Kamal Ələkbərov
Kamal Camal oğlu Ələkbərov (20 mart 1928, Füzuli, Azərbaycan SSR, SSRİ – 21 may 2009, Bakı, Azərbaycan) — Azərbaycanlı rəssam, heykəltaraş, Azərbaycan SSR əməkdar rəssamı (1982), Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı (2002).
| Kamal Ələkbərov | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Füzuli, Azərbaycan SSR, Zaqafqaziya SFSR, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (81 yaşında) |
| Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
| Vətəndaşlığı |
 SSRİ Azərbaycan |
| Uşağı |
|
| Fəaliyyəti | "Cəfər Cabbarlı" heykəli |
| Təhsili |
Bakı Rəssamlıq Məktəbi (1948) V.İ. Surikov adına Moskva Rəssamlıq İnstitutu (1954) |
| Janr | portret |
| Mükafatları |
  |
Həyatı və yaradıcılığı
redaktəKamal Ələkbərov 1928-ci il martın 20-də Azərbaycan SSR Füzuli şəhərində anadan olmuşdur. Ələkbərov ailəsi yoxsulluqda yaşayırdı.Ən nüfuzlu universitetin ən məşhur ustalarından öyrənmək üçün gecələr Kamal vaqonları boşaltmaqla çörək pulu qazanırdı. 1948-ci ildə Ələkbərov Azərbaycan Rəssamlıq Məktəbini bitirmişdir. Burada Ələkbərova SSRİ xalq rəssamı Pinxos Sabsay dərs deyirdi. 1948-ci ildən 1954-cü ilə qədər Vasili Surikov adına Moskva Dövlət Rəssamlıq İnstitutunda təhsil almışdır.[1]
1953-cü ildən Kamal Ələkbərov sərgilərdə iştirak edirdi.[2] Onun yaratdığı heykəltaraşlıq portretləri arasında "Neftçi" (gips, 1954), XII əsrin memarı Əcəmi Naxçıvani portreti (gips, 1955, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi; mərmər, 1958-59), "Qız" (mərmər, 1956, Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi) "Partizan M. Seyidov" (bürünc, 1960), "Xanım" (ağac, 1961), "Balıqçılıq mahnı" (gips, 1962) və s. Həmçinin Ələkbərovun yaratdığı heykəltaraşlıq portretləri arasında Füzuli şəhərində Sosialist Əməyi Qəhrəmanı Bəsti Bağırovaya, Şamama Həsənovaya həsr olunmuş abidələr, Mərəzə şəhərində XX əsrin görkəmli maarifçi Aleksey Çernyayevskiya, Cəfər Cabbarlıya, yazıçı İlyas Əfəndiyeva, Azərbaycan Respublikasının Xalq Artistlərina Mirzəağa Əliyev, İsmayıl Dağıstanlı, Arif Məlikov və xalq rəssami Lətif Kərimova həsr olunmuş abidələri yaradıb.
Kamal Ələkbərov monumental heykəllərin də müəllifidir. Monumental heykəllərin biri 1976-cı ildə Azərbaycan memarı Əcəmi Naxçıvaninin 850 illiyi ilə münasibətilə düzəltdiyi heykəldi.[3] Müəllif 1976-cı ildə o zamankı «Ədəbiyyat və incəsənət» qəzetinə müsahibəsində öz qəhrəmanı ilə bağlı fikirlərini belə bölüşmüşdü:
|
Deyirlər ki, bəzən sənətkarların şəxsiyyəti ilə əsərləri arasında fərq olur. Mən bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. İnana bilmirəm ki, gözəl, parlaq əsər yaradan sənətkar cılız ürəyin, natamam xarakterin sahibi olsun. Özü də Əcəmi Naxçıvani kimi dahi bir memar! | 
|
Yasamal rayonun parkın ərazisində Azərbaycan SSR Xalq Komissarları Sovetinin sədri Qəzənfər Musabəyova, quraşdırılmış abidəsi, Kamal Ələkbərovun əsəridir. 2008-ci ildə abidə söküldü və onun yerinə parkın əsaslı yenidənqurmadan sonra dövlət bayraqları qoyuldu.[4]
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin 30 may 2002-ci il tarixli fərmanı ilə Kamal Ələkbərov Azərbaycan Xalq Rəssamı adına layiq görülmüşdür.[5]
Prezident İlham Əliyevin 23 dekabr 2004-cü il tarixli fərmanına əsasən, Kamal Ələkbərov fərdi prezident təqaüdçüsü oldu.[6]
2009-cu il mayın 21-də 81 yaşında vəfat etmişdir.
Ədəbiyyat
redaktə- Mirməmməd G. Abidələrdə davam edən ömür. Mədəniyyət qazeti. 2010-cu il
- Алекперов Камал Джамал оглы. — Москва: Искусство, 1970
- Микеладзе Г. Сотворивший вечную память достойным. 2013
İstinadlar
redaktə- ↑ "Микеладзе Г. Сотворивший вечную память достойным. 2013". 2021-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.
- ↑ [Алекперов Камал Джамал оглы. — Москва: Искусство, 1970]
- ↑ "Abidələrdə davam edən ömür. Mədəniyyət qazeti". 2020-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.
- ↑ Бюст Мусабекова в сквере в Ясамальском районе заменен национальным флагом[ölü keçid]
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanı". 2021-07-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdlərinin verilməsi haqqında". 2020-04-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-11-13.