Monako
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin. |
Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
Monako (fr. Monaco) və ya rəsmi adı ilə Monako knyazlığı[1] (fr. Principauté de Monaco) — Cənubi Avropada şəhər-dövlət. Monako Aralıq dənizi sahilində yerləşən mikrodövlətdir. Monako adı Münhen şəhərinin italyanca deyilmə şəklidir. Ölkə yalnız Fransa ilə həmsərhəddir. Paytaxtı Monako-Vill, ən böyük rayonu Monte-Karlo, ümumi sahəsi 2.02 kvadrat kilometrdir. Monako dünyada ən kiçik fransızdilli ərazi sayılır.
Monako Knyazlığı | |
---|---|
![]() | |
Paytaxtı | Monako-Vill |
Ən böyük şəhəri | Monako-Vill, Monte Karlo, La Konadamin, Fovyey |
Rəsmi dilləri | Fransız |
Etnik qrupları | fransızlar -45% ,italiyalılar -20% ,moneqasklar -16 % |
Dini | Katolik |
İdarəetmə forması | Dualistik, konstitusiyalı monarxiya |
• Knyaz | II Albert (IV.2005~) |
• Dövlət naziri | Mişel ROJE (III.2010~) |
Tarixi | |
• Yaranması | 8 yanvar 1297 |
Ərazisi | |
• Ümumi | 2.02 km² (236 yer) |
Əhalisi | |
• 2013 təxmini | 34 min (210-cu yer) |
• 2008 siyahıya alma | 31 109 |
• Sıxlıq | 17,000/km2 (44,029.8/kv. mil) |
ÜDM (AQP) | 2011 təxmini |
• Ümumi | 5 748 million $ (166) |
• Adam başına | 70 700 $ (6) |
Valyutası | Avro (EUR) |
Saat qurşağı | +1 |
Yolun hərəkət istiqaməti | sağ |
Telefon kodu | +377 |
ISO 3166 kodu | MC |
İnternet domeni | .mc |
1911-ci il konstitusiyasına görə
- Monte-Karlo — Monakonun şərq və şimal-şərqini əhatə edir, kurort və kazino ərazisi kimi məşhurdur.
- Monte-Karlonun 20 otelində dünyanın müxtəlif dillərində danışan qonaqlara rast gəlmək mümkündür. Monako Knyazlığı öz qonaqlarını 7 əsrlik zəngin qəhrəmanlıq hadisələri ilə dolu Qrimaldi ailəsinin tarixi ilə tanış edir. Köhnə şəhər üzərində ucalan knyaz sarayı öz memarlığı və hər gün düz günorta baş verən gözətçi dəyişikliyi ilə məşhudur. Sarayın ətraflarında isə digər görməli yerlər var; qeyri-adi akvariuma malik Okeanoqraf muzeyi, həmişə yaşıl Ekzotik bitkilər bağı, Monte-Karlo kazinosu, Dəniz muzeyi, kino muzeyi, Monako knyazının köhnə avtomobillər kolleksiyası ekspozisiyası və s.
- Monte-Karlo incəsənətlə yaşayır. Burada hər il müxtəlif sərgilər, solo və filarmonik konsertlər keçirilir, dünyanın müxtəlif yerlərindən gəlmiş məşhur opera müğənniləri və balet truppaları çıxış edirlər.
- Monte-Karlonun Knyaz sarayı çoxəsrlik adət-ənənənin mühafizəkarıdır. Saray 1215-ci ildə Genuya qalasının yerində tikilmişdir. Sarayın qabaq hissəsini tutan, XVI (16-cı) əsr Genuya rəssamlarının əsərlərindən ibarət italyan qalereyası, Lüdovik XV (15-ci) qonaq otağı öz gözəlliyi ilə seçilir. Qışda qara, yayda ağ parad formasına malik karabiner gözətçilərinin növbə dəyişməsi hər gün saat 11:55-də təntənəli surətdə həyata keçiri
- Monte-Karloda idman. Monte-Karlo burada keçirilən idman hadisələri ilə də tanınmışdır; məşhur Formula 1 Qran-Pri yarışları, tennis üzrə bütün dünyada məşhur "Open" turniri, at yarışları, yaxta yarışları, müxtəlif yarışlar və çempionatlar. Aktiv istirahət həvəskarları; su xizəyi və motosikl, yelkən qayıqları və vindserfinq ilə də məşğul ola bilərlər. Məşhur Kantri-Klubun tennis kortları və dəniz səviyyəsindən 1890 m hündürlükdə yerləşən qolf meydançası ilin fəslindən asılı olmayaraq hamı üçün açıqdır.
Maraqlı faktlarRedaktə
• Monako dünyanın ən sıx ölkəsidir.Hər 1 km2
15 500 nəfər düşür.
- 2010-cu ilin sentyabrında Monte Karlodan yola düşən günəş enerjisi ilə çalışan ilk gəmi yer üzünü 587 günə dövr edib. 28 ölkə, 3 okean, 11 dəniz qət edən bu gəmi dünyada günəş enerjisi ilə çalışan ən böyük gəmidir. Gəminin adı MS Turanor PlanetSolar-dır.
Monte Karlonun orkestrinin uzvlerinin sayi esjerlerden coxduRedaktə
- Monte Karlonun orkestrinin üzvlərinin sayı ordusundakı əsgərlərin sayından çoxdur
Həmçinin baxRedaktə
- ↑ Монако кнјазлығы // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: Мисир—Прадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 41.