Fukan meteoriti
Fukan meteoriti (çin. 福康) — 2000-ci ildə Çində, Fukan dağının yaxınlığında tapılmış meteorit. Siderolit tipi olub pallasit sinfinə daxildir, olivin kristallarına malikdir. Yaşının 4,5 milyard il olduğu təxmin edilir.
| Fukan | |
|---|---|
 Fukan meteoritinin Vyana Milli Tarix Muzeyində saxlanılan bir hissəsi. | |
| Tip | Siderolit |
| Sinif | Pallasit |
| Qrup | Əsas pallasit |
| Tərkibi | Fe 89.9 wt%, Ni 9.0 wt%, P 0.62 wt%, Co 0.51 wt%; Ge 41 µg/q, As 26 µg/q, Ga 19.1 µg/q, Pd 5.1 µg/q, Au 2.6 µg/q; Ir 43 ng/q. |
| Ölkə |  Çin |
| Region | Fukan, Sintszyan-Uyğur |
| Koordinatlar | 44°26′ şm. e. 87°38′ ş. u.HGYO |
| Müşahidə olunub? | Yox |
| Tapılma tarixi | 2000 |
| Kütlə | 1003 kq |
Tarixi
redaktə2000-ci ildə Çinin Fukan şəhəri yaxınlığında bir çinli alverçi kütləsi 1.003 kq olan meteorit tapmışdır. O, əsas kütlədən 20 kiloqram ayırmışdır. 2005-ci ilin fevralında meteorit Tukson Cavahirat və Mineral Sərgisinə aparılmış və orada Arizona Universitetindən Dante Lauretta tərəfindən nəzərdən keçirilmişdir. Sonda meteorit ABŞ-nin Arizona ştatının Tukson şəhərində yerləşən Arizona Universitetinin Ay və Planet Laboratoriyasında və Cənub-Qərbi Meteorit Mərkəzində alimlər — D.S. Lauretta, D. Hill, M. Killqor, D. Della-Cuistina və Y. Qoreva tərəfindən öyrənilmişdir.[1]
Təsnifatı və tərkibi
redaktəFukan meteoriti pallasitlər sinfinə daxil olub nikel-dəmir matrisində böyük, parlaq olivin və ya hrizolitdən ibarətdir. Olivinlərin forması girdədən kələ-kötürə qədər dəyişir, çoxu çatlayıb, ölçüləri 5 millimetrdən bir neçə santimetrə qədər dəyişir. Meteoritin əsas kütləsində diamteri 11 santimetrə çatan və incə metal damarlara malik olan olivin salxımlarına rast gəlmək olar. Meteoritin tərkibi belədir: Fe/Mg = 0.1367, Fe/Mn = 40.37 və Ni = 0.03 wt%. Metal matrisi kamasitdir. Bəzi olivinlərin tərkibində troilit vardır.
Oksigen izatopları: δ18O 2.569 ‰, δ17O 1.179 ‰, ∆1 7O = −0.157 ‰.[2]
Nümunələr
redaktəMeteoritin 31 kiloqramlıq bir nümunəsi Arizona Universitetində saxlanılır. Marvin Killqor eyni kütləli bir başqa nümunəni saxlayır. Həmçinin bir anonim kolleksiyaçı da meteoritin bir nümunəsinə sahibdir.[1]
2008-ci ilin aprelində Bonhams meteoritin əsas kütləsini Manhetten hərracına çıxarmışdır. Bonhams 2.000.000 ABŞ dolları təklif etmişdir, amma meteorit satılmamışdır.[3]
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 Meteoritikal Məlumatlar Bazası: Fukang
- ↑ Meteoritical Bulletin, no. 90, MAPS 41, 1383-1418 (2006)
- ↑ Farlang Team (2008-12-07). Fukang Meteorite, Gemstone Meteorites: a Peridot from Outer Space. Farlang, 7 December 2008. Retrieved from http://www.farlang.com/art/gemstone-meteorites Arxivləşdirilib 2008-12-21 at the Wayback Machine.
Xarici keçidlər
redaktə
- Lauretta, D. S; Hill, D. H.; Della-Giustina, D. N.; Killgore, M. "The Fukang Pallasite: Evidence for Non-Equilibrium Shock Processing" (PDF). 37th Annual Lunar and Planetary Science Conference. March 2006. OCLC 21999338. İstifadə tarixi: 2012-10-21.
- Cənub-Qərbi Meteorit Mərkəzi