Namibiya

Namibiya (ing. Namibia; afrik. Namibië) və ya rəsmi adı ilə Namibiya Respublikası (ing. Republic of Namibia; afrik. Republiek van Namibië)— Cənubi Afrikada dövlət. Namibiya Atlantik okeanın sahillərində yerləşir. Şimaldan AnqolaZambiya, şərqdən Botsvana, cənubdan Cənubi Afrika Respublikası ilə həmsərhəddir. Paytaxtı və ən böyük şəhəri Vindhuk, ümumi sahəsi 825,615 kvadrat kilometrdir. Namibiya 21 mart 1990-cı ilə CAR-dan müstəqilliyini əldə etmişdir.

Namibiya Respublikası

Republic of Namibia
Namibiya
Namibiya gerbi
Gerb
Şüarı: Unity, Liberty, Justice
Birlik, Azadlıq, Ədalət
Himni: Namibia, Land of the Brave
Namibiya – cəsurların torpağı
Namibiya xəritədə yeri
Paytaxtı
və ən böyük şəhəri
Vindhuk-340 min nəfər (2009 il)
Rəsmi dilləriAfrikaans, İngilis dili
İdarəetmə formasıRespublika
• Prezident
Hage Geingob [21.III.2015]
Saara Kuugongelwa-Amadhila[21.III.2015]
Yaranması21 mart 1990
Tarixi 
• Yaranması
1990
Ərazisi
• Ümumi
825418 (34-cü yer)
• Su (%)
0
Əhalisi
• 2015 təxmini
2 300 min (142-ci yer)
• 28.VIII.2011 siyahıya alma
2 113 077
• Sıxlıq
27/km2 (69.9/kv. mil)
ÜDM (AQP)2013 təxmini
• Ümumi
17 790 million (139-cu)
• Adam başına
8 200 (132-ci)
ValyutasıNamibiya dolları
Saat qurşağıUTC+1
Yolun hərəkət istiqamətisol
Telefon kodu264
ISO 3166 koduNA
İnternet domeni.na
Map
Namibiya

EtimologiyaRedaktə

Namib səhrasının adından (hottent dilində - "dairədə dolana" deməkdir).

TarixiRedaktə

1884-cü ildə Almaniya nın protektoru elan olunur. 1915-ci ildə Cənubi Afrika qoşunlarının işğalına məruz qalmışdır.1966-cı ildə isə istiqlaliyyət uğrunda mübarizəyə başlanmışdır. 1989-cu ildə BMT-nin planına əsasən ölkəyə BMT qoşunları yeridilir. CAR qoşunlarının əsas hissəsi ölkə ərazisindən çıxarılır. 1990-cı il 21 mart Namibiya CAR ilə sürən döyüşdə ( Namibiya müharibəsi ) qalib gəlir və müstəqilliyini qazanır.

Coğrafi vəziyyətRedaktə

Şimalada Anqola, şimal-şərqdə Zambiya, qərbdə Atlantik okeanı, şərqdə Botsvana, cənubda CAR ilə həmsərhəddir.Ən böyük şəhəri və paytaxtı Vindhukdur.[1][ölü keçid],CAİB, Afrika birliyi və s. təşkilatlara üzvdür.

RelyefiRedaktə

Ölkənin əsas hissəsi yaylalar, şərqdə Qalaxari səhrası, qərbdə Namib səhrası ilə əhatələnib. Qərbində Keyp-Kross yarımadası yerləşir.

İqlimiRedaktə

Tropik iqlim qurşağına malikdir. Orta aylıq hərarət: Yanvarda +18 +27 selsi. İyulda +12 +16 selsi. İllik yağıntı: 400–600 mm.

Müstəqillik dövrüRedaktə

1878-ci il ingilis koloniyası, Velvis körfəzi və pinqvin adası birləşdirildi.19148-ci il milli partiya seçilməklə cənubi afrika cənubi-qərbi afrikanı tanıdı.1973-cü il cənubi afrika xakq təşkilatı namibiyanı xalq kimi tanıdı.1985-ci ildən 1990-cı ilə qədər Namibiya Cənubi Afrika Respublikasının ərazisi olsa da 1990-cı il Namibiya müstəqillik qazandı.lakin Velvis körfəzi və pinqvin adaları 1994 cü ilədək Cənubi Afrikanın hakimiyyətində qaldı.