Murmansk
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Murmansk (rus. Мурман ланнҍ) və ya (rus. Мурманск) — Rusiya Federasiyasının şimali-şərqində yerləşən şəhər, Murmansk vilayətinin inzibati mərkəzidir. 1916- 1917-ci illərdə Romanov-na-Murmane adlanıb.
Şəhər | |
Murmansk | |
---|---|
Мурманск | |
![]() | |
68°58′ şm. e. 33°05′ ş. u. | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 4 oktyabr 1916 |
Sahəsi |
|
Mərkəzin hündürlüyü | 50 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Telefon kodu | +7 8152 |
Poçt indeksi | 183000 |
Nəqliyyat kodu | 51 |
Digər | |
citymurmansk.ru | |
![]() |
Murmansk dünyada Şimal Qütb dairəsindən şimalda yerləşən ən böyük şəhərdir. Murmansk Barentsev dənizinin Kola körfəzinin şərq qayalıq sahilində yerləşir. Rusiyanın ən böyük limanlarından biridir. İsti Şimal-Atlantik axını (Qolfsrimin şimal-şərq davamı) hesabına Murmanskın qişda buz bağlamayan limanı Rusiyanın başqa şimal və şimal-qərb limanları arasında əhəmiyyətli dərəcədə seçilir.
II Dünya Müharibəsi zamanı Lend-Liz xətti ilə SSRİ-yə göndərilən yardımın (hərbi-sursat, qida, paltar, tibbi avadanlıq və dərman, texnika və avadanlıq, strateji xammal, neft məhsulları və s.) yariya qədərini məhz Murmansk limanı qəbul etmişdir. Bundan əlavə, Arktik Konvoy vasitəsilə Murmansk limanına Böyük Britaniya, Kanada, Norveç yardım göndərmişlər. Bu konvoyların hərəkəti Britaniya və alman donammalarının gərgin döyüşləri ilə müşahidə edilmişdir. Müharibə illərində yardımların qəbulunun təşkilinə və Almaniya ordusundan müdafiəsinə görə 6 may 1985-ci ildə Murmanska Qəhrəman-şəhər adı verilmişdir.
1 yanvar 2021-ci ildən Bələdiyyə quruluşu səviyyəsində qəhrəman-şəhər Murmansk şəhər dairəsi adını almışdır.
Murmanskın Etimologiyası redaktə
Şəhər tarixi redaktə
Coğrafiyası redaktə
Əhalisi redaktə
Elm, Təhsil, Mədəniyyət, Səhiyyə, İdman, KİV redaktə
Şəhərdə 4 mədəniyyət sarayı, filarmoniya və 5 klub müəssisəsi yerləşir.
Hakimiyyət və Siyasət redaktə
İqtisadiyyatı redaktə
Nəqliyyat redaktə
Tarixi abidələri redaktə
Murmanskda, yaşına baxmayaraq, 30-a yaxın tarixi abidə və memorial lövhə vardır.
Məşhur sakinləri redaktə
Murmanskda anadan olmuşlar:
- Nikita Alekseyev - peşəkar hokkeyçi;
- Vladimir Konstantinov - peşəkar hokkeyçi, 3-qat dünya çempionu, Stenli Kubokunun sahibi;
- Larisa Kruqlova - yüngül atlet, 2004-cü il Afina Olimpiadasının gümüş mükafatçısı;
- İrina Malgina - biatlonçu, Dünya çempionu;
- Zlata Oqneviç - 2013-cü il Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinidə Ukrayna təmsilçısı;
- Sergey Rojkov - biatlonçu, çoxqat dünya, Avropa çempionu;
- Tatyana Pavlovskaya - Opera müğənnisi, Maryinski Teatrının solisti;
- Aleksandr Surikov - Rusiyanın Belarusdakı səfiri, 1996-2004-cü illərdə Altay diyarının qubernatoru.
Müxtəlif illərdə Murmanskda yaşamışlar:
- Natalya Varley -aktrisa;
- Vladimir Kamentsev - SSRİ balıq sənayesi naziri (1979-1986);
- Vladimir Kuzmin - musiqiçi;
- Mixail Puqovkin - kino və teatr aktyoru, SSRİ xalq artisti;
- Villi Tokarev - musiqiçi, bəstəkar, müğənni.
Beynəlxalq əlaqələri redaktə
Murmanskda Finlandiya və Norveçin konsulluqları var. 2014-cü ildən Alanya (Türkiyə) ilə qardaşlaşmış şəhərdir.
Şəkilləri redaktə
Murmansk şəhəri haqqında redaktə
Həmçinin bax redaktə
İstinadlar redaktə
hsnxkmdjxksmsoalwbs