Mxitar bəy və ya Mxitar Sparapet (erm. Մխիթար Սպարապետ; ən tezi 1680[1], Gəncə[1]1727[1], Xınzırək[1]) — erməni hərbi komandiri və Sünik regionunda erməni silahlı üsyanının iştirakçısı. O, Davud bəyin SəfəvilərOsmanlı imperiyası qüvvələri üzərində qələbələrində mühüm rol oynamışdır. Onların əsas qərargahı Sünik şəhərinin inzibati mərkəzi olan Halidzor qalasında idi. Mxitar Davud bəyin baş köməkçisi və 1728-ci ildə ölümündən sonra onun varisi kimi xidmət etmişdir.

Mxitar bəy
erm. Մխիթար Բեկ
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi ən tezi 1680[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1727[1]
Vəfat yeri
Hərbi fəaliyyəti
Rütbəsi Sparapet[1]
Döyüşlər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mxitarın ölümü ilə XVIII əsrdə Sünikdə erməni üsyanı başa çatmışdır. Bununla belə, Sünikdən gələn şifahi ənənələrə görə, Nadir şah Osmanlıları qovub 1735-ci ildə Cənubi Qafqaz üzərində nəzarəti bərpa edənə qədər ermənilərin müqaviməti müxtəlif liderlər altında davam etmişdir.[2][3]

Sparapet günü

redaktə

Sparapet günü (erm. Սպարապետի օր) Ermənistanda hər il 12 sentyabr tarixində Mxitar Sparapetin xatirəsini yad edən ümummilli bayramdır. Rəsmi şənliklərdə Ermənistan Prezidenti, Ermənistan Baş nazirimüdafiə naziri iştirak edir. Mxitar Sparapetin Sünik mərzinin Xınzırək kəndində yerləşən məzarı şənliklərin mərkəzidir.[4]

Mənbə

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Հայկական սովետական հանրագիտարան (erm.). Երևան: 1981. C. 7. S. 634.
  2. Hovhannisyan, Pʻapʻazyan, 1972. səh. 175
  3. Bournoutian, 2001. səh. 408
  4. "PM attends Sparapet Day celebrations in Khndzoresk, inspects progress in Old Goris rehabilitation project". www.primeminister.am (ingilis). 2020-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-05.

Ədəbiyyat

redaktə

Əlavə ədəbiyyat

redaktə