Emmi Nöter
Emmi Nöter Amali (23 mart 1882[2][3][…], Erlangen, Bavariya Krallığı, Almaniya imperiyası[4][3][…] – 14 aprel 1935[4][3][…], Brin-Mar[d], Pensilvaniya, ABŞ[3]) — riyaziyyat elminin tədrisi, inkişafı və praktikada tətbiqi ilə məşğul olan mütəxəssis.[7]
| Emmi Nöter | |
|---|---|
| alm. Amalie Emmy Noether | |
 | |
| Doğum adı | Amalie Emmy Noether |
| Doğum tarixi | 23 mart 1882[2][3][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 14 aprel 1935[4][3][…] (53 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Elm sahələri | cəbr, nəzəri fizika, riyaziyyat, riyazi fizika[1] |
| Elmi dərəcələri |
|
| İş yerləri |
|
| Təhsili |
|
| Tanınmış yetirməsi | Bartel Landert Van-der-Varden |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəMəşhur riyaziyyatçı, cəbr və fizika səhəsində fundamental kəşflər edib. Uzun müddət Göttingen Universitetində dərs verməsinə universitet rəhbərliyi qadın olmasını əsas gətirərək izin verməmiş, böyük riyazıyyatçı Hilbert, "hamamda deyilik, universitetdəyik" deyə etiraz edərək, öz mühazirələrində onun da çıxış etməsi üçün şərait yaratmışdı. Bu gün Emma Noter ən önəmli alimlərdən sayılır və "Noter teoremi" ilə xatırlanır.
Noter teoreminə görə hər simmetriya bir qorunma qanununun manifestidir, zamanda homogenlik enerjinin saxlanma qanunundan irəli gəlir. Təbiət qanunları dünən də, bügün də eynidir, dəyişməzdir. Əgər belə olmasa idi, məsələn həftənin tək günləri yerin cazibə qanunu cüt günlərdəkindən az olsaydı, tək günlər yüksəyə qaldırdığımız bir yükü cüt günlər endirib, artıq enerji əldə edərdik. Ancaq bu, mümkün deyil çünki enerjinin saxlanma qanunu hər zaman eynigüclüdür.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- ↑ 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Emmy Noether // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 Нётер Эмми // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1974. Т. 17 : Моршин — Никиш. С. 523.
- ↑ 1 2 https://www.sciencenews.org/article/emmy-noether-theorem-legacy-physics-math.
- ↑ 1 2 http://cwp.library.ucla.edu/Phase2/Noether,_Amalie_Emmy@861234567.html.
- ↑ "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.610