəaliyyət göstərən partizan blokları müqavimət hərəkatında mühüm rol oynadı.
Turizm
redaktə
Dü departamentində turizm əsasən təbiətə daha çox üstünlük verilir. Turistlər üçün dağ idmanı, kros xizək, at sürmə, xizək, balıqçılıq edə biləcək Sent-Poin gölünün sahillərində, Malbuisson kommuna yaxınlığında yerləşən istirahət mərkəzi də daxil olmaqla, bir sıra idman istirahət mərkəzləri təşkil olunur.
Dağlar dekabrın sonundan martın ortalarına qədər qarla örtülür. Bir çox kənd kommunalının kiçik xizək liftlərin olmasına baxmayaraq öz infrastrukturuna malikdir, Metabiyef bələdiyyəsinin yaxınlığında yeganə əsas xizək mərkəzi yerləşir.
Turizm fəaliyyətindən əldə edilən gəlirlər Du departamentin gəlirin təxminən 40% -ni və Fransanın turizm gəlirlərinin yalnız 1% -ni təşkil edir.
2003-2006-cı illərdə Region Şurası, Du şəhərində turizmi inkişaf etdirmək vəzifəsini yerinə yetirmək üçün turizm inkişafı üçün bir strategiya hazırladı. Bu strategiyanın əsas elementi Sankt-Poin gölü ətrafında Aşağı Du vadisinin uzanması , Malbuissonun kommunası, habelə Metabiyef yaxınlığında yerləşən xizək mərkəzinin yaradılmasıdır.
Həmçinin Du departamentində Bezanson qəsri, Kral Duzlar Ark-e-Senan, Şate de Zue, Lo, Şate-de-Montyebard və başqaları kimi çox sayda yerlər mövcuddur.
Təbiət turizminin istirahət təşkili üçün bir çox imkanlar təklif edir:
- Çaylar və göllər
- Xüsusilə iki gölün vadisi - Sent-Puen və Remor - çox sayda çimərliklər yerləşir.
- Mağaralar
Qastronomiya
redaktəDu departamentində qastronomiya xüsusilə süd məhsullarının görə əhəmiyyətli bir yer tutur. Departament məşhur Konte pendirini hazırlayır və bu pendir yetişdirildiyi yerləri ziyarət etmək imkanı var.