Josef Vaçal (çex. Josef Váchal; 23 sentyabr 1884[1][2][…], Milavçe[d][4][5]10 may 1969[1][2][…], Studenanı[d][4]) — çex yazıçısı, oymaçı, kitab qrafiki, xəttat və mətbəəçi.

Josef Vaçal
çex. Josef Váchal
Doğum tarixi 23 sentyabr 1884(1884-09-23)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 10 may 1969(1969-05-10)[1][2][…] (84 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti yazıçı, rəssam, illüstrasiyaçı, qrafik dizayner, heykəltaraş, şair, fotoqraf, qrafika ustası[d], filosof, tipoqraf[d], boyakar[d], vizual incəsənət rəssamı, ksiloqraf
Fəaliyyət illəri 1904–1969
Janrlar ekspressionizm
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Josef Vaçal Muzeyi

Bioqrafiya redaktə

Josef Vaçalın atası məşhur sənətçi Mikolaş Aleşin əmisi oğludur. Josef Çexiyanın Cənubunda Pisek şəhərində babası və nənəsinin yanında böyümüşdür. O, 1898-ci ildə Praqaya getmiş, cildləmə sənətini öyrənmiş və əmisi oğlu Mikolaş Aleşlə tanış olmuşdur. XIX əsrin sonu — XX əsrin əvvəllərində ən çox yayılmış memarlıq, dekorativ və tətbiqi incəsənət və sənətkarlıq sahəsində bədii istiqamət olan moderndən təsirlənmişdir.

Josef Vaçal 1900-cü ildə şeir yazmağa başlamış və 1903-cü ildə Praqa Teosofiya Cəmiyyətinə qatılmışdır. O, 1904-cü ildə Rəssamlıq Akademiyasına daxil olmuş, Alois Kalvodanın tələbəsi olmuşdur. Josef Vaçal 1910-cu ildə ilk iki kitabını nəşr etdirmişdir. O, Birinci Dünya müharibəsində iştirak etmiş (1916–1918), bu barədə "Cəbhədə rəssam" adlı qeydlərində yazmışdı.

Müəllifin "Qanlı roman" ı özü tərəfindən şəxsən 17 nüsxə həcmində əlyazması olmadan birbaşa mətbəədə çap edilmişdi. "Qanlı roman" 40 min nüsxə tirajla yenidən nəşr olunmuş və yalnız 1990-cı ildən sonra bir neçə dilə tərcümə edilmişdi. Vaçal öz kitablarından başqa Yan Komenski, Bojena Nemtsova, Otokar Brjezina, Edqar Allan Po və başqalarının əsərlərinin illüstrasiyalarını təsvir etmişdi. O, 1940-cı ildə nasist işğalına etiraz olaraq Praqadan uzaq Studenanı kəndinə getmişdi.

Yazıçı 1948-ci ildə kommunist rejim qurulduqdan sonra özünü tamamilə təcrid etmiş, həyat yoldaşının qohumları ilə yaşamış, nəşr işi ilə məşğul olmamışdı. Praqa baharının başlaması ilə 1969-cu ildə Əməkdar artist adına layiq görülmüş, ancaq əsas şöhrət yazıçı və sənətkara yalnız Məxmər inqilabından sonra gəlmişdir. Bir çox kitabları yenidən çap olunmuş, gündəliklər və yazışmalar nəşr olunmuş, yaradıcılığına həsr olunmuş bir sıra sərgilər və konfranslar keçirilmişdir. Həmçinin Litomışlda Vaçal Muzeyi açılmışdır.

Kitabları redaktə

  • Pláň astrální — Spiritistická sedánka (1906)
  • Pláň elementální — Pláň vášní a pudů (1907)
  • Magie (1909)
  • Přepěkné čtenj o gasnowidném Wawřincowi: kterak skrze zlého d̕ábla záhubu na dussi wzal a sspatného konce dossel (1910)
  • Viděni sedmera dnu a planet: vypsáni kterak tyto nazemi působido dřeva (1910)
  • Z rituálu toledských heretiků listy některé o příchodu Páně jednající (1911)
  • Putováni malého elfa (1911)
  • Vzývači ďábla (1911—1920)
  • Mystika čichu (1920, переизд. 1999)
  • Nový kalendář tolerancý na rok 1923, aneb, Rokodník, ve kterém na každý den nějaký bludař neb jiná pozoruhodná a znamenitá osoba a svátek vynajíti se může (1922)
  • In memoriam Marie Váchalové … (1923)
  • Ďáblova zahrádka aneb Přírodopis strašidel (1924)
  • Krvavý román (1924
  • Váchalova ročenka na rok 1927: přátelům a známým (1926)
  • Zpěv příkladný o Vilímovi a Běle pro mládence a panny (1926)
  • Koruna bludařstva to jest Postyla kacířská (1926)
  • Mor v Korčule (1927)
  • Čarodějnická kuchyně (1928)
  • Vademecum v erotiky soustech o luze a o buržoustech, aneb, O Krásu zájem, o Lásku, u rozmanitých mamlásků (1928)
  • Malíř na frontě: Soča a Italie, 1917-18 (1929)
  • Šumava umírající a romantická (1931)
  • Orbis pictus aneb Doplňky k Jana Amosa Komenského Světu v obrazech (1932)
  • Receptář barevného dřevotisku (1934)
  • Ruce: 13 barevných dřevorytů k veršům Otakara Březiny (1943)
  • E.A. Poe v dřevorytu; patnáct grafických listů na náměty slavných povídek (1946)
  • Deníky: výbor z let 1922—1964/ Jiří Olič, ed. Praha: Paseka, 1998

Ədəbiyyat siyahısı redaktə

  • Bajerová M. O Josefu Váchalovi. Praha: Pražská imaginace, 1990
  • Josef Váchal. Praha: Arqestea, 1994
  • Paměti Josefa Váchala, dřevorytce/ Milan Drápala, ed. Praha: Prostor, 1995
  • Josef Váchal: ohlasy na život a tvorbu/ Jindřiška Labuťová, Milan Baják, eds. Hradec Králové: Státní vědecká knihovna, 1998
  • Olič J. Neznámý Váchal: život umělce. Praha: Paseka, 2000
  • Josef Váchal, 1884–1969/ Rumjana Dačeva, ed. Praha: Paseka, 2005
  • Josef Váchal: sborník textů ze sympozia v Klatovech 27.-28. října 2006/ Marcel Fišer, ed. Klatovy: Galerie Klatovy-Klenová, 2007
  • Kotek J. Neuchopitelný Josef Váchal. Pelhřimov: Nová tiskárna Pelhřimov, 2008

İstinadlar redaktə

Xarici keçidlər redaktə