Elza Lasker-Şüler

Elza Lasker-Şüler(alm. Else Lasker-Schüler‎, tam adı alm. Elisabeth Lasker-Schüler‎; 11.2.1869, Elberfeld, müasir Vuppertal — 22.1.1945, Qüds, Fələstin) —Alman şairəsi.

Elza Lasker-Şüler
alm. Elisabeth Lasker-Schüler‎
Doğum adı	Elisabeth Schüler
Doğum tarixi	11 fevral 1869
Doğum yeri	Elberfeld, müasir Vuppertal
Vəfat tarixi	22 yanvar 1945 (75 yaşında)
Vəfat yeri	Qüds, Fələstin
Dəfn yeri	Zeytun dağı yəhudi qəbiristanlığı[d]
Fəaliyyəti	şair, yazıçı, sahibə[d], dramaturq
Əsərlərinin dili	alman dili
else-lasker-schueler-gesellschaft.de
Elza Lasker-Şüler Vikimənbədə
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Elza Lasker-Şüler 1869-cu ildə, Wuppertal şəhərində, zəngin və yəhudi bir ailədə dünyaya göz açdı. O altı bacı-qardaşın ən kiçiyi idi. Hələ dörd yaşında ikən yazıb oxumağa başladı. Sonrakı illərdə məktəb həyatına özünü uyğunlaşdıra bilmədiyinə görə on bir yaşında məktəbi buraxıb evdə dərs almağa başladı. On üç yaşında çox sevdiyi qardaşını itirdi və iyirmi bir yaşında isə anasının ölümü onda dərin izlər buraxdı. O bu itkini öz ömründə "Cənnətdən qovulmaq" kimi dəyərləndirdi və onun acısını hər zaman duydu. Anası üçün həsrət və kədərlə dolu şeirlər yazdı.

Elza Lasker-Şüler üç dəfə evləndi və hər üçü də uğursuzluqla qarşılandı. Berlin şəhərində uzun illər yaşadı və bir çox şair, bəstəçi, rəssam və yazıçılarla dostluq və ilgidə oldu. Özü də rəssam kimi çalışdı və ara-sıra əsərlərindən sata bilsə də ömrü boyu, keçinə bilmək üçün dostlarının yardımından asılı qaldı. Oğlunun 27 yaşında ölümü onu dərindən sarsıtdı və ömrünün sonunadək onun acısıyla yaşadı.

1933-cü ildə şeirlərinə görə Almaniyanın o zaman ən önəmli Kleist ödülünü qazandı. 1934-cü ildə faşıstlərin iş başına gəlməsiylə vətəndaşlıq haqqı ləğv edildi. Açıq şəkildə aşağılandı və küçədə gedərkən döyüldü! İsveçrəyə qaçmalı olsa da orada yaşamısına imkan verilmədiyinə görə Fələstinə getdi; çox korluqlar və aclıqlar çəkdi. Yoxsul və kədərli bir durumda Yerusəlim şəhərində dünyaya göz yumdu.

Yaradıcılığı

Səhər röyasından aslanardı ruhumuz
Sanki gilaslardı ürək kimi,
Və gülən qandı ağaclarda.
Uşaqdı hələ ruhumuz,
Həyatla oynadığı vaxtlarda,
Söylədikləri əfsanələr kimiydilər.
Ağ açalya çiçəklərindən oxuyardı
Batı küləyində,
Başımız üzərində yay göyləri.
Bir inamdı, bir də öpüş;
Üç göyərçindi ruhumuz,
Birləşmiş.