Monako (fr. Monaco) və ya rəsmi adı ilə Monako knyazlığı[1] (fr. Principauté de Monaco) — Cənubi Avropada şəhər-dövlət. Monako Aralıq dənizi sahilində yerləşən mikrodövlətdir. Monako adı Münhen şəhərinin italyanca deyilmə şəklidir. Ölkə yalnız Fransa ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Monako-Vill, ən böyük rayonu Monte-Karlo, ümumi sahəsi 2.02 kvadrat kilometrdir. Monako dünyada ən kiçik fransızdilli ərazi sayılır.

Monako Knyazlığı

fr. Principauté de Monaco
Monako
Monako gerbi
Gerb
Himni: Hymne monégasque
(azərb. "Monako Himni"‎)
Monako xəritədə yeri
PaytaxtıMonako-Vill
Ən böyük şəhəriMonako-Vill, Monte Karlo, La Konadamin, Fovyey
Rəsmi dilləriFransız
Etnik qrupları
fransızlar -45% ,italiyalılar -20% ,moneqasklar -16 %
Dini
Katolik
İdarəetmə formasıDualistik, konstitusiyalı monarxiya
• Knyaz
II Albert (IV.2005~)
• Dövlət naziri
Mişel ROJE (III.2010~)
Tarixi 
• Yaranması
8 yanvar 1297
Ərazisi
• Ümumi
2.02 km² (236 yer)
Əhalisi
• 2013 təxmini
34 min (210-cu yer)
• 2008 siyahıya alma
31 109
• Sıxlıq
17,000/km2 (44,029.8/kv. mil)
ÜDM (AQP)2011 təxmini
• Ümumi
5 748 million $ (166)
• Adam başına
70 700 $ (6)
ValyutasıAvro (EUR)
Saat qurşağı+1
Yolun hərəkət istiqamətisağ
Telefon kodu+377
ISO 3166 koduMC
İnternet domeni.mc

1911-ci il konstitusiyasına görə

  1. Monte-Karlo — Monakonun şərq və şimal-şərqini əhatə edir, kurort və kazino ərazisi kimi məşhurdur.
  2. Monte-Karlonun 20 otelində dünyanın müxtəlif dillərində danışan qonaqlara rast gəlmək mümkündür. Monako Knyazlığı öz qonaqlarını 7 əsrlik zəngin qəhrəmanlıq hadisələri ilə dolu Qrimaldi ailəsinin tarixi ilə tanış edir. Köhnə şəhər üzərində ucalan knyaz sarayı öz memarlığı və hər gün düz günorta baş verən gözətçi dəyişikliyi ilə məşhudur. Sarayın ətraflarında isə digər görməli yerlər var; qeyri-adi akvariuma malik Okeanoqraf muzeyi, həmişə yaşıl Ekzotik bitkilər bağı, Monte-Karlo kazinosu, Dəniz muzeyi, kino muzeyi, Monako knyazının köhnə avtomobillər kolleksiyası ekspozisiyası və s.
  3. Monte-Karlo incəsənətlə yaşayır. Burada hər il müxtəlif sərgilər, solo və filarmonik konsertlər keçirilir, dünyanın müxtəlif yerlərindən gəlmiş məşhur opera müğənniləri və balet truppaları çıxış edirlər.
  4. Monte-Karlonun Knyaz sarayı çoxəsrlik adət-ənənənin mühafizəkarıdır. Saray 1215-ci ildə Genuya qalasının yerində tikilmişdir. Sarayın qabaq hissəsini tutan, XVI (16-cı) əsr Genuya rəssamlarının əsərlərindən ibarət italyan qalereyası, Lüdovik XV (15-ci) qonaq otağı öz gözəlliyi ilə seçilir. Qışda qara, yayda ağ parad formasına malik karabiner gözətçilərinin növbə dəyişməsi hər gün saat 11:55-də təntənəli surətdə həyata keçiri
  5. Monte-Karloda idman. Monte-Karlo burada keçirilən idman hadisələri ilə də tanınmışdır; məşhur Formula 1 Qran-Pri yarışları, tennis üzrə bütün dünyada məşhur "Open" turniri, at yarışları, yaxta yarışları, müxtəlif yarışlar və çempionatlar. Aktiv istirahət həvəskarları; su xizəyi və motosikl, yelkən qayıqları və vindserfinq ilə də məşğul ola bilərlər. Məşhur Kantri-Klubun tennis kortları və dəniz səviyyəsindən 1890 m hündürlükdə yerləşən qolf meydançası ilin fəslindən asılı olmayaraq hamı üçün açıqdır.
Monakonun seçki substansiyaları

Maraqlı faktlarRedaktə

• Monako dünyanın ən sıx ölkəsidir.Hər 1 km2

15 500 nəfər düşür.

  • 2010-cu ilin sentyabrında Monte Karlodan yola düşən günəş enerjisi ilə çalışan ilk gəmi yer üzünü 587 günə dövr edib. 28 ölkə, 3 okean, 11 dəniz qət edən bu gəmi dünyada günəş enerjisi ilə çalışan ən böyük gəmidir. Gəminin adı MS Turanor PlanetSolar-dır.

Monte Karlonun orkestrinin uzvlerinin sayi esjerlerden coxduRedaktə

  • Monte Karlonun orkestrinin üzvlərinin sayı ordusundakı əsgərlərin sayından çoxdur

Həmçinin baxRedaktə

  1. Монако кнјазлығы // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: МисирПрадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 41.