Məhəmmədsalah хan

Muğanlı Məhəmmədsalah xan və ya Qalaqayınlı Məhəmmədsalah xan (fars. محمداصالح خان‎; d. 1756, Qalaqayın, Muğan mahalı, Cavad xanlığıö. 1795, Qalaqayın, Muğan mahalı, Cavad xanlığı) — Şahsevən elinə mənsub olan xan, sərkərdə.

Məhəmmədsalah хan
Məhəmmədsalah хan Həsən xan oğlu Şahsevən
Məhəmmədsalah хan
Məhəmmədsalah хan
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Qalaqayın, Cavad xanlığı
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Qalaqayın, Cavad xanlığı
Dəfn yeri Qalaqayın
Atası Həsən xan Muğanlı
Anası Xeyrənisə xanım
Uşaqları Xeyrənisə, Pəricahan
Dini Şiə (İslam)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

Məhəmmədsalah xan tarix kitablarında Qalaqayınlı Məhəmmədsalah xan kimi tanınır. Cavad xanlığının hakimi Həsən xan Muğanlının oğludur.

Fəaliyyəti redaktə

O dövrdə xanlıqlar diplomatik nikahdan istifadə edirdlər. O, öz qızları Xeyrənisəni Lənkəran xanı Mir Həsən xana, Pəricahan xanımı isə Şirvan xanı Mustafa xana ərə vermişdir. Xeyrənisənin Mir Abdulla bəy, Cavad bəy və Xanlar bəy adlı oğlanları, Nisə xanım və Zəhra xanım adlı qızları olmuşdur.[1]

Pəricahan xanım 1789-cu ildə ərə getmişdir. 1795-ci ildə vəfat edib, Qurd kəndində (Qarayazı) dəfn edilib . Teymuraz bəy (1794–1842) adlı oğlu olmuşdur, Qurd kəndində (Qarayazı) dəfn edilib.[2] 1820-ci ilə qədər Qəbristan mahalı ona məxsus olmuşdur.[3] Teymuraz bəy də 1829-cu ildə İsmayıl bəyin qızı Hacıxanım xanım (vəfatı 1847-ci il, Qarayazıda dəfn edilib) ilə, 1833-cü ildə isə Ağarazi bəyin qızı Dürrətünisa xanım (vəfatı 1852-ci il, Qarayazıda dəfn edilib) ilə evlənmişdi.[4]

Mənbə redaktə

  • Mirzə Əhməd Zərgər, Əxbarnamə (Talış Xanlığının tarixindən), Bakı — 2009, Fars dilindən tərcümə edən: Əli Hüseynzadə, 159 səh. Mətn Kirilcə
  • Под ред. А. Д. Берже. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией : [В 12-ти т.] / Арх. гл. упр. наместника Кавк.; Под общ. ред. А. Д. Берже. - Тифлис : Тип. гл. упр. Наместника Кавк., 1866-1904. Т. 5 : [1811-1816] / Под ред. А. Д. Берже. - 1873. - 1170 с. Тифлис: Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией : [В 12-ти т.]. - Тифлис, 1866-1904. 1873.
  • Ənvər Çingizoğlu. Həsən xanın törəmələri. Bakı: "Soy" dərgisi, 2 (22). 2009.
  • Nailə Bayramova. Şamaxı xanlığı (PDF). Bakı: Təhsil. 2009.

İstinadlar redaktə

  1. Əxbarnamə, 2009. səh. 45
  2. Fariz Xəlill — Tarix üzrə fəlsəfə doktoru. "Şirvan xanlarının şəcərəsi" (PDF) (az.). Bakı: Elm və təhsil,. 2019. 2021-08-31 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  3. Nailə Bayramova. Şamaxı xanlığı, 2009. səh. 29
  4. Акты, собранные Кавказской Археографической комиссией, 1873. səh. 1111

Həmçinin bax redaktə