Kamandar Şərifov

Kamandar Kazım oğlu Şərifov — Azərbaycan alimi, tekstoloq, filologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun ərəb əlyazmalarının tədqiqatı şöbəsinin müdiri.

Kamandar Şərifov
Doğum tarixi	20 yanvar 1940
Doğum yeri	Qərbi Azərbaycan, Ləmbəli
Elmi dərəcəsi	filologiya elmləri doktoru
Elmi adı	professor

Həyatı

Kamandar Şərifov 20 yanvar 1940-cı il Qərbi Azərbaycanın Ləmbəli kəndində anadan olmuşdur. 1959-cu il Ləmbəli 2 saylı orta məktəbini bitirmişdir. 1959-1962-ci illər Ordu sıralarında hərbi xidmətdə olmuşdur.

1963-1968-ci illər Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) Şərqşünaslıq fakültəsində təhsil almışdır. 1966-1967-ci illər Misir Ərəb Respublikasının Qahirə Universitetinin filologiya fakültəsində təhsil almışdır. 1968-1970-ci illər Misir Ərəb Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1971-1972-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1973-1977-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda elmi katib vəzifəsində çalışmışdır. 1977-1981-ci illər İraq Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1981-1986-cı illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunda kiçik elmi işçi vəzifəsində işləmişdir. 1984-cü il“Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə və onun ədəbi-mətnşünaslıq fəaliyyəti” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir. 1986-2012-ci illər Bakı Dövlət Universiteti Şərqşünaslıq fakültəsində “Mətnşünaslıq” fənnindən dərs demişdir.

1986-1987-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Əlyazmalar İnstitutunda “Ərəb əlyazmaları” şöbəsinin müdiri vəzifəsində işləmişdir. 1987-1990-cı illər Yəmən Demokrativ Respublikasında uzunmüddətli ezamiyyətdə olmuşdur. 1990-1991-ci illər Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunda böyük elmi işçi vəzifəsində işləmişdir.

1992-ci ildən indiyədək Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu “Ərəbdilli əlyazmaların təddiqi” şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışır.

Əsərləri

Yazdığı, tərtib və tərcümə etdiyi kitablar

• Каталог арабских рукописей. Iт. Bakı, “Elm”, 1984, 24,8 ç.v. (ответственный за выпуск Р.М.Алиев. Авторы Алиев А.Г., Шарифов К.К., Абдуллаев Т.А., Агаева Н.А., Алиев В.С., Манафов Т.М., Примова М.А, Халилова Н.З.).
• Абд ал-Гани Нухави Халисакарызаде и его литературно-текстологическая деятельность. – Автореф. дисс. к.филол.наук. Баку, 1984, 23с.
• Mir Möhsün Nəvvab. 1905-1906-cı illərdə erməni-müsəlman davası”. Bakı, “Azərnəşr”, 1993, 7,8 ç.v. (Nəşrə hazırlayanlar K.K.Şərifli və A.Ramazanzadə).
• Azərbaycan mətnşünaslığının təşəkkülü və inkişafı. Bakı, “Örnək”, 1996, 8 ç.v.
• İsa. Mehri və Vəfa. Bakı, “Örnək”, 2000. 4 ç.v.
• Каталог арабских рукописей. IIт. Баку, «Элм», 2000, 22,75 ç.v. (составитель и редактор, К.К.Шарифов; авторы: К.К.Шарифов, Н.Агаева, Т.Абдуллаев, М.Примова, С.Байрамов, М.Пайызов, Х.Савыхова).
• Mətnşünaslıq. Bakı, “Tural-Ə Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi”, 2001, 15,7 ç.v.
• İsa. Mehri və Vəfa (Ədəbiyyatımızın və dilimizin nadir abidəsi). Bakı, “İrşad”, 2001, 15,7 ç.v. (həmmüəllif A.K.Şərifli).
• Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. Bakı, “Nurlan”, 2002. 11 ç.v.
• Nəsirəddin Tusi. Ədəbul-mutəəllimin (tərcümə). Bakı, “Nurlan”, 2002, 11 ç.v.
• Mətnşünaslığın əsasları. Bakı, “Nurlan”, 2003, 19,25 ç.v.
• Azərbaycan mətnşünaslığı. Filol. e.doktorunun avtoreferatı. Bakı, 2006, 44s.
• Alim, pedaqoq və kitabşünas. Bakı, “Nurlan” 2007, 16 ç.v.
• Каталог арабских рукописей. IIIт. Баку, «Нурлан» 2007. 20 ç.v. (автор, составитель и редактор: К.К.Шарифов. Сооавторы: Н.А.Агаева, Н.З.Халилова, М.А.Примова, В.С.Алиев).
• “Mətnşünaslığın nəzəri əsasları” fənninin proqramı. – Bakı Dövlət universiteti magistr hazırlığı üçün proqramlar. Bakı, 2007, səh.32-36.
• Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. Qazıxana dəftəri. Bakı, “Nurlan”, 2008, 9,8 ç.v.
• Каталог арабских рукописей. Iт. (təkrar nəşr) Баку, «Нурлан» 2008, 24,9 ç.v. (Редактор, составитель: М.М.Адилов. Авторы: А.Г.Алиев, К.К.Шарифов, Т.А.Абдул¬лаев, Н.А.Агаева, В.С.Манафов, М.А.Примова, Н.З.Халилова).
• Azərbaycan əlyazma kitabı və kitabxanaları. Bakı: "Nurlan" NPM, 2009, 190 s.
• Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə kitabxanasının kataloqu. Ic. Bakı, 2009, 35 ç.v.
• Əski çap kitablarının kataloqu. Ərəbdilli kitablar. IIIc. Bakı, 2010, 26 ç.v.
• Mətnşünaslığın nəzəri əsasları. Bakı, “Nurlan” 2011, 12,5 ç.v.

Elmi, ədəbi, kütləvi-publisistik məqalələri

• Əbdülqəni Nuxəvinin kolleksiyasında olan əlyazmaları haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) IVc. Bakı, “Elm”, 1976, s.129-139
• XIX əsrin mətnşünas alimi Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. – “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) Vc. Bakı, “Elm”, 1979, s.66-73
• Əbdülqəni Nuxəvinin mətnşünaslıq metod və prinsipləri. – AMEA Xəbərlər”i. Ədəb., dil və inc.seriyası №1. Bakı, “Elm”, 1983, s.3-8
• Mənəvi sərvət xəzinəmiz zənginləşir. - “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzeti, 25 fevral 1983, 0,9 m.v.
• Qiymətli əlyazması.-“Kommunist” qəz., 21 avqust 1983. 0,3 m.v.
• Şairin yeni əlyazması.-“Kommunist” qəz., 10 aprel 1983, 0,3 m.v.
• İncilər qürbətdə şadiman olmaz. - “Azərb.gəncləri” qəz., 26 may 1983, 0,2 m.v.
• Maarifçi alim Əbdülqəni Nuxəvi və onun “Farsi təkəllüm risaləsi” əsəri haqqında “Azərb.məktəbi” jurnalı, №10, Bakı 1983, s.58-62.
• Aleksandr Düma “Kitabi-Dədə Qorqud”u aparmadı. - “Kitablar aləmində” jur., №4, Bakı 1983, s.53-54.
• XIX əsrin ədəbiyyatşünas alimi Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. - Gənc alimlərin IV res. Konfrans məruzələrinin tezisi. Bakı, 1984, 0,1 m.v.
• Dəyərli töhfə. - “Kommunist Tadjikstana” qəz. (rus dilində), 0,2 m.v.
• Qiymətli hədiyyə. - “Bakı” qəz., 24 sentyabr 1985, 0,2 m.v.
• Mətnşünaslıq. - “Elm və həyat” jur., №11. bakı, 1985, 0,5 m.v.
• Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadənin kitabxanası haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (m-əqalələr toplusu) VIIc. Bakı, “Elm”, 1985, s.82-85.
• Əbdülqəni Nuxəvinin pedaqoji fəaliyyəti (rus dilində). - “Yaxın və Orta Şərq xalqları dilinin və ədəbiyyatının tədris nəzəriyyəsinin və metodunun aktual məsələləri” mövzusunda Res. El-mi-metodik konfransının materialları. Bakı, “ADU” nun nəşriyyatı”, 1986, s.18-19.
• Ulu nəvənin ulu nənəsi. - “Azərbaycan qadını” jur., №9, Bakı 1986, s.18-19.
• Ötən əsrlərin yadigarları. - “Bakı” qəz., 1 avqust 1986, 0,2 m.v.
• Ulu nənənin ulu nəvəsi. - “Elm” qəz., 14 may 1986, 0,8 m.v.
• Ulu nəvənin ulu nənəsi. - “Elm” qəz., 20 avqust 1986, 0,6 m.v.
• Tərcümə abidəsi (rus dilində). - “Molodej Azerbaydjana” qəz., 4 oktyabr 1986. 0,3 m.v.
• Tərcümə abidəsi. - “Kommunist” qəz.. 23 mart 1986. 0,2 m.v.
• İsa. Mehri və Vəfa. (Poemadan bir parça). - “Ədəb və inc.” qəzeti, 22 avqust 1986. 0,3 m.v.
• Elm tarixinin bu günü və sabahı. - “Bakı” qəz., 6 may 1987. 0,3 m.v.
• Tərcümə. - “Elm və həyat” jur., №2, 1987. s.16-17.
• Yusif Muskuri Şirvani və onun bir əsəri haqqında. - “Əlyazmalar xəzinəsində” (məqalələr toplusu) VIIIc., Bakı, “Elm” 1987. s.76-78.
• Orta əsr mətnşünaslığında şərti işarələr sistemi (rus dilində). - Böyük Okt.Sos.İnqilabının 70 illiyinə həsr olunmuş klassik mətn və transkripsiya məsələləri elmi-nəzəri konfransının məruzə-lərinin tezisləri. Bakı, “Elm”, 1987. s.42-44
• Run yazıları Orta əsr mətnşünaslığında. - Azərbaycan filologiya məsələləri” (məqalələr toplu-su) III buraxılış. Bakı, “Elm” 1991. s.176-181.
• Xətib Təbrizinin mətnşünaslıq fəaliyyəti. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti problemləri üzrə II res. kon. edilmiş məruzələrin tezisləri. Bakı, “Örnək” 1991. s.29-31
• Orta əsr Şərq əlyazmalarında izahedici işarələr (rus dilində). - “Şərq: xalqların keçmişi və gə-ləcəyi” mövzusunda Şərqşünasların IV ümumit.konf.məruzə və məlumatlarının tezisləri. IIc. Moskva, “Nauka” 1991. s.213-214
• Kilsə və milli ədavət. - “Aypara” qəz., 25 dekabr 1991. 1 m.v.
• Mənəvi irsimizin faciəsi. - “Vətən səsi” qəz., 7 mart 1991. 1 m.v.
• Mir Möhsün Nəvvab. 1906-cı il iyul ayında Şuşa şəhərində baş vermiş erməni-müsəlman davası”. - “Vətən səsi” qəz., 28 avqust 1991. 0,5 m.v.
• Mir Möhsün Nəvvab. 1906-cı il iyul ayında Şuşa şəhərində baş vermiş erməni-müsəlman davası”. - “Vətən səsi” qəz., 5 sentyabr 1991. 0,5 m.v.
• Əhmədiyyə kitabxanası. - “Yaxın və uzaq keçmişimiz və əlyazmalarımız” mövzusunda respublika konfransının tezisləri. Bakı, “Örnək”, 1993. s.64-66.
• Lalayevin Bakı şəhərində törətdiyi əhvalat. - “Vətən səsi” qəz., 8 oktyabr 1993. 0,3 m.v.
• Qarətdən xilas edilmiş əlyazması. - “Vətən səsi” qəz., 6 may 1993. 0,4 m.v.
• Həmədandan keçən inci. - “Mədəniyyət” qəz., 5 fevral 1993. 0,3 m.v.
• Mir Möhsün Nəvvab. Malıbəyli əhvalatı. - “Qarabağ” qəz., 2 sentyabr 1993. 0,2 m.v.
• Mir Möhsün Nəvvabın erməni tayfasına nəsihətləri. - “Vətən səsi” qəz., 24 sentyabr 1993. 0,2 m.v.
• Əhmədiyyə kitabxanası. - “Zaman” qəz., 11 avqust 1993. 0,9 m.v.
• Qanlı-qadalı illərin dəyərli abidəsi. - M.M.Nəvvab. 1905-1906-cı illərdə erməni-müsəlman davası. Bakı, “Azərnəşr” 1993. s.3-5
• Orta əsr mənbələrində yol verilmiş təhriflər və onları doğuran səbəblər. - “İslam araşdırmaları” (məqalələr toplusu). IV buraxılış. Bakı, “İrşad”, 1994. s.78-87.
• Mirzə Kazımbəyin mətnşünaslıq fəaliyyəti”. - “İslam araşdırmaları” (məqalələr toplusu). VI buraxılış. Bakı, “İrşad”, 1995. s.63-76.
• Klassiklərin icazəsi haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problem-ləri” mövzusunda IV res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1995. s.79-83.
• Orta əsr Azərbaycan mətnşünaslığı haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda IV res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1995. s.116-121.
• Mətnşünaslığın ilkin qaynaqları. - “Elmi əsərlər” bülleteni (II hissə). Bakı, “Təbib nəşriyyatı”, 1996. s.146-149.
• Orta əsr Azərbaycan əlyazma kitabı və kitabxanaları. - “Elmi əsərlər” bülleteni (II hissə). Bakı, “Təbib nəşriyyatı”, 1996. s.149-155.
• Firdovsinin adından yazılmış həcv haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda V res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1998. s.64-66.
• Xalqımızın deportasiyasında kilsənin rolu. - “Deportasiya” (məqalələr toplusu). Bakı, “Azər-baycan Ensiklopediyası Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi”, 1998. s.171-174.
• Mahmud Şirvani. - “Tarix, filologiya və ilahiyyat məsələləri (Mərizə və məqalələr toplusu). “Örnək”. Bakı, 1999. s.20-25.
• “Kitabi-Dədə Qorqud”un tarixi kökləri haqqında. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda VI res.elmi-nəzəri kon. Materialları. Bakı, “Örnək” 1999. s.30-32.
• İmam Əli “Divan”ınını orta əsr tərcüməsi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti ta-rixi problemləri” mövzusunda VI res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 1999. s.101-103.
• “İsaqoci” və onun şərhləri. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problem-ləri” mövzusunda VII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Örnək” 2000. s.114-120.
• Ibn əl-Vərdi. - “Şərqin aktual problemləri: tarix və müasirlik” mövzusunda akademik Ziya Bünyadovun xatirəsinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfransın materialları. Bakı, “Nurlan” 2001. s.122-125.
• “Mehri və Vəfa” poeması – K.Şərifli, A.Şərifli. Mehri və Vəfa. Bakı, “İrşad”, 2001, s.5-37.
• “Qəsidətül-burdə”nin orta əsr tərcümələri. - “Professor Məmməd Mübariz Əlizadənin anadan olmasının 90 illiyi münasibətilə elmi konfransın materialları. Bakı, 2001. s.206-212
• Ağdaşlı alim. - “Professor Vasim Məmmədəliyevin yubileyinə həsr edilmiş res. elmi konf-ransın materialları”. Bakı, “Bakı Universitetinin nəşriyyatı”, 2002.
• Nəsirəddin Tusi və ədəb ədəbiyyatı. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzusunda VIII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Nurlan” 2002. s.128-133
• Əfqanıstan narixi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri” mövzu-sunda VIII res.elmi-nəzəri kon. materialları. Bakı, “Nurlan” 2002. s.197-201.
• Ədəb ədəbiyyatının dəyərli abidəsi. - Xacə Nəsirəddin Tusi. “Ədəbül-mütəəllimin”. Bakı, “Nurlan”, 2002. s.3-6.
• Ədəbiyyatımızın nadir abidəsi. - “Elm və həyat” jur., №3-4, Bakı, 2002. s.25-26.
• Qürbətdəki yazılı abidələrimiz. - “Elm” qəz., 20 dekabr 2002. 0,4 ç.v.
• Misirdəki yazılı abidələrimiz. - “Ədəbiyyat qəzeti”. 23 may 2003. 0,4 ç.v.
• “əl-Havi əs-sağir” və onun şərhləri. - Şərqşünaslığın aktual problemləri mövzusunda res-publika elmi konfransının materialları. Bakı, BDU-nun nəşriyyatı, 2003. s.39-41.
• Böyük alim və musiqiçi. - Şərqşünaslığın aktual problemləri: Tarix və müasirlik. Akademik Z.M.Bünyadovun 80 illiyinə həsr olunmuş elmi-nəzəri konfransın materialları. Bakı, “Nurlan”, 2003. s.228-231.
• Mətnin atribusiyası. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti problemləri. Bakı, “Nur-lan”, 2004. s.9-14.
• Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. - “Elm və həyat”, Bakı, 2004, №4-5. s.26-28.
• Ədəbi əlaqələrimizin tədqiqi. – “Ədəbiyyat qəzeti”, 16 yanvar 2004.
• Mətnin mənbələrinin tədqiqi. - Xaqani Şirvaninin 880 illiyinə həsr edilmiş – Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri – X respublika elmi-nəzəri konfran-sının materialları. Bakı, “Nurlan”, 2006. s.124-134.
• Mənəvi irsimizin faciəsi: Əlyazmaların məhvi. - “Yom” jurnalı, №1(3) 2006. s.58-63.
• Nəşrin növləri. – “Elmi araşdırmalar” jurnalı. Bakı, “Səda”, 2006, s.31-34.
• Milli mədəniyyətimizin təəssübkeşi. - “Elm” qəz., Bakı 2007. s.7.
• Əbdülqəni Əfəndi Nuxəvi Xalisəqarızadə. - “Yom” jurnalı. Bakı, 2007, №7. s.23-26.
• Tercüme abidelerinde araştırma yöntemleri. - 38.İcanas 10-15.09.2007 Bildiri özetleri kitabı. Ankara 2007. s.1047-1048.
• Əbdülqəni Nuxəvi ilahiyyatçı alim kimi. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri üzrə XI res. elmi kon.materialları. Bakı, “Nurlan” 2008. s.83-94.
• Elm və maarif carçısı. - Orta əsr əlyazması və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri üzrə XI res. elmi kon.materialları. Bakı, “Nurlan” 2008. s.3-38.
• Ərəb dilinin əyani vasitələrlə tədrisi. - “Qeyri-ərəblərə ərəb dilinin tədrisi məsələlərinə müasir baxış” mövzusunda beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, 2008. s.267-271.
• Dəyərli qaynaq. – Əbdülqəni Nuxəvi Xalisəqarızadə. Qazıxana dəftəri. Bakı, “Nurlan”, 2008, s.3-13.
• Metin bilgisinin oluşumu ve gelişmesi. – 38.İcanas 10-15.09.2007 Bildiri özetleri kitabı. An-kara 2009. s.1391-1402.
• İbn əl-Ərəbinin Bakı əlyazmaları. – Aida İmanquliyevanın 70 illik yubileyinə həsr edilmiş “Şərq və Qərb: Ortaq mənəvi dəyərlər, elmi-mədəni əlaqələr” mövzusunda beynəlxalq konfransın materialları. Bakı, “Elm”, 2009. s.101-102.
• Məhəmməd Əmin Şirvani. – Aida İmanquliyevanın 70 illik yubileyinə həsr edilmiş “Şərqşünaslığın aktual problemləri” mövzusunda respublika elmi konfransının materialları. Bakı, “Nurlar”, 2009. s.108-110.
• Ərəb dili və ədəbiyyatının dəyərli nümunələri. – K.K.Şərifli. Ərəbdilli əski çap kitabları. Bakı, “Nurlan”, 2010, s.3-7.
• Ədəbi irsimizin fədaisi. – “Füyuzat” jurnalı. Bakı, 2011, №6 (62), səh.32-34.
• Mahmud Teymur və Səid bəy Nizami.- “Elm” qəzeti, 18 may 2012.
• Məhəmməd Əmin Şirvani. – “Füyuzat jurnalı”. Bakı, 2012, №2 (64), səh.56-59.
• Mahmud Şirvani. – “Füyuzat jurnalı”. Bakı, 2012, №4 (66), səh.36-39.
• Azərbaycanlı ərəb dilçisi. – Akademik Vasim Məmmədəliyevin 70 illik yubileyinə həsr olunmuş “Şərqşünaslığın aktual problemləri” mövzusunda Respublika elmi konfransının materialları”. Bakı, 2012, 14-15 noyabr, səh.19-22.
• Ensiklopedik zəka sahibi – Parlaq zəka sahibi – böyük vətəndaş. Akademik V.Məmmədəliyevin 70 illik yubileyinə həsr edilmiş konfrans materialları. Bakı, 2012, s.305-307.
• Nurməmməd Əfəndi İmamzadə. – “Füyuzat” jurnalı. Bakı, 2012, №5(67), səh.52-55.

Ədəbiyyat

• Paşa Kərimov, "Görkəmli alim, yazılı abidələrin məhsuldar tədqiqatçısı", K.Şərifli, Biblioqrafiya, 2013
• Vasim Məmmədəliyev, "Mənalı ömrün nurlu töhfələri",K.Şərifli, Biblioqrafiya, 2013
• Kamandar Şərifli, Biblioqrafiya, Bakı, 2013

Xarici keçidlər

1. Şərifli Kamandar Kazım oğlu - science.gov.az Arxivləşdirilib 2023-05-30 at the Wayback Machine