Karl Ferdinand Braun (alm. Karl Ferdinand Braun;6 iyun 1850[1][2][…], Fulda, Almaniya ittifaqı[3]20 aprel 1918[3][1][…], Nyu-York, Nyu-York ştatı[3]) – Alman elektrik mühəndisi, ixtiraçı, fizikFizika üzrə Nobel mükafatı laureatı. Braun radio və televiziya texnologiyasının inkişafına əhəmiyyətli dərəcədə töhfə vermişdir: O, 1909-cu ilin Fizika üzrə Nobel mükafatını "Radioteleqrafın inkişafında verdikləri töhfələrinə görə" Qulyelmo Markoni ilə bölüşdü.[4]

Karl Braun
alm. Karl Ferdinand Braun
Doğum tarixi 6 iyun 1850(1850-06-06)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 20 aprel 1918(1918-04-20)[3][1][…] (67 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahəsi fizika
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
  • Prussiya Elmlər Akademiyası[d]
Mükafatları Fizika üzrə Nobel mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiya

redaktə

Braun Almaniyanın Fulda şəhərində anadan olub və Marburq Universitetində təhsil alıb və 1872-ci ildə Berlin Universitetindən doktorluq dərəcəsi alıb. 1874-cü ildə bir təmas nöqtəsi yarımkeçiricinin dəyişən cərəyanı yaratdığını kəşf etdi.[5] 1895-ci ildə Fizika İnstitutunun direktoru və Strasburq Universitetində fizika professoru oldu.

1897-ci ildə ilk elektron-şüa borusu və elektron-şüa borusu osiloskopunu qurdu.[6] Radionun inkişafı dövründə radioteleqrafiya üzərində işləmişdir. 1897-ci ildə Braun radio qabaqcılları sırasına qatıldı.[7] Braun teleqrafiya mövzularında çoxlu elmi məqalə yazmışdı və "Electrician" və digər elmi jurnallara verdiyi çoxlu töhfələr sayəsində tanınmışdı.[8] 1899-cu ildə Siqnalların səthlərə simsiz elektro ötürülməsi patentinə müraciət etdi.[9]

Braun 1905-ci ildə fazalı antena qəfəsini ixtira etdi. Nobel mükafatı mühazirəsində istiqamətlənmiş siqnalı ötürmək üçün üç antenanı necə diqqətlə düzəltdiyini izah etdi.[10] Bu ixtira radar, ağıllı antenalar və MIMO-nun inkişafına yol açdı.

1909-cu ildə "Radioteleqrafın inkişafında verdikləri töhfələrinə görə" Qulyelmo Markoni ilə birlikdə Fizika üzrə Nobel mükafatını qazandı.

Braun Birinci Dünya Müharibəsinin əvvəlində Marconi Korporasiyasının Seyvill, Nyu-Yorkda teleqrafiya stansiyasına qarşı patent iddiası ilə əlaqədar bir məhkəmədə müdafiədə şahidi olmaq üçün (ABŞ müharibəyə başlamazdan əvvəl) ABŞ-yə getdi. ABŞ müharibəyə daxil olduqdan sonra Braun nəzarət altına alındı, lakin Bruklin və Nyu-York arasında sərbəst hərəkət edə bilirdi. Braun 1918-ci ildə müharibə bitmədən əvvəl Bruklindəki evində vəfat etdi.[11][12]

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Ferdinand Braun // Ferdinand Braun (ing.).
  2. 1 2 Ferdinand Braun // Marburger Professorenkatalog. 2016.
  3. 1 2 3 4 5 6 Браун Карл Фердинанд // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  4. "The Nobel Prize in Physics 1909". Nobel Foundation. 22 August 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 October 2008.
  5. Braun, F., "Ueber die Stromleitung durch Schwefelmetalle" [On current conduction through metal sulfides], Annalen der Physik und Chemie (alman), 153 (4), 1874: 556–563, Bibcode:1875AnP...229..556B, doi:10.1002/andp.18752291207, 2022-07-13 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2021-01-16
  6. Ferdinand Braun (1897) "Ueber ein Verfahren zur Demonstration und zum Studium des zeitlichen Verlaufs variabler Ströme" (On a process for the display and study of the course in time of variable currents), Annalen der Physik und Chemie, 3rd series, 60 : 552–559.
  7. Patent DRP 111788. 1989.
  8. The Wireless Age, Volume 5. Page 709 – 713 Arxivləşdirilib 2022-03-29 at the Wayback Machine.
  9. The Electrical engineer, Volume 23. Page 159 Arxivləşdirilib 2022-03-29 at the Wayback Machine
  10. "Karl Ferdinand Braun – Nobel Lecture: Electrical Oscillations and Wireless Telegraphy" Arxivləşdirilib 2017-12-01 at the Wayback Machine p. 239. Nobelprize.org. Nobel Media AB 2013. Web. 28 September 2013.
  11. "Arxivlənmiş surət" (PDF). 2021-12-24 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-01-17.
  12. "Arxivlənmiş surət". 2022-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-01-17.

Xarici keçidlər

redaktə