Vikipediya

Kərbəla döyüşündə Hüseynin ordusunda həlak olanların siyahısı

Kərbəla döyüşündə Hüseynin ordusunda həlak olanların siyahısı — bu məqalədə Hüseyn ibn Əlinin qohumlarının və yoldaşlarının Kərbəla döyüşündə olan itkilərinin siyahısı mövcuddur. Döyüş cümə günü Məhərrəm ayının 10-da baş verdi, İslam təqviminə görə 61-ci ildə (10 oktyabr, 680-ci il) bugünkü İraqda mövcud olan Kərbəlada gerçəkləşdi.[1][2]

Döyüş Kufə qoşunları ilə gücləndirilmiş Suriyadan gələn Yezid ordusu ilə İslam peyğəmbəri Məhəmmədin nəvəsi Hüseyn ibn Əlinin ailələrindən və səhabələrindən ibarət karvan arasında gedirdi. Hüseynin yoldaşlarından 72 kişi (Hüseynin 6 aylıq oğlu da daxil olmaqla) I Yezidin qüvvələri tərəfindən öldürüldüyü iddia edilir.[3]

Hüseyn ibn Əlinin ordusu

redaktə

Aşağıda Hüseyn ibn Əlinin yoldaşlarının Kərbəla döyüşündə həlak olanların siyahısı verilmişdir.[3]

Bani Haşim üzvləri

redaktə

Bu insanlar Əbu Talib ibn Əbdül-Müttəlibin nəslindən və Kərbəla döyüşündə həlak olmuş Bəni Haşimdən idilər.[4]

Əli ibn Əbi Talibin nəvələri

redaktə
Əli ibn Əbi Talibin oğlanları
redaktə

Aşağıdakılar Əlinin oğulları idi:[5]

  1. Fatimənin oğlu Hüseyn ibn Əli
  2. Cəfər ibn Əli Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Ümmül-Banunun oğlu.
  3. Abdullah ibn Əli Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Ümmül-Banunun oğlu.
  4. Osman ibn Əli Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Ümmül-Banunun oğlu.
  5. Abbas ibn Əli, Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Hüseynin ordusunun bayraqdarı, Ümmül-Banunun oğlu.
  6. Əbu Bəkr ibn Əli Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Leyla binti Məsudun oğlu.
  7. Məhəmməd əl-Əsğər ibn Əli, Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Leyla binti Məsudun oğlu.
  8. Ömər ibn Əli, Hüseyn ibn Əlinin eyni atadan olan qardaşı, Səhbə binti Rəbiənin oğlu.
Həsən ibn Əlinin oğulları
redaktə

Bunlar Həsən ibn Əlinin (Hüseyn ibn Əlinin böyük qardaşı) oğulları idi:Bunlar Həsən ibn Əlinin (Hüseyn ibn Əlinin böyük qardaşı) oğulları idi:Bunlar Həsən ibn Əlinin (Hüseyn ibn Əlinin böyük qardaşı) oğulları idi:[5]

  1. Qasım ibn Həsən ibn Əli
  2. Əbu Bəkr ibn Həsən ibn Əli
  3. Abdullah ibn Həsən ibn Əli
  4. Bişr ibn Həsən ibn Əli
Hüseyn ibn Əlinin oğulları
redaktə

Bunlar Hüseyn ibn Əlinin oğulları idi:[5]

  1. Əli əl-Əkbər ibn Hüseyn, Hüseyn ibn Əlinin və Leyla binti Əbu Murrah əl-Səqəfinin oğlu.
  2. Əli əl-Əsğər ibn Hüseyn, Hüseyn ibn Əli və Rübab binti İmra əl-Qeysin altı aylıq oğlu.
Abbas ibn Əlinin oğulları
redaktə

Bunlar Abbas ibn Əlinin (Hüseyn ibn Əlinin qardaşı) oğulları idi:

  1. Qasim ibn Abbas
  2. Fəzl ibn Abbas[6]

Cəfər ibn Əbu Talibin nəvələri

redaktə

Aşağıdakılar Cəfər ibn Əbu Talibin (Əlinin qardaşı) və Abdullah ibn Cəfərin oğulları idi:[5]

  1. Avn ibn Abdullah ibn Cəfər, Zeynəb binti Əlinin oğlu.
  2. Məhəmməd ibn Abdullah ibn Cəfər, Zeynəb binti Əlinin oğlu.
  3. Məhəmməd ibn Abdullah ibn Cəfər, Abdullah ibn Cəfərin kiçik oğlu; anası Həfsə ibn Rəbiənin qızı Xausa idi.

Əqil ibn Əbi Talibin nəvələri

redaktə

Aşağıdakılar Əqil bin Əbi Talibin (Hüseynin atası Əlinin qardaşı) nəslindəndirlər:[5]

  1. Cəfər ibn Əqil
  2. Əbdürrəhman ibn Əqil
  3. Abdullah ibn Əqil
  4. Məhəmməd ibn Əbi Səid ibn Əqil

Məhəmmədin səhabələri

redaktə

Kərbəla döyüşündə həlak olmuş Məhəmmədin səhabələri bunlardır:[5]

  1. Ənəs ibn əl-Haris əl-Kahili
  2. Əbu Həcəl Müslim ibn Əvsəcə

Hüseyn ibn Əlinin (Bənu Haşim olmayan) digər səhabələri

redaktə

Bunlar Kərbəla döyüşündə həlak olmuş Hüseyn ibn Əlinin səhabələridir.[5][3][7]

  1. Züheyr ibn əl-Qayn əl-Bəcali, sağ cinahın komandiri. O, öz qəbiləsinin zadəgan başçısı, Kufədə böyük nüfuz sahibi idi. Əvvəlcə Osmana bağlı idi və bir dəfə Həcc ziyarətindən qayıdarkən; Hüseynlə görüşdü və o vaxtdan Hüseyn ibn Əlinin ardıcılı və sadiq fədaisi oldu. O, Əmrin qızı olan həyat yoldaşı Dəlhəmlə vidalaşan, qohumlarının yanına getməsi üçün onu talaqla azad edən şəxsdir. Hüseynə qoşuldu və öldürüldü.
  2. Həbib ibn Məzahir, Hüseynin ordusunun sol cinahının komandanı Əlinin sadiq yoldaşı.[8]
  3. Büreyr ibn Xudeyr əl-Həmdani, çox qoca, təqvalı və Hüseynin atası Əlinin sədaqətli yoldaşı, Kufənin görkəmli zadəganlarından idi. Hüseynin yanına gəldi, Allah yolunda ölmək istədiyi, şəhid olması üçün icazə verməsinə yalvardı.
  4. Üməyyə ibn Səd ət-Tai, Hüseynin atası Əlinin səhabəsi.
  5. Cundab ibn Hicr əl-Xövlani, Hüseynin atası Əlinin səhabəsi.
  6. Həccac ibn Məsruq əl-Cufi, Hüseynin atası Əlinin səhabəsi və Hüseynin müəzzini.
  7. Nafi bin Hilal əl-Camali, Hüseynin atası Əlinin yoldaşı və Kufənin nəcib bir şəxsiyyəti Kufədən qaçaraq Kərbəlada Hüseynə qoşuldu.
  8. Əbu Vəhab Abdullah ibn Umeyr, əvvəlcə qeyri-müsəlman olan Vəhab, Hüseyn ibn Əlinin fədakarlığını gördü və Allahın razılığı üçün yeni evləndiyi 19 günlük həyat yoldaşını geridə qoyaraq müsəlman və səhabəsi oldu.
  9. Əl-Hurr ibn Yezid Əl-Təmimi, Əməvi ordusunun komandirlərindən biri, digər altı nəfərlə (iki oğlu da daxil olmaqla) Hüseynin tərəfinə keçdi. Hüseyn o öldürüldüyündə "Hürr, anan sənə Hürr (azad adam) adını verdi, sən dünyada və axirətdə Hürrsən" deyə buyurdu.
  10. Bəşir ibn Əmr əl-Kindi
  11. Bəkr ibn Hai ət-Teymi
  12. Cəbib ibn Həccac ət-Teymi, Kufədə Müslim ibn Əqilin davamçısı. Müslüm həbs edildikdə, Hüseyn Kərbəlaya çatana qədər gizləndi və Hüseynə xəbər verdi, döyüşdə şəhid oldu.
  13. Cəbələ ibn Əli əl-Şeybani, Siffeyn döyüşündə Hüseynin atası Əlinin səhabələri ilə birlikdə xidmət etmişdir.
  14. Cinadat ibn Kə'b Ənsari əl-Xəzrəci, oğlu ilə birlikdə öldürüldü.
  15. Cəun ibn Huvayi, Əbuzər əl-Ğəffarinin azad edilmiş qulu, Əbuzərin ölümündən sonra Hüseynin qardaşı Həsənə qoşuldu və sonra Hüseynin yanında qaldı və onunla birlikdə Kərbəlaya gəldi.
  16. Cüveyn ibn Malik, Bənu Təmim qəbiləsindən; Yezidin ordusunu tərk etdi və Hüseynə qoşuldu.
  17. Hars, Məhəmmədin əmisi Həmzə ibn Əbdülmüttəlibin azad edilmiş qulu.
  18. Həbşi ibn Qeys ən-Nəhmi, Həmdan qəbiləsindən idi. Onun babası Məhəmmədin möminlərindən idi.
  19. Hars ibn Əmr əl-Qeys əl-Kindi
  20. Həbib ibn Əmir ət-Taimi Kufədə öldürülən Müslim ibn Əqilin əli ilə artıq Hüseynə beyət edən Həbib, Kərbəlaya gedərkən Kufəni tərk edərək Hüseynə qoşulur və öldürülür.
  21. Həccac ibn Bədr əs-Sədi, Bənu Səd qəbiləsindən, Bəsrədən.
  22. Hallas ibn Əmr ər-Rasibi, Hüseynin atası Əlinin səhabələrindən olan Əmr ər-Rasibinin oğlu.
  23. Hənzələ ibn Əsəd əl-Şibami, Kərbəlada Hüseyndən Ömər bin Sədə öyüd-nəsihət mesajını çatdıran.
  24. Raafi, Müslüm Azdinin azad edilmiş qulu.
  25. Zafir ibn Əmr əl-Kindi.
  26. Ziyad ibn Arib əs-Saidi, Əribin oğlu Məhəmmədin səhabələrindən biri və eyni zamanda ənənəçidir.
  27. Səd, Amr ibn Xalidin azad edilmiş qulu.
  28. Səlim, Bəsrədən olan Hüseynin atası Əlinin fədaisi Əmir əl-Əbdinin azad edilmiş qulu.
  29. Səd ibn əl-Hərs əl-Ənsari və Əbu əl-Hütuf ibn əl-Hərs əl-Ənsari, Kufədən gəlmiş əkiz qardaşlar Hüseynə qarşı döyüşmək üçün xəlifənin qoşununda xidmət edirdilər. Daha sonra onlar qaçaraq Hüseynin səhabələrinə qoşuldular.
  30. Səd, Hüseynin atası Əlinin azad edilmiş qulu.
  31. Səid ibn Abdullah əl-Hənəfi, Kufədən olan nəcib, cəsur və nüfuzlu bir şəxsiyyət. O, Müslim ibn Əqilin Kufədən məktubunu Hüseynə apardı və onunla qaldı və öldürüldü. Hüseyn Kərbəlada namaz qılarkən Hüseynin qarşısında dayandı və Yezidin ordusunun oxları sinəsini yaraladı və onu öldürdü.
  32. Salman ibn Məzarih ibn Qays əl Ammari əl Biccili, Zuheyr əl Qainin əmisi oğlu. O, Züheyrlə Məkkəyə getdi və qayıdandan sonra Hüseynin yanına getməyə qərar verdi.
  33. Süleyman ibn Razin, Hüseynin azad edilmiş qulu, Hüseynin məktubunu Bəsrədə Əhli-Beyt fədaisinə apardı. Bəsrə, Kufə və Xorasanın Əməvi valisi Übeydulla ibn Ziyad onu yaxaladı və Hüseynin nökəri öz istəyi ilə ölümü qəbul etdi.
  34. Savar ibn Mənyim e Nəhmi, Hüseynin qüvvələrinə qoşulmaq üçün İraqdan getdi.
  35. Suveyd ibn Əmr əl-Xatəmi döyüşdə ağır şəkildə yaralandı. Huşsuz vəziyyətdə yerdə qaldı, düşmən onun öldüyünü zənn edirdi. Özünə gəlib zalım qüvvələrin Hüseynin öldürülməsinə sevindiyini eşidib ayağa qalxdı və o da öldürülənə qədər vuruşdu.
  36. Seyf ibn Hars əl Cabiri və Malik, Hüseynə qoşulan və öldürülən Kufədən olan iki əmoğlu.
  37. Seyf ibn əl-Haris əl-Həmdani
  38. Şəbib ibn Abdullah ən-Nəhşəli, Harsiyei Cabiri Hamdaninin azad edilmiş qulu.
  39. Şövzəb Mövla Şakir
  40. Dərğama ibn Malik ət-Təqlibi, Müslüm ibn Əqilin Kufədəki fədaisi, Müslümün ölümündən sonra Hüseynə qoşulan və onunla birlikdə öldürülən.
  41. Aiz ibn Məcmə əl Aazi, Hur ibn Yezideyi Riyahi ilə birlikdə Hüseynə qoşulan altı nəfərdən biri.
  42. Əbis ibn Əbu Şəbib əş-Şakiri, Kufədə Müslim ibn Əqilə kömək etdi və Kərbəlada öldürüldü.
  43. Əmir ibn Müslim, Bədi Bəsridən olan Hüseynin atası Əlinin Bəsrədəki fədailəri olan azad edilmiş qulu Səlimlə birlikdə Hüseynə qoşuldu və hər ikisi öldürüldü.
  44. Ənmariye Xaşami qəbiləsindən olan Abdullah ibn Buşr Xaşami İbn Sədlə birlikdə Kufədən çıxdı, lakin Hüseynə qoşuldu və onunla birlikdə öldürüldü.
  45. Abdullah ibn Öməyr Kəlbi, Mədinədən Hüseynə qoşuldu. Xanımı da onu Müqəddəs Xanımlara xidmət etmək üçün müşayiət edirdi. Abdullah öldürüləndə arvadı ərinin cəsədinin yanında oturmuş halda dedi: "Ey Abdullah! Cənnətə daxil oldun, məni də özünlə apar". Xeyirxah Xanım mərsiyələrini bitirməmişdi ki, Şimr ibn Zilcövşənin qulamı onun başına balta ilə zərbə endirdi və o, öldürüldü.
  46. Əbdülrəhman və Abdullah, Oravah ibn Harraq al Ğəffarinin oğulları. İki qardaş Kufə əyanları, babaları Hərraq isə Hüseynin atası Əlinin səhabələrindən idi. Hüseynə qoşulub öldürüldülər.
  47. Abdullah ibn Yəqtar
  48. Abdi Qais Bəsriye Əbdi
  49. Abdullah ibn Zeydiye Əbdi
  50. Əbdüləla ibn Yezid əl Kəlbi əl Aləmi
  51. Əbdürrəhman ibn Əbdrəbb əl-Ənsari əl-Xəzrəci
  52. Əbdürrəhman ibn Abdullah əl-Ərhəbi
  53. Əbdülrəhman ibn Məsud ət Taimi
  54. Əmr ibn Cünadə əl-Ənsari
  55. Ömər ibn Zəbiah əz Zəbii, İbn Sədlə birlikdə Kufədən çıxdı, lakin sonra Hüseynə qoşuldu və öldürüldü.
  56. Əmr ibn Xalid əs-Səydavi
  57. Əmr ibn Abdullah əl-Cündui, Həmdan qəbiləsindən.
  58. Əmr ibn Qurra əl Ənsari
  59. Amru ibn Həb Əbu Təmamə əl Saidi
  60. Haris ibn Amru ibn Şakir
  61. Qərib ibn Abdullah, Hüseynin azad edilmiş cariyəsinin oğlu. Bu xanım Hüseyn tərəfindən azad edildikdən sonra bir bəylə evləndi və oğlu Qəribi gətirdi və Hüseynə təqdim etdi və Hüseynin himayəsində böyüdü.
  62. Qasim ibn Həbib əl-Əzdi
  63. Qasit ibn Züheyr ət-Təqlibi, Kurdus ibn Zuheyr ət-Təqlibi və Müqsit ibn Züheyr ət-Təqlibi, Züheyr əl Təğlabinin oğulları.
  64. Qənab ən Nəmri
  65. Qeys ibn Musahir əs-Səidavi
  66. Kənnah ət Tağlabi
  67. Hüseynin yaşlı səhabələrindən olan Ziad ibn Ömər Cəhninin oğlu Məcmə ul Cəhni.
  68. Ziyad ibn Ömər Cəhninin oğlu Məcmə ul Cəhni, Hüseynin yaşlı səhabələrindən.
  69. Müslim ibn Kəsir əl-Əzdi
  70. Məsud ibn Həccac Təimi və oğlu Əbdürrəhman ibn Məsud.
  71. Müncih ibn Səhm, Hüseynin qardaşı Həsənin azad edilmiş qulu.
  72. Mauq ibn Səmamə Əsədi Səidavi Əbu Musa
  73. Nəsr ibn Naizar, Hüseynin atası Əlinin azad edilmiş qulu. Onu Fars padşahı Məhəmmədə təqdim etdi və Məhəmməd onu azad edən Hüseynin atası Əliyə təqdim etdi. Kərbəlaya gəldi və öldürüldü.
  74. Türk Vazeh, Harsi Məşacinin azad edilmiş türk qulu. Kərbəlaya gəlib özünü Hüseynə təqdim etdi və öldürüldü.
  75. Yezid ibn Ziyad ibn Mühasir
  76. Yezid İbn Məğful Cafi, Hüseynin atası Əlinin fədaisi.
  77. Səd ibn Əl-Hurr
  78. Ədhəm ibn Öməyyə əl-Abdi
  79. Əsləm Türki, Hüseynin satın aldığı və azad etdiyi qul.
  80. Ummu Vahab, Abdullah ibn Ömər Əbu Vəhhab əl Kəlbinin xanımı.
  81. Yezid ibn Subeyt əl-Əbdi əl-Bəsri
  82. Amr ibn Qaraza
  83. Malik ibn Abdullah əl-Həmdani
  84. Süleyman ibn Kəsir
  85. Səlim ibn Əmr ibn Abdullah
  86. Səd ibn Hənzələ ət-Təmimi
  87. Əbu Sümamə əs-Səidi, Kufə zadəganı Əli ibn Əbi Talib və Hüseyn ibn Əlinin səhabəsi.
  88. Əmir ibn Müslim əl-Abdi, ilk basqında öldü.
  89. Amr ibn Dubaya
  90. Haris ibn Nəbhan

Həmçinin bax

redaktə
  1. Aşura
  2. Tasua

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ "Battle of Karbalāʾ". britannica.com. 21 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 November 2015.
  2. ↑ John L. Esposito. The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. 2004. 120–. ISBN 978-0-19-512559-7.
  3. ↑ 1 2 3 Ahmed, A.K. The Hidden Truth About Karbala. Qum: Ansariyan Publications. 2007. 246, 250. ISBN 978-964-438-921-4. October 4, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 24, 2013.
  4. ↑ Sheikh, Al-Mufeed. Kitab al-Irshad. Translated by IKA Howard. Ansariyan Publications. səh. 250.
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Rizvi, Sayyid Muhammad; A.Rizvi, S. Saeed; al-Mufid, Shaykh; Mutahhari, A.Murtada. IMÃM ḤUSAYN - The Saviour of Islam 》 The Martyrs of Karbala - a content by S.Saeed Akhtar Rizvi (Second). Toronto: Al Ma'ãrif Publications. 2020. 41–51. ISBN 9780920675335. 2023-07-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-01.
  6. ↑ Al-Tabari, 1990. səh. vol.XIX pp. 178–179
  7. ↑ Mirza, Ghulam Abbas. Life of Husain // At-Tabari. səh. 164.
  8. ↑ "People in Karbala". al-imam.net. 2015-09-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-17.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Kərbəla_döyüşündə_Hüseynin_ordusunda_həlak_olanların_siyahısı&oldid=7188218"