Matiyen
Matiyen, Matiyene, Mantiyen və ya Mantiyene — Güney Azərbaycanın[1][2] qərbində padşahlıq adı idi. Strabon, Ptolemy, Herodot, Polibi və Böyük Plini də daxil olmaqla qədim tarixçilər Medianın şimal-qərbində yerləşən bir bölgəni təyin etmək üçün Mantiane, Martiane, Matiana, Matiani, Matiene, Martuni kimi adları qeyd etmişlər.[3][4]
.jpg)
Etimologiyası redaktə
Matiyen adı, 800 il əvvəl Hurri əhalisini idarə edən Mitanni ilə əlaqəli ola bilər.[5] Matiyen adı, Matiyen xalqının şərqində yerləşən qonşu Matianus gölünə (Urmiya gölü) də tətbiq edildi.
Böyük ehtimalla Matiyen sözünün kökü "Mat" və ya "Mati", Maday və Mitan sözləriylə birgədir.
Tarixi redaktə
Ehtimal ki, Hurro-Urartu dilində danışan Mannalılar, e.ə. VII və VIII əsrlərdə İskit-Kimmerilər tərəfindən tabe edildi. Matiyen, təxminən miladdan əvvəl 609-cu ildə Midiyalılar tərəfindən fəth edildi.
Matiyen, Əhəmənlərin fəthinə qədər Midiya İmperiyasının satrapına çevrildi. Saspirlər və Alaradlar qəbilələri (Urartu qalıqları) ilə birlikdə Əhəmənlər İmperiyasının XVIII satrapyasının bir hissəsi oldu.
İstinadlar redaktə
- ↑ The Cambridge history of Iran, Volume 2 by William Bayne Fisher, Ilya Gershevitch, Ehsan Yar-Shater, Peter Avery, pages 256-257 Arxivləşdirilib 2021-11-28 at the Wayback Machine
- ↑ Archaeology at the north-east Anatolian frontier, I.: an historical geography and a field survey of the Bayburt Province by A. G. Sagona, Claudia Sagona, pages 41-48 Arxivləşdirilib 2022-04-20 at the Wayback Machine
- ↑ History of the Medes Arxivləşdirilib 2011-05-13 at the Wayback Machine
- ↑ Kroll, S. "Places: 884179 (Matiane)". Pleiades. November 28, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 1, 2019.
- ↑ Bromiley, Geoffrey W. International Standard Bible Encyclopedia: E-J. 785.