Karteziyan koordinat sistemi

$\mathbb {R} \times \mathbb {R}$ Karteziyan hasilindəki

• hər sıralı cütlüyün Evklid müstəvisindəki bir nöqtəyə və
• birinci dərəcədən iki dəyişənli hər bir polinomun müstəvidəki bir düz xəttə, birəbir uyğunlaşdırılması ilə yaradılan cəbri həndəsi qurulaşa Karteziyan koordinat sistemi və ya Dik oxlar sistemi adı verilir. Evklid həndəsəsinin bir modelidir. Koordinat oxları x və y-dir, bunlar 0 da kəsişir .

Karteziyan koordinat sistemində 4 nöqtənin yeri

y-oxu - (ing. y-axis, ru. ось y) – ikiölçülü və üçölçülü torun, diaqramın, yaxud qrafikin şaquli koordinat oxu

z-oxu - (ing. z-axis, ru. ось z)– üçölçülü koordinat sistemində, adətən, dərinliyi göstərən ox. x-oxu- ikiölçülü və ikiölçülü diaqramın, yaxud qrafikin üfüqi koordinat oxu

x-y-z koordinat sistemi - (ing.x-y-z coordinate system) – üçüncü z oxunun üfüqi x və şaquli y oxuna perpendikulyar olduğu Dekart koordinat sistemi. x-y-z koordinat sistemindən kompüter qrafikasında həcmli, yəni uzunluğu, eni və dərinliyi olan modellər yaratmaq, eləcə də modelləri üçölçülü fəzada hərəkət etdirmək üçün istifadə olunur.

Koordinat oxları müstəvini 1., 2., 3. və 4. rüb olaraq adlandırılan dörd hissəyə bölür. Bu rüblərdə koordinatların işarəsi aşağıda göstərilən cədvəldəki kimidir.

Rüblər	Absisin işarəsi	Ordinatın işarəsi
I	+	+
II	-	+
III	-	-
IV	+	-

Ədəbiyyat

• İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.